Farerska Partia Centralna

Farerska Partia Centralna (far. Miðflokkurin) – partia polityczna działająca na Wyspach Owczych. Reprezentują poglądy chrześcijańsko demokratyczne[1], socjalno konserwatywne i regionalistyczne[2]. Partia posługuje się logiem przypominającym granatową muszkę, będącą jednocześnie literą M i posługuje się barwą ciemnoniebieską.

Farerska Partia Centralna
Miðflokkurin
Ilustracja
Państwo

 Dania

Terytorium zależne

 Wyspy Owcze

Skrót

MF

Lider

Jenis av Rana

Data założenia

20 maja 1992

Adres siedziby

Áarvegur 2
FO-110 Tórshavn

Ideologia polityczna

chrześcijańska demokracja
socjalny konserwatyzm
regionalizm

Młodzieżówka

Ung fyri Miðflokkin

Barwy

     granatowy

Obecni posłowie
2/33

0/2
Strona internetowa
Przewodniczący i jeden z założycieli partii Jenis av Rana.
Bill Justinusen, przewodniczący partii w latach 1997 - 1999.

Historia

edytuj

Decyzję o zawiązaniu partii przedstawiono już 30 listopada 1991 roku w Hotelu Hafnia (Tórshavn), jednak oficjalnie założono ją 30 maja 1992 roku[3]. Powstała w wyniku wyjścia części polityków z Kristiliga Fólkaflokkin, Føroya Framburðs- og Fiskivinnuflokk[1]. Pierwszym przewodniczącym partii był Álvur Kirke, a jego zastępcą Jenis av Rana[3]. W tym samym roku wzięła udział w wyborach samorządowych w Tórshavn[3].

Pierwsze wybory parlamentarne, w których wzięła udział partia odbyły się 7 lipca 1994[3]. W sondażach przed wyborczych, przeprowadzonych dwa dni wcześniej dostała 7,5% głosów i 3 miejsca w parlamencie, jednak ostatecznie uzyskała 1 485 głosów (5,8%) i dwóch parlamentarzystów: Tordura Niclasena oraz Jenisa av Ranę[3]. Po wyborach partia została członkiem koalicji wraz z: Sambandsflokkurin, Fólkaflokkurin, Kristiliga Fólkaflokkurin[3]. W kolejnych wyborach partia uzyskała 1 123 głosy (4,1%) i jednego posła[3][4]. Jenis av Rana został wówczas przewodniczącym partii do 1997 roku, kiedy zastąpił go Bill Justinussen (do 1999), a następnie ponownie Álvur Kirke. Jenis av Rana powrócił na stanowisko w 2001 roku.

Partia wzięła udział w wyborach do Folketingu w 2001 roku, gdzie zdobyła 569 głosów (2,2%) i żadnego mandatu[5]. Podobnym rezultatem do poprzednich zakończyły się wybory w roku 2002, kiedy partia dostała 1 292 głosy (4,2%) i jeden mandat poselski[6]. Dwa lata później otrzymała 1 661 głosów (5,2%) i dwa mandaty[7]. W wyborach samorządowych w roku 2004 nie zyskała ani jednego radnego we wszystkich gminach[8].

Kolejne wybory do parlamentu duńskiego: 2005 i 2007 partia przegrała i nie dostała mandatu[9]. Rok później w wyborach partia uzyskała 2 610 głosów (8,4%) i trzy miejsca w parlamencie[9]. Na krótko zawiązano wówczas koalicję, która trwała od 4 lutego do 26 września 2008 i na czas jej trwania Ministrem Finansów Wysp Owczych był Karsten Hansen[10]. Partia nie odniosła żadnego sukcesu w wyborach samorządowych w 2008 roku[11].

Wybory w roku 2011 skończyły się dla partii wynikiem 1 883 zdobytych głosów (6,2%) oraz dwoma zdobytymi mandatami[12]. Ugrupowanie weszło w skład rządzącej koalicji, a Karsten Hansen został Ministrem Zdrowia. W tym samym roku odbyły się wybory do Folketingu, w których partia zdobyła 872 głosy (4,2%) i nie dostała żadnego miejsca w duńskim parlamencie[13]. Rok później w wyborach samorządowych partia również nie uzyskała żadnego radnego[14].

