Feliks Pendelski

polski instruktor harcerski, podharcmistrz

Feliks Pendelski ps. „Felek” (ur. 20 listopada 1921 w Warszawie, zm. 6 czerwca 1943 pod Wolą Pękoszewską) – podharcmistrz, sierżant podchorąży, członek Szarych Szeregów.

Feliks Pendelski
Felek
Ilustracja
sierżant podchorąży sierżant podchorąży
Data i miejsce urodzenia

20 listopada 1921
Warszawa

Data i miejsce śmierci

6 czerwca 1943
Wola Pękoszewska

Przebieg służby
Siły zbrojne

AK Armia Krajowa

Formacja

Szare Szeregi

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie)
Grób Feliksa Pendelskiego i Andrzeja Zawadowskiego na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
Upamiętnienie w miejscu śmierci Feliksa Pendelskiego
Tablica pamięci Feliksa Pendelskiego po przeniesieniu na cmentarz w Chojnacie

Życiorys

edytuj

Urodził się w niezamożnej warszawskiej rodzinie, ojciec był woźnym i magazynierem w Bibliotece Publicznej m. st. Warszawy przy ul. Koszykowej, gdzie w oficynie mieściło się mieszkanie rodziny.

Ukończył III Gimnazjum Miejskie Męskie im. Śniadeckich w Warszawie, w czasie okupacji był uczniem Szkoły Wawelberga, studiował inżynierię na tajnej Politechnice Warszawskiej[1].

W III Gimnazjum wstąpił do powstałej w szkole w 1934 roku 80 Warszawskiej Drużyny Harcerzy, gdzie pełnił funkcję zastępowego i przybocznego. W 1939 roku wziął udział w kursie podharcmistrzowskim „Wigry”, uzyskując stopień podharcmistrza. Od września 1939 pełnił obowiązki drużynowego działającej w konspiracji 80 Warszawskiej Drużyny Harcerzy im. Bolesława Chrobrego, początkowo pod kryptonimem MG-30 (Mokotów Górny, 3 drużyna), potem CR-200 (Centrum, 2 drużyna).

Jeden z czołowych przywódców Szarych Szeregów, zastępca komendanta Hufca Warszawa-Centrum Grup Szturmowych Jana Bytnara, po jego śmierci w kwietniu 1943 został hufcowym. Uczestnik trzech akcji bojowych: pod Arsenałem, pod Celestynowem i pod Czarnocinem.

Zginął broniąc śmiertelnie rannego kolegi, phm. sierż. pchor. Andrzeja Zawadowskiego (pseudonim „Gruby”), podczas odwrotu z akcji pod Czarnocinem 6 czerwca 1943 roku, u zbiegu dróg prowadzących z Chojnaty, Kowies i Woli Pękoszewskiej.

Został pochowany wraz z Zawadowskim przez miejscowych rolników w przydrożnym grobie. Po wojnie ich ciała ekshumowano i 19 kwietnia 1946 złożono we wspólnym grobie w kwaterze Batalionu „Zośka” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A20-6-10)[2].

Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Walecznych.

Upamiętnienie

edytuj

Jego bohaterską walkę uwiecznił Aleksander Kamiński w rozdziale „Czarnocin” książki Kamienie na szaniec. Jego imię przyjęła jedna z kompanii, a następnie składający się w dużej części z przyjaciół z 80 WDH pluton, wchodzący w skład kompanii „Rudy” batalionu „Zośka” AK. Pluton „Felek” przeszedł cały szlak bojowy batalionu.

Jego pamięć podtrzymuje m.in. 6 DH „Wszędobylska” z Hufca ZHP w Myśliborzu, współtworząc Ruch Programowo-Metodyczny ZHP „Wspólnota Felkowa”.

W pobliżu miejsca śmierci „Felka” byli harcerze 80 WDH ufundowali w latach 80. tablicę pamiątkową, umiejscowioną przy trasie katowickiej przy skręcie na Kowiesy i Wolę Pękoszewską. W październiku 2009 roku ze względu na planowaną przebudowę trasy katowickiej, tablica została przeniesiona na pobliski cmentarz komunalny w Chojnacie.

Przypisy

edytuj
  1. Wspomnienia byłych harcerzy z archiwum 80 WDH.
  2. Włodzimierz Trojan: Kwatera Batalionu "Zośka". Warszawa: Fundacja Ochrony Zabytków, 1991, s. 68.

Bibliografia

edytuj