Filipka (potok)
Filipka[1], Filipczański Potok[2][3] – dopływ Cichej Wody, potok spływający doliną Filipka w Tatrach. Powstaje z połączenia kilku cieków spływających ze stoków Ostrego Wierchu, Suchego Wierchu i Gęsiej Szyi[4].
 Małe Ciche i dolina Filipczańskiego Potoku | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Potok 6 rzędu | |
| Źródło | |
| Wysokość |
1330 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | Cicha Woda |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie powiatu tatrzańskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Początkowo Filipczański Potok spływa głęboką i zalesioną doliną w kierunku północno-wschodnim. Jego koryto ma na tym odcinku szerokość 0,5–2 m, głębokość około 0,5 m. Stoki doliny mają nachylenie 20-45° i są w nich krótkie, lecz głębokie dolinki wciosowe, którymi tylko okresowo spływają zasilające go cieki. W dolinkach tych wypływają niewielkie źródła i wycieki, ich woda ginie jednak w skalnym rumoszu. Na wysokości 1090 m w korycie potoku występuje zbudowany z twardych wapieni rogowcowych próg skalny o wysokości około 15 m[4].
Poniżej Filipczańskiego Wierchu do Filipczańskiego Potoku uchodzi z prawej strony Złoty Potok z sąsiedniej Doliny Złotej. Od tego miejsca Filipczański Potok zmienia kierunek na północny. Po zachodniej stronie Zazadniej przecina drogę Oswalda Balzera i wpływa na Pogórze Bukowińskie. Od Zazadniej płynie w północno-wschodnim kierunku, przepływając przez miejscowość Małe Ciche. Przyjmuje jeszcze kilka dopływów[1]. Z dopływów tatrzańskich są to: Potok zza Skałki, Łężny Potok i Przyporniak, zaś z pozatatrzańskich – Sołtysówka, Wojciechowski Potok, Dudowski Potok i Żegleński Potok[4]. Poniżej górnego końca wielkiej polany Tarasówka, na wysokości 830 m, w miejscu o współrzędnych 49°18′40″N 20°03′59″E/49,311111 20,066389 łączy się z Suchą Wodą, dając początek Cichej Wodzie[1].
Aż do Małego Cichego potok płynie przez zalesione obszary Tatrzańskiego Parku Narodowego (granica parku została tutaj przesunięta na północ, poza Tatry, i park obejmuje również południową część Pogórza Bukowińskiego)[2]. W obrębie Tatr spadek potoku wynosi 13,35%. W odcinku środkowym (zaczynającym się około 250 m poniżej ujścia Złotego Potoku) na długości 2,3 km płynie ze spadkiem 4,5% w rozległej i płaskodennej części doliny Filipki zbudowanej tutaj z fliszu. Jego koryto ma szerokość 1–3 m i wyżłobione jest w materiale akumulacyjnym. W odcinku dolnym o długości 3,2 km płynie ze spadkiem 6,2%[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2022-04-02].
- ↑ a b Tatry Wysokie i Tatry Bielskie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2006, ISBN 83-87873-26-8.
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 65, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ a b c d Krystyna Wit-Jóźwik, Hydrografia Tatr Wysokich. Objaśnienia do mapy hydrograficznej „Tatry Wysokie”'' 1:50 000, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Geografii, 1960.