Gamma Leporis

gwiazda w gwiazdozbiorze Zająca

Gamma Leporis (γ Lep) – gwiazda podwójna w gwiazdozbiorze Zająca, odległa od Słońca o około 29 lat świetlnych.

Gamma Leporis A
γ Lep A
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Zając

Rektascensja

05h 44m 27,791s[1]

Deklinacja

−22° 26′ 54,18″[1]

Paralaksa (π)

0,11202 ± 0,00016[1]

Odległość

29,116 ± 0,047 ly
8,927 ± 0,014 pc

Wielkość obserwowana

3,60m[1]

Ruch własny (RA)

−291,67 ± 0,14 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−368,97 ± 0,15 mas/rok[1]

Prędkość radialna

−9,29 ± 0,15 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Typ widmowy

F6 V[1][2]

Masa

1,25 M[3]

Promień

1,3 R[4]

Metaliczność [Fe/H]

−0,09 ± 0,01[2]

Wielkość absolutna

3,84m[2]

Jasność

2,3 L[3]

Okres obrotu

<5,6 d[3]

Prędkość obrotu

≥11 km/s[3]

Wiek

1,3 +2,5−? mld lat[2]

Temperatura

6440 K[3]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

9403[2] pc

Mimośród

0,2520[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 13 Lep
2MASS: J05442780-2226538
Bonner Durchmusterung: BD−22°1211
Cordoba Durchmusterung: CD−22°2438
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 217
Boss General Catalogue: GC 7197
Katalog Gliesego: GJ 216 A
Katalog Henry’ego Drapera: HD 38393
Katalog Hipparcosa: HIP 27072
Katalog jasnych gwiazd: HR 1983
SAO Star Catalog: SAO 170759
CPD−22°886
Gamma Leporis B
γ Lep B
ilustracja
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Zając

Rektascensja

05h 44m 26,543s[5]

Deklinacja

−22° 25′ 18,77″[5]

Wielkość obserwowana

6,15m[5]

Ruch własny (RA)

−304,4 ± 1,0 mas/rok[5]

Ruch własny (DEC)

−352,2 ± 1,0 mas/rok[5]

Prędkość radialna

−10,1 ± 2,0 km/s[5]

Charakterystyka fizyczna
Typ widmowy

K2 V[5]

Masa

0,83 M[3]

Promień

~1 R[4]

Jasność

0,29 L[3]

Okres obrotu

17 d[3]

Temperatura

5000 K[3]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

γ Lep A

Półoś wielka

870 au[3]

Okres orbitalny

≥18 000 lat[3]

Alternatywne oznaczenia
2MASS: J05442655-2225184
Bonner Durchmusterung: BD−22°1210
Cordoba Durchmusterung: CD−22°2437
Katalog Gliesego: GJ 216 B
Katalog Henry’ego Drapera: HD 38392
Katalog jasnych gwiazd: HR 1982
SAO Star Catalog: SAO 170757
AK Lep, CPD−22°885, VB 1

Charakterystyka

edytuj

Gamma Leporis to układ podwójny[3]. Składniki o wielkości gwiazdowej 3,64 i 6,28m dzieli na niebie odległość 95 sekund kątowych (pomiar z 2012 roku)[6], co jest odległością bliską granicy rozdzielczości oka ludzkiego, ale lepiej jest obserwować je przez lornetkę lub teleskop[3]. W przestrzeni dzieli je co najmniej 870 au, a obieg wspólnego środka masy zajmuje im co najmniej 18 tysięcy lat[3].

Jaśniejszy składnik A jest gwiazdą ciągu głównego należącą do typu widmowego F6[3][1]. Jest ona 2,3 razy jaśniejsza niż Słońce, ma wyższą temperaturę, równą 6440 K[3]. Jej promień jest 1,3 razy większy niż promień Słońca[4], a masa o około 25% większa[3]. Składnik B to pomarańczowy karzeł należący do typu widmowego K2[3][5]. Świeci on z jasnością tylko 29% jasności Słońca, ma temperaturę około 5000 K[3]. Gwiazda ta ma promień podobny do Słońca[4] i masę 0,83M[3]. Składnik B to gwiazda typu BY Draconis[5], charakteryzująca się aktywnością magnetyczną[3]. Plamy na jej powierzchni pozwalają określić okres obrotu gwiazdy na 17 dni[3].

Układ ma także optyczną towarzyszkę. Gwiazda opisana jako składnik C, odległa od γ Lep B o 112,1″ (pomiar z 1999 r.) ma wielkość gwiazdową 11,31m i zupełnie odmienny ruch własny, co dowodzi, że nie jest związana z systemem[3][6][7].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i Gamma Leporis w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f Anderson E., Francis C: HIP 27072. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).
  3. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Jim Kaler: Gamma Leporis. STARS, 2010-08-27. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).
  4. a b c d Gamma Leporis. SolStation. [dostęp 2018-03-14]. (ang.).
  5. a b c d e f g h i AK Lep w bazie SIMBAD (ang.)
  6. a b Mason et al.: WDS J05445-2227A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
  7. TYC 5930-1780-1 w bazie SIMBAD (ang.)