Hadżhir
Hadżhir (arab. هجهر) – pasmo górskie w Jemenie, na Sokotrze, najwyższy szczyt: Maszanik lub Dżabal Skand, około 1525[1]-1600 m n.p.m.[2][3] (różne źródła podają różne nazwy i wysokości najwyższego szczytu od 1506 do 1609 m n.p.m.[4]).
 Szczyty Maszanik - filar po lewej to najwyższy szczyt Sokotry | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Najwyższy szczyt |
Maszanik lub Dżabal Skand |
Położenie na mapie Jemenu  | |
 12°34′28,2″N 54°01′19,4″E/12,574500 54,022056
| |
Topografia edytuj
.jpg)
Postrzępione pasmo znajduje się w północno-wschodniej części wyspy[5] i stanowi jej najwyższą część. W rejonie najwyższej grupie szczytowej znajdują się m.in. strome wierzchołki Maszanik[5]. Góry Hadżhir są trudno dostępne[6], przecinają je głębokie kaniony[6]. U podnóża gór leży miejscowość Hadibu[6].
Geologia edytuj
Pasmo wyniesione we wschodniej części wyspy układa się w asymetryczny łuk[7]. Trzon gór Hadżhir stanowią wulkaniczne[8] skały prekambryjskie[9], w tym peralkaliczne granity[5] (powstały około 720 mln lat temu[10]) i gabra z hornblendami i biotytami[8]. Skały krystaliczne rozciągają się na płaszczyźnie długości 40 km na osi wschód-zachód i 25 km na osi północ-południe[11]. Dookoła gór rozciągają się wapienne płaskowyże, dochodzące do 1000 m n.p.m. w przypadku płaskowyżu Diksam[9].
Środowisko edytuj
Góry Hadżhir zamieszkuje wiele gatunków endemicznych, np. ptak Chalcomitra balfouri, który występuje na północnym pogórzu w liczbie około 50 osobników[12]. Inne ptaki występujące w tym rejonie to m.in.: ścierwnik[13]. W pobliżu najwyższego szczytu Dżabal Skand w 2017 roku odkryto endemiczną turzycę, Carex socotrana[14].
Przypisy edytuj
- ↑ Elsa Sattout: Geological heritage in the Arab Region: value for research and development. Paris: UNESCO, 2020, s. 156. ISBN 978-92-3-100404-9.
- ↑ Socotra Archipelago - Map of inscribed property and its buffer zone [online] (ang.).
- ↑ About Socotra [online], Tours to Socotra Island and Mainland of Yemen - high safety trips [dostęp 2022-04-03] (ang.).
- ↑ Antonín Buček, Hana Habrová, Kamil Král: Fyzickogeografický Sborník 2. Kulturní krajina. Brno: Masarykova univerzita v Brně, 2004, s. 27.
- ↑ a b c Introduction, Royal Botanic Garden Edinburgh, s. 8 (ang.).
- ↑ a b c Na smoczej wyspie - Poznaj Świat [online], poznaj-swiat.pl [dostęp 2022-04-03].
- ↑ Е.П. Дубинин i inni, Строение и условия образования краевого плато и острова Cокотра (физическое моделирование). Часть 1. Строение острова Cокотра, „Вестник КРАУНЦ. Серия: Науки о Земле”, 44 (4), 2019, s. 63–72, DOI: 10.31431/1816-5524-2019-4-44-63-72, ISSN 1816-5532 [dostęp 2022-04-03] (ros.).
- ↑ a b Thomas Schlüter, Geological atlas of Africa : with notes on stratigraphy, tectonics, economic geology, geohazards and geosites of each country, wyd. 2nd four-coloured rev. and enl. ed, Berlin: Springer, 2008, s. 223, ISBN 978-3-540-76324-6, OCLC 239045059 [dostęp 2022-04-03].
- ↑ a b Kay Van Damme: Socotra Archipelago. W: Encyclopedia of Islands. R.G. Gillespie, D.A. Clague (ed.). University of California Press, 2009-01, s. 847. ISBN 978-0-520-25649-1.
- ↑ Zakaria Hamimi i inni, The geology of the Arabian-Nubian Shield, Cham, Switzerland: Springer, 2021, s. 644, ISBN 978-3-030-72995-0, OCLC 1262554031 [dostęp 2022-04-03].
- ↑ H.M.E. Schürmann, The Pre-cambrian in North Africa, Leiden: Brill, 1974, s. 28, ISBN 90-04-03694-6, OCLC 1246967 [dostęp 2022-04-03].
- ↑ Andrew Cockburn. In The Land Of The Dragon's Blood Tree. „Condé Nast Traveler”. 11 (45), 2010. ISSN 0893-9683.
- ↑ Anna Hestler, Yemen, wyd. 2nd ed, New York: Marshall Cavendish Benchmark, 2010, s. 16, ISBN 978-0-7614-4850-1, OCLC 349248352 [dostęp 2022-04-03].
- ↑ Radomír Řepka i inni, Carex socotrana , a New Endemic Species from Socotra Island, „Novon: A Journal for Botanical Nomenclature”, 25 (4), 2017, s. 467–472, DOI: 10.3417/D-16-00004, ISSN 1055-3177 [dostęp 2022-04-03] (ang.).