Formicinaepodrodzina mrówek obejmująca ponad 4000 gatunków.

Formicinae[1]
Latreille, 1809
Ilustracja
Gmachówka drzewotoczna
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

sześcionogi

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

Rząd

błonkoskrzydłe

Podrząd

trzonkówki

Infrarząd

żądłówki

Nadrodzina

osy

Rodzina

mrówkowate

Podrodzina

Formicinae

Mrówki te mają głowę z szerokim nadustkiem, a rowkami czułkowymi położonymi daleko od jej przedniej krawędzi i pochylonymi ku jej linii środkowej[2]. Większość ma dobrze rozwinięte oczy, a część także przyoczka. Panewki czułkowe często są ukryte pod listewkami czołowymi[3]. Wąska, oskórkowa beleczka zamyka panewki ich tylnych bioder. Pomostek zbudowany jest tylko z jednego segmentu o całkowicie zlanych tergum i sternum. Przedżołądek jest całkiem zesklerotyzowany. Żądła brak lub występuje w formie szczątkowej i niefunkcjonalnej. Jeśli jest obecne to lancety nie są z nim stawowo połączone. Zbiornik na jad jest powiększony i wyspecjalizowany w produkcji kwasu mrówkowego. Ujście owego zbiornika, zwane acidoporem, położone jest na szczycie hypopygium[2], ma formę U-kształtną lub okrągłą i zwykle otacza je wieniec szczecinek. Czasem jest ono ukryte pod pygidium[3].

Mrówki z tej podrodziny posiadają niektóre prymitywne cechy jak kokony wokół larw (nie występują u wszystkich gatunków[2]), obecność przyoczek u robotnic. Niektóre gatunki posiadają wysoko rozwinięte zachowanie polegające na korzystaniu z niewolników.

Budują przeważnie gniazda podziemne jednak część gatunków zamieszkuje również drzewa.

Systematyka

edytuj

W 2016 opublikowane zostały wyniki badań filogenetycznych tej podrodziny autorstwa P.S. Warda i współpracowników. Wyróżnia się na ich podstawie 11 plemion[4]:

W skład podrodziny Formicinae wchodzą ponadto następujące wymarłe rodzaje, nieprzyporządkowane do żadnego plemienia[5]:

Przypisy

edytuj
  1. Formicinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Barry Bolton. Synopsis and classification of Formicidae. „Memoirs of the American Entomological Institute”. 71, s. 1-370, 2003. 
  3. a b Subfamily: Formicinae Latreille, 1809. [w:] AntWeb v6.93.3 [on-line]. California Academy of Sciences. [dostęp 2017-07-01].
  4. P.S. Ward, B.B. Blaimer, B.L. Fisher. A revised phylogenetic classification of the ant subfamily Formicinae (Hymenoptera: Formicidae), with resurrection of the genera Colobopsis and Dinomyrmex. „Zootaxa”. 4072, s. 343-357, 2016. 
  5. Barry Bolton: Plagiolepidini. [w:] An Online Catalog of the Ants of the World [on-line]. [dostęp 2017-06-14].
  6. Rafael Gioia Martins-Neto & Marcio Mendes: THE FONSECA FORMATION PALEOENTOMOFAUNA (FONSECA BASIN, OLIGOCENE OF MINAS GERAIS STATE, BRAZIL) WITH DESCRIPTION OF NEW TAXA. [dostęp 2022-01-14].

Linki zewnętrzne

edytuj