Giorgio Pullicino (ur. 8 lipca 1779 w Valletcie, zm. 25 października 1851 tamże) – maltański architekt, malarz oraz profesor rysunku i architektury na Uniwersytecie Maltańskim.

Giorgio Pullicino
Data i miejsce urodzenia

8 lipca 1779
Valletta

Data i miejsce śmierci

25 października 1851
Valletta

Narodowość

maltańska

Alma mater

Accademia Nazionale di San Luca w Rzymie

Praca
Styl

klasycyzm

Znany z obrazów przedstawiający widoki portowe, jest również uznawany za jednego z pierwszych klasycystycznych architektów na Malcie. Wykonał projekty kilku budynków, lecz jedyną budowlą, której zdecydowanie udowodniono jego autorstwo, jest monumentalny obelisk, znany jako Spencer Monument. Pewna liczba innych budynków, w tym Monument Alexandra Balla, również jest jemu przypisywana.

Życiorys edytuj

Giorgio Pullicino urodził się w Valletcie 8 lipca 1779 roku jako syn Pietro Paolo Pullicino i jego żony Clary née Azzarillo. Był bratankiem malarza Alberto Pullicino. Od młodego wieku miał skłonność do rysowania, uczęszczał do szkoły projektowania prowadzonej przez Michele Busuttila. W roku 1794 wysłany został do Rzymu na studia w Accademia di San Luca. Studiował prace Rafaela i Tycjana, i spotkał się z kilkoma wiodącymi artystami tego czasu, m.in. Antonio Canovą[1]. Zaznajomił się z klasycyzmem w sztuce i architekturze, w tym z pracami francuskiego architekta Claude’a Nicolasa Ledoux[2]. Jeszcze podczas studiów Giorgio w Rzymie, w roku 1799 zmarł jego ojciec[3].

Podczas sześcioletniego pobytu Pullicino za granicą, na Malcie zaszły duże zmiany polityczne. Rządy Zakonu św. Jana zakończone zostały w roku 1798, kiedy wyspa została najechana i zajęta przez Francuzów. Niedługo potem Maltańczycy powstali przeciwko okupantom, uzyskując pomoc brytyjską, neapolitańską i portugalską, i we wrześniu 1800 roku Malta stała się brytyjskim protektoratem. W tym samym miesiącu Pullicino powrócił z Rzymu na Maltę, i zamieszkał w Valletcie ze swoją matką. W kwietniu 1807 roku poślubił Vincenzę Attard, z którą miał siedmioro dzieci[3].

W rokun 1803 Pullicino został profesorem rysunku i architektury na Uniwersytecie Maltańskim[1]. W roku 1830 uzyskał oficjalne kwalifikacje jako perito agrimensore (architekt i geodeta). W roku 1836 był przedstawicielem maltańskich architektów w petycji do Royal Commission on the Affairs of Malta (Królewska Komisja do Spraw Maltańskich). Przeszedł na emeryturę w roku 1839, przez następne trzy lata pracował jeszcze w swoim prywatnym studio. Z powodu choroby kilka ostatnich lat swojego życia spędził nie wychodząc z domu. Zmarł w Valletcie 25 października 1851 roku w wieku 72 lat[3].

Dorobek edytuj

Malarstwo edytuj

 
View of Manoel Island (Widok Manoel Island), Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych w Valletcie

Podczas swojej kariery Pullicino wykonywał obrazy różnymi technikami, w tym „pen-and-wash”, akwarelą i farbą olejną. Jego styl był malowniczy, naturalistyczny[4], malował głównie sceny z Valletty, Grand Harbour i Marsamxett Harbour. Sportretował również kilka innych miejsc na Malcie, jak np. Gozo Citadel i St. Julian’s Bay[3]. Wykonał też akwarele lokalnych strojów[1].

