Garaż (Rzędkowice)
Garaż lub Schronisko w Rzędkowicach Dolne – schronisko w grupie Skał Rzędkowickich na Wyżynie Częstochowskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Znajduje się w skale Okiennik, zwanej też Turnią nad Garażem[1]. Administracyjnie należy do miejscowości Rzędkowice w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Włodowice[2].
| Plan jaskini | |
 Autor:Jerzy Zygmunt | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Właściciel |
prywatny |
| Długość |
20 m |
| Deniwelacja |
10,5 |
| Wysokość otworów |
ok. 425 m n.p.m. |
| Kod |
J.Cz.III-05.18 |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
 50°34′21″N 19°29′42″E/50,572500 19,495000
| |
| Strona internetowa | |
Opis obiektu
edytujOgromny otwór schroniska znajduje się u południowo-wschodniej podstawy skały. Ma wysokość 9,5 m i szerokość 8 m (u podstawy). Za otworem znajduje się stopniowo zwężająca się sala o długości 15 m i również stopniowo zmniejszającej się wysokości 12–4 m. Tylko jej tylna część na długości 5 m ma strop. W stropie znajduje się szczelinowaty komin o wysokości 10,5 m, wychodzący drugim otworem w górnej części skały. Ściany sali są bogato rzeźbione i czarne od palonych w niej ognisk, oraz od wycieków. Namulisko złożone z próchnicy, gruzu i dość grubej warstwy popiołu. W niektórych miejscach zostało przekopane. W szczelinach skalnych rośnie kilka okazów zanokcicy skalnej, a przed wejściem rośliny ruderalne[1].
Powyżej Garażu znajduje się jeszcze jedno schronisko – Okno Rzędkowickie[3].
Historia eksploracji i dokumentacji
edytujSchronisko miejscowej ludności znane było od dawna i miało lokalną nazwę Obora. Po raz pierwszy opisał go i sporządził jego plan Kazimierz Kowalski. Nadał mu nazwę Schronisko w Rzędkowicach dolne[4]. Nazwę Garaż podali w 1978 r. M. i J. Kiełkowscy w przewodniku wspinaczkowym[5]. W lutym 1980 r. schronisko zmierzył K. Mazik, on też opracował jego aktualny plan[1].
Przednia cześć ścian Garażu jest bardzo popularnym obiektem wspinaczki skalnej[6]. Jest na niej 15 dróg wspinaczkowych o trudności od II do VI.6 w skali krakowskiej. Wspinacze opisują je w grupach Turnia nad Garażem II, Garaż II i Garaż III. Większość z nich ma stałe punkty asekuracyjne: ringi (r), pętle (p) i stanowiska zjazdowe (st) lub ring zjazdowy (rz)[7].
- Garaż
- Żylak; 4r + st, VI.4, 14 m
- Żylaczek; 5r + st, VI.3, 14 m
- Żyła; 5r + st, VI.2+, 14 m
- Super żyła; 4r + st, VI.3+, 14 m
- Szóstka Czoka; 1r, VI+, 17 m
- Naczynia krwionośne; 5r + st, VI.2, 14 m
- Garaż II
- Lewa rampa; V+, 14 m
- Memento mori; 4r + st, VI.3, 14 m
- Rampa; 2r VI.1, 14 m
- Fritz Haber poleca; 7r + 1s + st, VI.6, 14 m
- Moce piekielne; 7r + rz, VI.6+, 14 m
- Cyklon B; VI.3, 15 m
- Pamiętaj o śmierci Żydów Polaku; 7r + 1p + st, VI.3+, 15 m
- Wieczny odpoczynek; 7r + st, VI.4+, 14 m
- Dezynfekcja; 6r + 1p + st, VI.5, 14 m
- Pamiętaj o śmierci Polaków Żydzie; 7r + 2p + st, VI.3+, 15 m
- Cyklon A (Krakowska Popelina); VI.1+, 15 m[7].
_DK14.jpg)
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Jerzy Zygmunt, Garaż, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-07-25].
- ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2019-07-25].
- ↑ Krzysztof Mazik, Jerzy Zygmunt, Okno Rzędkowickie, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny [dostęp 2019-07-26].
- ↑ Kazimierz Kowalski, Jaskinie Polski, t. 1, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951.
- ↑ M i J. Kiełkowscy, Skałki Rzędkowickie. Przewodnik wspinaczkowy, Warszawa 1978.
- ↑ Grzegorz Rettinger, Jura Północna. Przewodnik wspinaczkowy, Kraków: wspinanie.pl, 2017, ISBN 978-83-947825-0-4.
- ↑ a b Baza topo portalu wspinaczkowego [online] [dostęp 2019-07-25].