Po wyborach w roku 2015 Miðflokkurin ma dwóch posłów po uzyskaniu 1 779 głosów (5,5%)[15]. Partia opuściła koalicję rządzącą, a jej przedstawicielami w parlamencie są: Jenis av Rana i Bill Justinussen. W tym samym roku odbyły się też wybory parlamentarne w Danii, w których Partia Centralna dostała 605 głosów (2,6%)[16].

Program

edytuj

Program Partii Centralnej zawiera się w szesnastu punktach[17]:

  1. Społeczeństwa powinny być kształtowane przez chrześcijańską koncepcję życia.
  2. Życie człowieka powinno być chronione od momentu poczęcia do naturalnej śmierci.
  3. Małżeństwo i rodzina powinny być chronione.
  4. Należy zapewnić osobom starszym, niepełnosprawnym i chorym bezpieczne i godne życie.
  5. Należy ograniczyć dostęp do alkoholu i narkotyków.
  6. Młode pokolenie powinno mieć możliwe szerokie możliwości rozwoju i pracy.
  7. Polityka powinna opierać się na obywatelach.
  8. Należy sensownie wykorzystywać pieniądze pozyskane z podatków.
  9. Praca dla wszystkich.
  10. Praca musi być dobrze płatna.
  11. Należy swobodnie korzystać z danego przez Boga bogactwa ryb w okolicach Wysp Owczych, jako majątku narodowego archipelagu.
  12. Należy zapewnić lepsze warunki pracy dla wszystkich pracowników.
  13. Partia walczy o wzmocnienie farerskiego rolnictwa.
  14. Należy uniezależnić edukację.
  15. Partia kładzie mocny nacisk na ochronę środowiska oraz działania prewencyjne.
  16. Należy nie przyjmować możliwości wejścia do Unii Europejskiej i wzmocnić współpracę z krajami spoza niej (Norwegia, Grenlandia i Islandia).

Partia opowiada się między innymi przeciwko nadawaniu dodatkowych praw homoseksualistom i w 2005 roku zwróciła się o wykluczeniu ich w ustawie antydyskryminacyjnej, którą ostatnie zatwierdzono w 2006 roku w niezmienionej formie. Podczas krótkotrwałej koalicji w 2008 roku partia wezwała swoich koalicjantów do niepopierania legalizacji związków jednopłciowych oraz adopcji przez nich dzieci[18]. Szerokim echem odbiła się na Wyspach Owczych sytuacja z roku 2010. Premier Islandii Jóhanna Sigurdardóttir przybyła na polityczną kolację z przedstawicielami władz archipelagu wraz ze swoją żoną[19]. Przewodniczący Partii Centralnej Jenis Av Rana odmówił udziału w tym spotkaniu tłumacząc, że nie ma nic przeciwko osobom homoseksualnym, jednak jego partia opowiada się przeciwko legalizacji ich związków i gdyby pojawił się na kolacji zostałoby to uznane za zmianę politycznego kierunku ugrupowania[19]. Dodatkowo uznał, że "takie formy aktywności homoseksualnej" są sprzeczne z Biblią i niedopuszczalne[19].

Organizacja Miðflokkurin

edytuj

Przewodniczący[20]:

Wiceprzewodniczący[20]:

Przewodniczący Miðflokkurin

edytuj

Następujące osoby sprawowały funkcję przewodniczącego Partii Centralnej[3]:

Obecni parlamentarzyści Miðflokkurin

edytuj

Ostatnie wybory odbyły się na Wyspach Owczych 1 września 2015 roku[15]. Partia Centralna uzyskała w nich 5,5% głosów, co dało jej dwa mandaty w Løgtingu, czyli o dwa więcej względem poprzednich wyborów[15]. Lista posłów obecnie sprawujących urząd z ramienia Miðflokkurin przedstawia się następująco[21]:

Poparcie w wyborach

edytuj

Wybory parlamentarne

edytuj

Wyniki Partii Centralnej w wyborach parlamentarnych przedstawiały się następująco[3][9]:

Wybory Løgting Folketing
Głosy Mandaty Głosy Mandaty
Liczba % +/– Liczba +/– Liczba % +/– Liczba +/–
1994 1 491 5,2 (7.)
2/32
1998 1 125 4,1 (6.)   1,1
1/32
  1
2001 569 2,2 (5.)
0/2
2002 1 292 4,2 (6.)   0,1
1/32
 
