Elektrownia geotermalna Svartsengi

Elektrownia geotermalna Svartsengi – elektrownia zlokalizowana w południowo-zachodniej części Islandii, na półwyspie Reykjanes, na północ od Grindaviku i w niedużej odległości od lotniska w Keflaviku. Część bogatej w minerały, gorącej wody dostarczanej z elektrowni zasila "Błękitną Lagunę" - popularne islandzkie kąpielisko spa.

Błękitna Laguna, w tle elektrownia Svartsengi

Dane techniczne edytuj

Elektrownia Svartsengi dostarcza 75 MW energii elektrycznej i 150 MW energii cieplnej w postaci gorącej (90 °C) wody (475 litrów na sekundę)[1].

Historia edytuj

Elektrownia położona jest na polu lawy utworzonym po erupcji wulkanicznej w 1226 roku. Pierwszy, badawczy odwiert wykonano w połowie listopada 1971 roku; na głębokości 250 metrów zmierzono temperaturę dochodzącą do 200°C. W pierwszym etapie wykonano trzy otwory, z których najgłębszy mierzył 400 metrów. Dostarczana przez nie para wodna została wykorzystana do ogrzewania wody użytkowej w wymienniku ciepła, zbudowanym w 1976 roku. Ogrzana w ten sposób woda została przesłana rurociągiem do pierwszych gospodarstw domowych w Grindavíku w tym samym roku, a rok później trafiła do pierwszych odbiorców w Njarðvíku.

Gorąca woda użytkowa produkowana przez Svartsengi, jest świeżą wodą, która, po usunięciu z niej tlenu i dwutlenku węgla, jest ogrzewana przez parę wodną pod wysokim ciśnieniem w wymiennikach ciepła do temperatury 101 – 105°C, a następnie przesyłana do poszczególnych miejscowości. Temperatura gorącej wody w kranach zbliżona jest do 100°C, można jej więc używać w gospodarstwie domowym jako wrzątku.

Budowa elektrowni Svartsengi przebiegała etapami. Pierwsza jednostka zbudowana została w latach 1977-1979, a ostatnia (szósta z kolei) w latach 2006-2008.

Svartsengi jest pierwszym tego typu zakładem na świecie, który zastosował kogenerację, czyli jednoczesne wytwarzanie energii elektrycznej i ciepłej wody użytkowej, i grzewczej[2].

 
Sytuacja w okolicach erupcji wulkanicznej 20 grudnia 2023 - na mapie widoczny wał ochronny wokół elektrowni Svartsengi

Pod koniec października 2023 w okolicach elektrowni odnotowano długotrwałą serię wstrząsów sejsmicznych, powiązaną z serią erupcji wulkanicznych na półwyspie Reykjanes, która rozpoczęła się w marcu 2021 w położonym na wschód masywie Fagradalsfjall[3]. W połowie listopada 2023 podjęto decyzję o budowie wału ochronnego wokół elektrowni na wypadek erupcji wulkanicznej[4]. Do erupcji doszło w grudniu 2023, jednak nie zagroziła ona bezpośrednio elektrowni. Ryzyko erupcji wulkanicznej w jej pobliżu w styczniu 2024 uznawane jest nadal za podwyższone[3].


Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. HS Orka. [dostęp 2012-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-07)].
  2. www.verkis.is
  3. a b The rate of ground deformation is much higher than has been measured previously on the Reykjanes Peninsula. Icelandic Met Office. [dostęp 2024-01-10]. (ang.).
  4. Jessica Parker & Nadeem Shad: Iceland builds wall to protect power plant from lava. BBC News, 2023-11-14. [dostęp 2024-01-10]. (ang.).