Geografia Wallis i Futuny

Wallis i Futuna są zamorską wspólnotą terytorialną Francji, które leżą w zachodniej części Oceanu Spokojnego. Wyspy wchodzą w skład Polinezji i różnią się między sobą pod względem rzeźby terenu, znajdując się w strefie tropikalnego klimatu.

Powierzchnia i położenie wysp

Powierzchnia – 274 km²

Mapa wysp

Położenie wysp – Uvéa (Wallis) 13°17′S i 176°12′W, 14°16′S i 178°08′W. Te dwie główne wyspy leżą między archipelagiem Fidżi, a Samoa.

Linia brzegowa – 129 km

Ukształtowanie poziome

Terytorium Wallis i Futuna składa się z dwóch grup wysp oddalonych od siebie o 210 km. W skład Wallis o powierzchni 159 km² wchodzą: największa wyspa Uvéa zwana też Wallis i przybrzeżne wysepki takie jak Nukuloa, Nukuteatea, Nukutapu i inne niewielkie wysepki rafowe. W skład Wysp Hoorn wchodzą: Futuna, Alofi i skały Samaruma. Największa Wyspa Wallis ma dobrze rozwiniętą linię brzegową i jest otoczona barierą raf koralowych, przez co wyspa jest trudno dostępna dla żeglugi morskiej. Futuna i sąsiednia Alofi mają słabo urozmaiconą linię brzegową i są częściowo otoczone przez rafy koralowe, od zachodu i południa. Wybrzeże dwóch grup wysp różni się. Uvéa ma wybrzeże niskie, koralowe, gdzie wody między barierą raf koralowych a wyspą są bardzo płytkie. Futuna cechuje się wysokim wybrzeże, gdzie występują odcinki klifowe. Na sąsiednie Alofi, wybrzeże jest niskie i usiane w większości piaszczystymi plażami.

Budowa geologiczna i rzeźba

Futuna i Alofi widziane z kosmosu

Główne wyspy są pochodzenia wulkanicznego i zostały wydźwignięte na niewielką wysokość. Mniejsze wyspy otaczające Wallis są wyspami koralowymi, które powstały w okresie czwartorzędu. Grupa Wallis i Futuna różnią się od siebie pod względem rzeźby terenu. Uvéa jest wybitnie nizinna, gdzie średnia wysokość wynosi 20–30 m n.p.m. Najwyższy punkt ma 45 m n.p.m. Krajobraz wyspy to większości równiny, gdzie znajdują się niewielkie, łagodne wzgórza. Futuna jest wyspą górzystą z przeciętną wysokością 200–400 m n.p.m., gdzie najwyższy punkt to Mont Singavi mający 765 m n.p.m. Całą wyspę wypełniają niskie góry. Alofi jest mniej górzysta, gdzie Mont Kolafau osiąga 412 m n.p.m.

Klimat

Wyspy leżą w strefie klimatu podrównikowego wilgotnego, kształtowane przez południowo-wschodnie pasaty. Temperatury są typowe dla klimatu równikowego i wynoszą średnia 26 °C, gdzie dobowe i roczne różnice są niewielkie. Opady są wysokie, ale największa ich ilość przypada na miesiące letnie: listopad-kwiecień. Średnia opadowa wynosi od 2500 do 3000 mm. W okresie zimowym występuje okres pory suchej, ale w tym czasie także występują opady. Przez cały rok utrzymuje się wysoka wilgotność powietrza wynosząca 80%.

Wody

Sieć rzeczna jest uboga, ograniczona do niewielkich rzek mających postać głównie strumieni. Na Uvéa występuje kilka niewielkie jezior pochodzenia wulkanicznego, największe Lac Lalolao. Mniejsze wyspy są pozbawione wód powierzchniowych.

Flora i fauna

Region wysp porastają niewielkie obszary lasów tropikalnych, z drzewiastymi paprociami, pandanowce i palmy kokosowe. Mniejsze wyspy, koralowe są gęsto porośnięte roślinnością tropikalną. Liczne są podmorskie koralowce. Wiele gatunków roślin tropikalnych ma duże znaczenie w rolnictwie, należą do nich m.in. bananowce, drzewo chlebowe i wiele innych.

Fauna ogranicza się do ptaków, głównie morskich do zwierząt żyjących w morzu, gdzie występuje wiele gatunków skorupiaków, ryb, a także ssaków morskich.

Bibliografia

Encyklopedia Geograficzna Świata. Australia, Oceania, Antarktyda. Kraków: Wyd. OPRES, 1997. ISBN 83-85909-24-9.
Wallis i Futuna, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2011-03-28] .