Georg Hellmesberger Sr.
Georg Hellmesberger Sr. (ur. 24 kwietnia 1800 w Wiedniu, zm. 16 sierpnia 1873 tamże)[1][2] – austriacki skrzypek, dyrygent, pedagog i kompozytor.
 Georg Hellmesberger Sr. (1839) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Życiorys edytuj
Urodził się w Rossau (obecnie na terenie Wiednia)[3]. Podstawy muzyki i gry na skrzypcach otrzymał od swojego ojca – nauczyciela i urzędnika[1][3]. Uczył się w gimnazjum klasztornym cystersów w Heiligenkreuz. Studiował w Konserwatorium Wiedeńskim pod kierunkiem Josepha Böhma (skrzypce) i Emanuela Förstera (kompozycja)[1][2].
W 1821 został asystentem Böhma. Od 1826 był profesorem tytularnym, a od 1833 do emerytury w 1867 – profesorem rzeczywistym w Konserwatorium Wiedeńskim. Przyczynił się do powstania wiedeńskiej szkoły gry na skrzypcach. Wśród jego uczniów byli m.in. Joseph Joachim i Leopold Auer oraz jego synowie: Joseph i Georg, z którymi koncertował w Londynie w 1847[2][3][4].
W 1830, po śmierci Ignaza Schuppanzigha, został koncertmistrzem w operze dworskiej (Hofoper), a krótko potem członkiem dworskiej kapeli (Hofkapelle) w Wiedniu. Był również fundatorem i pierwszym dyrygentem koncertów filharmonicznych, organizowanych od 1842[1][2], a także koncertów kameralnych odbywających się w jego domu[2].
Życie prywatne edytuj
Był dwukrotnie żonaty. W 1823 roku ożenił się z Elisabeth z d. Kupelwieser (1802–1827), kuzynką austriackiego malarza – Leopolda Kupelwiesera[3]. Rok po jej śmierci, w 1828 roku ożenił się z Anną z d. Mayerhofer (1804–1867), z którą miał dwóch synów: skrzypka i dyrygenta Josefa (1828–1893) oraz skrzypka i kompozytora Georga (1830–1852). Muzykami zostali również jego dwaj wnukowie – synowie Josefa: Josef zwany Pepi (1855–1907) i Ferdinand (1863–1940)[2][3].
Georg Hellmesberger zmarł w Neuwaldegg (obecnie na terenie Wiednia), w wieku 73 lat. Został pochowany na wiedeńskim cmentarzu Hietzinger.
Twórczość edytuj
Jego działalność kompozytorska nie była szczególnie istotna. Opublikował dwa koncerty skrzypcowe, kwartet smyczkowy, kilka wariacji oraz innych utworów na skrzypce i fortepian z towarzyszeniem kwartetu smyczkowego lub orkiestry[2][4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Michniewicz 1993 ↓, s. 172.
- ↑ a b c d e f g Evidon 2004 ↓.
- ↑ a b c d e Barbara Boisits, Christian Fastl: Hellmesberger (Helmesberger), Familie. [w:] Oesterreichisches Musiklexikon online [on-line]. 2019-12-06. [dostęp 2020-01-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-27)]. (niem.).
- ↑ a b Michniewicz 1993 ↓, s. 173.
Bibliografia edytuj
- Jerzy Michniewicz: Hellmesberger Georg I. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 4: HIJ część biograficzna. Kraków: PWM, 1993, s. 172-173. ISBN 83-224-0453-0. (pol.).
- Richard Evidon: Hellmesberger family. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. H. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Georg Hellmesberger Sr. – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- Dyskografia Georga Hellmesbergera, Sr. w bazie MusicBrainz (ang.)
- Georg Hellmesberger Sr.. tribalsmile.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-11-11)]. w Music Encyclopedia (ang.)
- Georg Hellmesberger Sr. w Österreich-Lexikon (niem.)