Gołąb – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972. Obecnie wieś w powiecie puławskim.

Gołąb
gromada
1954–1973
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

lubelskie

Powiat

puławski

Data powstania

5 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Gołąb

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

2

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

22

brak współrzędnych

Położenie

edytuj

Miejscowość leży na prawym brzegu Wisły, pomiędzy Puławami na południu oraz ujściem do Wisły Wieprza i Dęblinem na północy. Zabudowania rozłożyły się w wyraźnym zakolu Wisły, wybrzuszonym ku zachodowi[1]. Leżą na szerokiej terasie zalewowej rzeki, pociętej starorzeczami[2].

Zmiany administracyjne

edytuj

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[3] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[4], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[5][6].

Gromadę Gołąb z siedzibą GRN w Gołębiu utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[5] – w powiecie puławskim w woj. lubelskim na mocy uchwały nr 14 WRN w Lublinie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[7] Gołąb i Wólka Gołębska ze zniesionej gminy Gołąb w tymże powiecie[8]. Dla gromady ustalono 19 członków gromadzkiej rady narodowej[9].

1 stycznia 1959 do gromady Gołąb włączono obszar zniesionej gromady Borowa w tymże powiecie[10].

31 grudnia 1964 z gromady Gołąb wyłączono obszar lasów państwowych o powierzchni 880 ha, włączając go do miasta Puław w tymże powiecie[11].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[12].

Przypisy

edytuj
  1. Mapa turystyczna. [dostęp 2024-05-31].
  2. Henryk Gawarecki, Józef Marszałek, Tadeusz Szczepanik, Włodzimierz Wójcikowski: Lubelszczyzna. Przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1979, s. 334-335. ISBN 83-217-2110-5.
  3. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  4. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  5. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  6. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  7. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  8. Uchwała Nr 14 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu puławskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 23 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 3 grudnia 1954 r., Nr. 15, Poz. 64)
  9. Uchwała Nr 47 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Puławach z dnia 4 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 13, Poz. 54)
  10. Uchwała Nr 5 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 maja 1958 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad w powiecie puławskim, w województwie lubelskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 20 grudnia 1958 r., Nr. 10, Poz. 70)
  11. Dz.U. z 1964 r. nr 21, poz. 140
  12. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.