Wikipedia

Gazeciarz

osoba sprzedająca/roznosząca gazety

Gazeciarz (ang. paperboy) – osoba zajmująca się sprzedażą gazet na ulicy lub roznosząca prasę[1]. Zwykle jest to przemieszczający się rowerem nastolatek[2][3], który dostarcza drukowaną gazetę codzienną do domów lub biur prenumeratorów[4]. Z reguły chłopcy zajmowali się dystrybucją dzienników przed i po szkole[5].

Historia edytuj

Pierwszym gazeciarzem miał być zatrudniony w 1833 Barney Flaherty, który miał wówczas 10 lat. Odpowiedział on na ogłoszenie w nowo powstałym nowojorskim dzienniku „The Sun”, w którym napisano: „Do niezatrudnionych, wielu solidnych mężczyzn może znaleźć zatrudnienie dzięki sprzedaży tej gazety”[6].

 
Roznosiciele prasy powstańczej (autor Jerzy Tomaszewski, 1944)

W pierwszej połowie XX wieku roznosiciele gazet byli popularni szczególnie w takich państwach jak: Stany Zjednoczone, Kanada, Wielka Brytania, Australia, Nowa Zelandia, Irlandia oraz Japonia. W polskich miastach przed wojną, w czasie II wojny światowej, a także kilka lat po jej zakończeniu, gazeciarze aktywni byli w różnych miejscach publicznych, takich jak place targowe oraz okolice kościołów. Wykrzykując ciekawsze tytuły artykułów z gazet, sprzedawali w tych miejscach aktualne publikacje prasowe[7].

Przez długi czas tego rodzaju płatna praca była pierwszą dostępną dla młodych osób, dlatego chętnie korzystali oni z takiej możliwości zarobku. Praca na rynku stała w hierarchii nisko i dlatego była też relatywnie słabo opłacana. Większość gazet była dostarczana wczesnym rankiem, a młodzieniec był zmuszony podróżować przed świtem i niejednokrotnie w surowych warunkach pogodowych[8]. Definitywnie młodzież amerykańska rozpoczęła dostarczanie dzienników w okresie powojennym. Większość gazeciarzy w drugiej połowie XX wieku otrzymywała wynagrodzenie stosownie do liczby gazet, które dostarczyła klientom[9].

Wraz z nadejściem XXI wieku, w związku z obniżeniem popytu na prasę drukowaną[4], liczba gazeciarzy znacznie spadła. Miało to częściowo związek ze zniknięciem z rynku amerykańskiego popołudniowych dzienników, których godziny dostarczania były bardziej odpowiednie dla dzieci w wieku szkolnym; inaczej niż gazety poranne, które z reguły były sprzedawane przed godziną 6:00 rano. Zmiany te związane były też z odmienną sytuacją demograficzną, dostępem do informacji i dzienników w Internecie, a także regulacjami prawnymi dotyczącymi zatrudnienia i zwiększonymi obawami dotyczącymi bezpieczeństwa dzieci pozbawionych w pracy opieki osoby dorosłej. Wszystkie te czynniki spowodowały, że wiele redakcji prasowych zdecydowało się powierzyć dostarczanie dzienników osobom dorosłym. Obecnie młodzi ludzie są zatrudniani przy roznoszeniu tygodników oraz gazet dla klientów sklepowych, które nadal są dostarczane popołudniami. Niekiedy też gazeciarze zatrudniani są jedynie raz w tygodniu, by czytelnikom dostarczyć pisma w niedziele[9].

W młodym wieku roznoszeniem gazet trudnili się prezydent Stanów Zjednoczonych Harry Truman[10], aktorzy John Wayne i Bob Hope, a także filmowiec Walt Disney[11] i ekonomista Warren Buffett[12].

Galeria edytuj

  •  
    Gazeciarz w Iowa City (autor Arthur Rothstein, 1940)
  •  
    Chłopcy sprzedający gazety (Nowy Jork, 1908)
  •  
    Amerykański znaczek pocztowy przedstawiający gazeciarza (1952)
  •  
    Gazeciarz trzymający dzienniki informujące o stanie wojny między Wielką Brytanią a nazistowskimi Niemcami (Londyn, 1939)
  •  
    Gazeciarz roznoszący dziennik „Toronto Star” w Whitby w Kanadzie (1940)
  •  
    Pomnik przedstawiający gazeciarza (Budapeszt, 2015)

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Witold Doroszewski: gazeciarz – Wielki słownik W. Doroszewskiego PWN. sjp.pwn.pl. [dostęp 2018-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-01)].
  2. ↑ Clyde Habermanapril: The Boy Next Door – The New York Times. nytimes.com, 2002-04-14. [dostęp 2018-05-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-02)]. (ang.).
  3. ↑ Henry Petroski: Paperboy: Confessions of a Future Engineer. Knopf Doubleday Publishing Group, 2007, s. 119. ISBN 978-0-307-42720-5.
  4. ↑ a b Richard Armstrong: No. 2382: The Invention of the Paperboy. uh.edu, 2008-06-06. [dostęp 2018-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-01)]. (ang.).
  5. ↑ Sandra Walker: Little Merchants: The Golden Era of Youth Delivering Newspapers. BookBaby, 2013, s. 9. ISBN 978-0-9888192-1-4.
  6. ↑ Jon Bowen: On Carrier Day, a Former Paperboy Recollects – The Washington Post. washingtonpost.com, 1998-09-04. [dostęp 2018-05-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-02)]. (ang.).
  7. ↑ Tadeusz Binek: Moim synom: Maciejowi i Grzegorzowi poświęcam. Kraków: BETA, 1999-12, s. 17.
  8. ↑ Lewis Hine: Science Source – Newark Newsboy, Lewis Hine, 1924. sciencesource.com, 1924. [dostęp 2018-05-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-02)]. (ang.).
  9. ↑ a b Associated Press: Where did my paperboy go? – US news – Life. nbcnews.com, 2006-04-25. [dostęp 2018-05-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-02)]. (ang.).
  10. ↑ Nick Zades: Those days: the positive era: newspaper newsboy stories. Pond-Ekberg Co., 1992, s. 8. Cytat: The most prominent newsboy “hawkers” of the early 1900s in the United States were the Presidents: Harry Truman, Herbert Hoover and Dwight Eisenhower.
  11. ↑ H. Kenneth Shook: Getting Hooked on Memoirs: Preserve and Share Your Life Experiences Before They Are Lost. iUniverse, 2011, s. 20. ISBN 978-1-4502-9614-4.
  12. ↑ Elisabeth Goodridge: Paperboy Has Gone the Way of the Milkman. washingtonpost.com, 2006-04-25. [dostęp 2018-05-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-02)]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gazeciarz&oldid=72909384”