Gong (radiostacja numeryczna)

nazwa radiostacji numerycznej wykorzystywanej przez Ministerstwo Obrony Narodowej NRD

Gong (oznaczenie ENIGMA: G03) – nazwa radiostacji numerycznej, będącej własnością Ministerstwa Obrony Narodowej Niemieckiej Republiki Demokratycznej i działającej prawdopodobnie od 1973 roku. Transmitowała ciągi cyfr stanowiące zaszyfrowane wiadomości dla szpiegów z NRD przebywających w krajach zachodnich, zwłaszcza w Republice Federalnej Niemiec (tzw. Niemczech Zachodnich). Ostatnia transmisja odbyła się 9 maja 1990 roku, na kilka miesięcy przed zjednoczeniem obu państw niemieckich. Swoją nazwę stacja zawdzięcza melodii dzwonów zegara, rozpoczynającej każdą audycję.

Gong

Nagranie z 1988 r. podczas transmisji wiadomości dla agentów o znakach wywoławczych 88570 i 76109
Państwo

 NRD

Siedziba

Scheuder, Angermünde

Język

niemiecki

Data likwidacji

1990

Inne nazwy

niem. Gong
ang. Gongs or Chimes, Chimes

Właściciel

Ministerstwo Obrony Narodowej NRD

Format stacji

stacja numeryczna

Częstotliwości
w miastach

3258 kHz, 5410 kHz[1]

Melodia była odtwarzana z taśmy, która z czasem uległa zniekształceniom przekładającym się na brzmienie dzwonów[1].

Radiostacja była obsługiwana przez Wywiad Wojskowy Narodowej Armii Ludowej NRD, podorganizację Ministerstwa Obrony Narodowej NRD. Pierwsze udokumentowane nagrania działalności Gongu pochodzą z 1973 roku, nieznana jest data uruchomienia stacji. Transmisje odbywały się na falach krótkich, według określonego harmonogramu[1] – codziennie w godzinach 18:00 – 23:00, co pół godziny na częstotliwości 3258 kHz i w soboty o godzinie 10:00 na 5410 kHz. Nadajnik znajdował się w miejscowości Zeesen i był zdalnie kontrolowany z Wernsdorf[1].

Format

edytuj

Każda z audycji była rozpoczynana trwającą pięć minut serią ośmiu tonów gongów zegara, o stopniowo niższym i wyższym brzmieniu. Następnie, po wyrażeniu Achtung! (pol. Uwaga!) przez kolejne pięć minut transmitowano pięciocyfrowy kod identyfikujący agenta, dla którego przeznaczono wiadomość oraz liczbę grup cyfr, oddzieloną wyrazem trennung. W dalszej kolejności stacja rozgłaszała liczby w pięciocyfrowych grupach, oznaczające właściwą wiadomość. Przekaz kończony był wyrazem Ende (koniec) i, po ośmiosekundowej przerwie, jednokrotnym odtworzeniem melodii gongów[2].

Zakończenie działania

edytuj

Upiornie brzmiące tony gongu i kolejne ciągi liczb, odczytywane przez maszynę, których znaczenie i adresatów można było jedynie zgadywać, rozpalały wyobraźnię słuchaczy i komentatorów politycznych w Republice Federalnej Niemiec. Ostatnia transmisja radiostacji numerycznej NRD, która stała się znana opinii publicznej, miała miejsce 23 maja 1990 r. o godzinie 23:30 i została nagrana przez radioamatora Jochena Schäfera[3]. Po serii gongów zamiast zapowiedzi zaszyfrowanej wiadomości słychać było męski głos oznajmujący „Oto audycja dla bystrego dziecka” (niem. Hier ist die Sendung für das aufgeweckte Kind), a następnie śpiew fragmentu niemieckiej piosenki dziecięcej Alle meine Entchen:

Tekst niemiecki Tłumaczenie

Alle meine Entchen
schwimmen auf dem See,
Köpfchen in das Wasser,
Schwänzchen in die Höh.

Wszystkie moje kaczuszki
płyną po jeziorze,
główki mają w wodzie,
ogonki w górze

Istnieją różne interpretacje tej transmisji – niektórzy postrzegali to jako humorystyczne pożegnanie z agencją wywiadu NRD, która była w trakcie rozwiązywania, inni uznawali to za instrukcję dla szpiegów aby przyjęli nową tożsamość i oczekiwali na wiadomości od innej agencji[4][5].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d G03. Priyom.org. [dostęp 2021-11-17]. (ang.).
  2. Simon Mason, G3 Stasi [zarchiwizowane 2017-12-23] (ang.).
  3. Jochen Schäfer, Ostatnia transmisja G03 [WMA] [zarchiwizowane 2019-06-05] (niem.).
  4. Köpfchen unter Wasser, Schwänzchen in die Höh’. „FUNKEMPFANG.DE – Das Magazin für Funk, Radio + Audio”, 2007-11. [dostęp 2021-11-17]. (niem.).  [PDF&#93.
  5. Claudia Heissenberg, Politisches Feature: „Achtung: Fünnef, zwo, null, null, Trennung...”, Transkrypcja audycji na stronie Simona Masona (simonmason.karoo.net), Deutschlandfunk, 16 września 2003 [zarchiwizowane 2017-07-21] (niem.).

Linki zewnętrzne

edytuj
  • G03. Priyom.org. [dostęp 2021-11-17]. (ang.).
  • G03 – Gongs or Chimes. Numbers Station Research and Information Center. [dostęp 2021-11-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-17)]. (ang.).