GM-Opel Diesel – rodzina czterocylindrowych silników wysokoprężnych, produkowanych przez koncern General Motors. Były to pierwsze jednostki wysokoprężne, jakie napędzały samochody Opel.

Opel Rekord E z silnikiem 2.1 D, dobrze widoczny garb na masce
Opel GT Diesel Rekordwagen

W czerwcu 1972 roku model GT posłużył za podstawę samochodu Opel GT Diesel Rekordwagen, który miał na celu przekonanie publiczności do potencjału silnika wysokoprężnego, który wkrótce miał zasilić paletę osobowych modeli. Poddane znacznym modyfikacjom nadwozie, tylko z wyglądu przypominało model GT. Doładowany silnik o pojemności 2,1 l rozwinął moc 95 KM. Na testowym odcinku drogi w Dudenhofen, podczas trzech dni prób, doszło do ustanowienia 2 światowych i 13 międzynarodowych rekordów wśród samochodów napędzanych silnikiem wysokoprężnym[1] Silnik o tej samej pojemności, choć pozbawiony doładowania, zastosowano po raz pierwszy w Oplu Rekordzie D. Rozwijał on moc 61 KM i rozpędzał auto do 135 km/h. W późniejszych latach pojawiły się silniki o pojemności dwóch litrów, oraz większy - 2.3, w tym także doładowane.

Konstrukcja edytuj

Silniki oparto na charakterystycznych dla Opla jednostkach z rodziny CIH, jednak wyposażono je w górny wałek rozrządu (OHC), konieczne było więc zastosowanie przetłoczenia na masce. Wtrysk paliwa następował pośrednio, poprzez komorę wirową. W każdym silniku za sterowanie wtryskiem odpowiadała pompa Bosch VE.

Odmiana o pojemności dwóch litrów przeznaczona była głównie na rynek holenderski oraz włoski, ze względu na tamtejsze przepisy podatkowe. Inne pojemności uzyskano poprzez zmianę średnicy cylindra, niezmieniony pozostawał skok tłoka - 85 mm.

Doładowane jednostki pojawiły się po raz pierwszy w Rekordzie E2.

Wśród mocniejszych jednostek wyróżnia się silnik wyposażony w sprężarkę Comprex, Wykorzystuje ona energię kinetyczną spalin, zamieniając ją w energię potencjalną ciśnienia powietrza tłoczonego do kolektora dolotowego. Podczas tego procesu, ładunek powietrza niesie ze sobą małe ilości spalin. Większość spalin opuszcza urządzenie Comprex przez okno wydechowe, powodując tym samym podciśnienie, które zasysa świeży ładunek powietrza do urządzenia. Silnik Comprex D występował tylko w Senatorze, jednak nie cieszył się popularnością - powstało 1709 egzemplarzy[2].

Sprężarki Comprex dostarczała firma Brown, Boveri & Cie, jednostki wykorzystujące klasyczne doładowanie korzystały ze sprężarek Kühnle, Kopp & Kausch (KKK).

Dane techniczne silników wolnossących edytuj

Kod silnika 20D[3] 21D[4] 23D[5] 23D (1983-1986)[2] 23YD[6][7]
Średnica cylindra 86,5 mm 88 mm 92 mm
Pojemność 1998 cm3 2068 cm3 2260 cm3
Stopień sprężania 22 : 1 23 : 1
Moc maksymalna 43 kW (58KM) przy 4200 obr./min 44 kW (61KM) przy 4400 obr./min 48 kW (65KM) przy 4200 obr./min 52 kW (71KM) przy 4400 obr./min 54 kW (73KM) przy 4200 obr./min
Maksymalny moment obrotowy 115 Nm przy 2400 obr./min 118 Nm przy 2500 obr./min 127 Nm przy 2500 obr./min 135 Nm przy 2400 obr./min 138 Nm przy 2400 obr./min
Model pojazdu / lata produkcji Ascona B / 09.1978 - 07.1981 Rekord D / 09.1972 - 07.1977 Rekord E / 08.1978 - 08.1982 Rekord E2 / 09.1983 - 09.1986 Omega A / 08.1986 - 03.1994
Rekord D / 09.1972 - 07.1977 Rekord E / 08.1977 - 08.1978 Rekord E2 / 08.1982 - 09.1983
Rekord E / 08.1977 - 08.1978

Dane techniczne silników doładowanych edytuj

Kod silnika 21TD[8] 23TD[9] 23YDT[7][10] 23DK[11] 23DTR[7][12]
Średnica cylindra 88 mm 92 mm
Pojemność 2068 cm3 2260 cm3
Stopień sprężania 17,5 : 1 23 : 1
Moc maksymalna 69,8 kW (95KM) przy 4000 obr./min 63,5 kW (86KM) przy 4200 obr./min 66 kW (90KM) przy 4200 obr./min 70 kW (95KM) przy 4200 obr./min 73.5 kW (100KM) przy 4200 obr./min
Maksymalny moment obrotowy 160 Nm przy 3200 obr./min 189 Nm przy 2200 obr./min 190 Nm przy 2200 obr./min 195 Nm przy 2200 obr./min 218 Nm przy 2000 obr./min
Turbosprężarka KKK K24 BBC CX 102 KKK K14
Model pojazdu / lata produkcji Opel GT Diesel Rekordwagen / 06.1972 Rekord E2 / 09.1984 - 06.1986 Omega A / 08.1986 - 08.1988 Senator A2 / 03.1985 - 06.1986 Omega A / 08.1988 - 03.1994
Senator A2 / 10.1984 - 06.1986 Frontera A / 02.1992 - 03.1995

Przypisy edytuj

  1. Opel GT – tylko latanie jest przyjemniejsze, „Klasyki”, 23 kwietnia 2007 [dostęp 2017-06-16] (pol.).
  2. a b Senatorman [online], www.senatorman.de [dostęp 2017-06-17].
  3. Detailed specs review of 1978 Opel Ascona 2.0 D offered since September 1978 for Europe [online], www.automobile-catalog.com [dostęp 2017-06-16].
  4. Detailed specs review of 1972 Opel Rekord 2100 D offered since September 1972 for Europe [online], www.automobile-catalog.com [dostęp 2017-06-16].
  5. Detailed specs review of 1979 Opel Rekord 2.3 D offered up to September 1979 for Europe [online], www.automobile-catalog.com [dostęp 2017-06-16].
  6. Detailed specs review of 1986 Opel Omega GL 2.3 D offered since August 1986 for Europe [online], www.automobile-catalog.com [dostęp 2017-06-16].
  7. a b c Zastosowano system EGR
  8. Kai Gruszczynski, opel 1970 gt diesel rekordwagen - the history of cars - exotic cars - customs - hot rods - classic cars - vintage cars - [online], www.powerful-cars.com [dostęp 2018-02-20] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-21].
  9. Detailed specs review of 1984 Opel Rekord 2.3 Turbo D offered since May 1984 for Europe [online], www.automobile-catalog.com [dostęp 2017-06-16].
  10. Detailed specs review of 1988 Opel Omega GL 2.3 TD offered up to August 1988 for Europe [online], www.automobile-catalog.com [dostęp 2017-06-16].
  11. Opel Senator A2 [online], www.senatorman.de [dostęp 2017-06-16].
  12. Detailed specs review of 1988 Opel Omega GL 2.3 D Turbo Intercooler offered since August 1988 for Europe [online], www.automobile-catalog.com [dostęp 2017-06-16].