2004 1 661 5,2 (5.)   1,0
2/32
  1
2005 829 3,3 (5.)   1,1
0/2
 
2007 1 573 6,8 (5.)   3,5
0/2
 
2008 2 610 8,4 (5.)   3,2
3/33
  1
2011 (F) 1 883 6,2 (6.)   2,2
2/33
  1 872 4,2 (5.)   2,6
0/2
 
2015 (F) 1 779 5,5 (6.)   0,7
2/33
  605 2,6 (6.)   1,6
0/2
 

Wybory samorządowe

edytuj

Wyniki Partii Centralnej w wyborach samorządowych przedstawiały się następująco[9][22]:

Wybory Rady gmin
Głosy Mandaty
% +/– Liczba +/–
1996
0/277
2000 1,8
0/272
 
2004 1,8  
0/220
 
2008 0,8   1,0
0/210
 
2012 1,0   0,2
0/203
 

Przypisy

edytuj
  1. a b Appendix II: Overview of the political parties in the Nordic countries, [w:] Christina Bergqvist i inni, Equal Democracies?: Gender and Politics in the Nordic Countries, Oslo: Scandinavian University Press, 1999, s. 318, ISBN 82-00-12799-0 [dostęp 2015-10-19] (ang.).
  2. Legislative elections. parties-and-elections.eu. [dostęp 2015-10-19]. (ang.).
  3. a b c d e f g h i Søgan. Miðflokkurin. [dostęp 2015-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-11)]. (far.).
  4. Wielu: Løgtingið 150 - Hátíðarrit. Tórshavn: Løgting, 2002. ISBN 99918-966-5-1. (far.).
  5. November 20, 2001 Folketing Election Results. electionresources.org. [dostęp 2015-10-19]. (ang.).
  6. April 30, 2002 Election Results - Faroe Totals. electionresources.org. [dostęp 2015-10-19]. (ang.).
  7. January 20, 2004 Election Results - Faroe Totals. electionresources.org. [dostęp 2015-10-19]. (ang.).
  8. Kommunuvalið 2004. Kringvarp Føroya. [dostęp 2015-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-26)]. (far.).
  9. a b c d Valúrslit. Kringvarp Føroya. [dostęp 2015-10-19]. (far.).
  10. Fyrrverandi landsstýrismenn í fíggjarmálum. Fíggjarmálaráðið. [dostęp 2015-10-19]. (far.).
  11. Kommunuvalið 11. november 2008. Kringvarp Føroya. [dostęp 2015-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-11)]. (far.).
  12. Løgtingsval 2011. Kringvarp Føroya. [dostęp 2015-10-19]. (far.).
  13. Fólkatingsval 2011. Kringvarp Føroya. [dostęp 2015-10-19]. (far.).
  14. Kommunuval 2012. Kringvarp Føroya. [dostęp 2015-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-26)]. (far.).
  15. a b c Løgtingsval 1. september 2015. Kringvarp Føroya. [dostęp 2015-10-19]. (far.).
  16. Fólkatingsval 18. juni 2015. Kringvarp Føroya. [dostęp 2015-10-19]. (far.).
  17. Hini 16 punktini. Miðflokkurin. [dostęp 2015-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (far.).
  18. Homorettigheder truer Færøernes regering. politiken.dk, 2008-02-09. [dostęp 2015-10-19]. (duń.).
  19. a b c Færøsk politiker: Lesbisk statsminister forbryder sig mod Bibelen. politiken.dk, 2010-09-08. [dostęp 2015-10-19]. (duń.).
  20. a b Floksstjórn. Miðflokkurin. [dostęp 2015-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-14)]. (far.).
  21. Tingmenn. Løgting. [dostęp 2015-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-20)]. (far.).
  22. Kommunufrágreiðingar. W: Frágreiðing um kommunurnar. Helge Justinussen (red.). T. I. Cz. 2. Tórshavn: Føroya landsstýri, czerwiec 1998, s. 16-456. ISBN 99918-3-044-8. [dostęp 2015-10-18]. (far.).

Linki zewnętrzne

edytuj