Wiele ze swoich pejzaży sprzedał, aby uzupełnić swoje dochody; niektóre z nich zakupili członkowie brytyjskiego personelu wojskowego, stacjonujący na Malcie[3]. Wiele jego prac można oglądać dziś w Narodowym Muzeum Sztuk Pięknych w Valletcie, a także w prywatnych kolekcjach, tak na Malcie, jak i za granicą[1].

Architektura edytuj

W roku 1804 Pullicino wykonał projekt odbudowy kościoła Porto Salvo w Valletcie, ponieważ oryginalny kościół uznano za niebezpieczny i został on zburzony. Projekt Pullicino był we wstrzemięźliwej formie baroku, zawierający kilka elementów klasycystycznych. Niestety, nie został on wybrany, i kościół odbudowano na podstawie barokowego projektu autorstwa Antonio Cachii. Pullicino również przedstawił projekt małego kościoła w Luqa, jak też inny – rekonstrukcji kościoła parafialnego w Moście, który znów nie został wybrany, tym razem na rzecz klasycystycznej Rotundy projektu Giorgio Grogneta de Vassé[1].

Jedyną istniejącą budowlą, co do której istnieją historyczne dowody zaprojektowania jej przez Giorgio Pullicino, jest Spencer Monument. Monumentalny obelisk został zbudowany w roku 1831 na Corradino Hill, w roku 1893 przeniesiono go do Blata l-Bajda. Oryginalne plany architekturalne budowli zachowały się, będąc dowodem autorstwa Pullicino[3].

Poza obeliskiem, Pullicino przypisuje się kilka innych prac architektonicznych. Monument Alexandra Balla, zbudowany w roku 1810 w Lower Barrakka Gardens, był „z prawie absolutną pewnością” zaprojektowany przez Pullicino, lecz nie zachowały się oryginalne plany[1]. Pomnik ten jest jednym z pierwszych przykładów architektury klasycystycznej na Malcie[2], i Pullicino jest uznawany za jednego z pierwszych wyrazicieli tego stylu na wyspie[3].

Dorycki portyk Main Guard w Valletcie, zbudowany w roku 1814, jest również często przypisywany Pullicino[3], chociaż mógł on również być zaprojektowany przez pułkownika George’a Whitmore’a z Royal Engineers[1]. Do innych budowli, które mogły być również zaprojektowane przez Pullicino zalicza się fontanna i eksedra w Lower Saint Elmo[5], Villa Frere w Pietà[1] oraz tylne wejście do starego budynku Uniwersytetu w Valletcie[3]. To ostatnie jest zbudowane w stylu typowym dla Pullicino, jest on najbardziej prawdopodobnym projektantem, gdyż w czasie budowy tego wejścia w roku 1824 był profesorem architektury na Uniwersytecie[1].

Pullicino jest również możliwym kandydatem na (dziś nieznanego) architekta zniszczonej kolumny Ponsonby’ego, zbudowanej w roku 1838[6].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i Michael Ellul. Art and architecture in Malta in the early nineteenth century. „Proceedings of History Week”, s. 9–15, 1982. [zarchiwizowane z adresu 2016-04-22]. (ang.). 
  2. a b Quentin Hughes, Conrad Thake: Malta, War & Peace: An Architectural Chronicle 1800–2000. Midsea Books Ltd, 2005, s. 48–51. ISBN 978-99932-7-055-3. (ang.).
  3. a b c d e f g h i Michael J. Schiavone: Dictionary of Maltese Biographies Vol. II G-Z. Pietà: Pubblikazzjonijiet Indipendenza, 2009, s. 1338–1340. ISBN 978-99932-91-32-9. (ang.).
  4. The National Museum Of Fine Arts. [w:] The Malta Independent [on-line]. 2006-07-05. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-06)]. (ang.).
  5. One World – Protecting the most significant buildings, monuments and features of Valletta (18), [w:] Times of Malta [online], 1 lipca 2008 [zarchiwizowane z adresu 2016-05-04] (ang.).
  6. The lost landmarks of Malta: Ponsonby’s Column, Valletta. [w:] The Malta Independent [on-line]. 2014-01-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-18)]. (ang.).