Gaeumannomyces avenae

gatunek grzybów workowych z klasy Sordariomycetes

Gaeumannomyces avenae (E.M. Turner) Hern.-Restr. & Crous – gatunek grzybów workowych z klasy Sordariomycetes[1]. Wywołuje zgorzel podstawy źdźbła[2].

Gaeumannomyces avenae
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Sordariomycetes

Rząd

Magnaporthales

Rodzina

Magnaporthaceae

Rodzaj

Gaeumannomyces

Gatunek

Gaeumannomyces avenae

Nazwa systematyczna
Gaeumannomyces avenae (E.M. Turner) Hern.-Restr. & Crous
Stud. Mycol. 83: 15 (2016)

Systematyka

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Gaeumannomyces, Magnaporthaceae, Magnaporthales, Diaporthomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisany został w 1941 r. przez Elizabeth M. Turner jako Ophiobolus graminis var. avenae. W 1960 r. Richard William George Dennis przeniósł go do rodzaju Gaeumannomyces jako Gaeumannomyces graminis var. tritici. Do rangi odrębnego gatunku podnieśli go Margarita Hernández-Restrepo i Pedro Willem Crous w 2016 r.[1]

Charakterystyka

edytuj

Gaeumannomyces avenae to homotaliczny grzyb mikroskopijny. Zimuje w postaci grzybni w glebie na resztkach roślin. Może tak przetrwać kilka lat aż do czasu ich mineralizacji. Grzybnia ta jest głównym źródłem choroby. Rozrastając się atakuje nowe rośliny przez włośniki i korzenie. Po wrośnięciu do wnętrza korzenia grzybnia rozrasta się wewnątrz jego tkanek w górę pędu. Poprzez wiązki przewodzące może dotrzeć aż do górnych międzywęźli. Krótko przed zbiorami zbóż grzybnia wytwarza płciowe owocnikiperytecja[3]. Mają rozmiar 300–500 × 250–400 µm. Worki o wymiarach 115–145 × 1216 µm w stanie dojrzałym, czasami dłuższe. Askospory szkliste do lekko żółtawych, zwykle lekko zakrzywione, z kilkoma przegrodami, nitkowate o długości (85–) 100–125 (–130) µm i szerokości 2,5–3,5 µm. Zdarzają się pojedyncze zarodniki znacznie dłuższe. Hyfopodia bez klap[4].

G. avenae jest jednym z trzech patogenów wywołujących zgorzel podstawy źdźbła. Pozostałe dwa gatunki wywołujące tę chorobę to Gaeumannomyces tritici i Gaeumannomyces graminis. Odróżniają się morfologicznie budową askospor i hyfopodiów, oraz fizjologicznie patogennością, biochemią, gatunkami żywicieli[2]. G. avenae jest wśród nich jedynym gatunkiem, który poraża owies, Poraża także inne zboża i wiele gatunków traw[5].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-11-04] (ang.).
  2. a b Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ISBN 978-83-09-01048-7.
  3. Zofia Fiedorow, Barbara Gołębniak, Zbigniew Weber, Choroby roślin rolniczych, Poznań: Wyd. AR Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, 2008, ISBN 978-83-7160-468-3.
  4. Gaeumannomyces avenae [online], Mycobank [dostęp 2020-11-01] (ang.).
  5. Take-all or nothing [online], Stud. Mycol. 83: 15 (2016) [dostęp 2020-11-04] (ang.).