Groźnica niema

gatunek gada

Groźnica niema (Lachesis muta), inaczej bushmaster, po indiańsku[doprecyzuj!]: surukuku, surukusu, shushupe – gatunek jadowitego węża z podrodziny grzechotników w rodzinie żmijowatych. Długość 2–4,3 m[3], grubość 10 cm. Zamiast grzechotki na ogonie występuje kolec, nie ostrzega ona grzechotaniem o swojej obecności, stąd nazwa „niema”. Ubarwienie żółtoszare lub czerwono-brunatne z dużymi, ciemnymi, trójkątnymi plamami.

Groźnica niema
Lachesis muta[1]
(Linnaeus, 1766)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Rząd

łuskonośne

Podrząd

węże

Rodzina

żmijowate

Podrodzina

grzechotniki

Rodzaj

Lachesis

Gatunek

groźnica niema

Podgatunki

Żyje w lasach na obszarze od południowej Nikaragui po dorzecze Amazonki. Największy przedstawiciel żmijowatych i największy jadowity wąż półkuli zachodniej. Zęby jadowe dochodzą do 2,5 cm długości[4]. Ukąszenie surukuku jest dla człowieka śmiertelne, bo choć jej jad jest mniej toksyczny niż niektórych innych grzechotników, to jednak wstrzykuje go w dużych ilościach (5-6 ml w jednym wstrzyknięciu). 20% ukąszeń kończy się śmiercią[5].

Wąż rzadki, występuje w słabo zaludnionych terenach leśnych, aktywny w nocy. Dzięki temu liczba pokąsań jest mała, choć miejscowa ludność bardzo obawia się tego węża. Indianie polują na nią i spożywają jej mięso po odcięciu głowy. Groźnica odżywia się małymi ssakami, ale może też upolować niewielkiego jelenia. Groźnica niema jest wężem jajorodnym[3]. Jednorazowo składa 30–50 jaj[4]

Jadu groźnicy używa się w praktykach homeopatycznych w bardzo wielkich rozcieńczeniach, ponieważ zawiera składnik zwiększający krzepliwość krwi. W niewoli surukuku nie przyjmuje posiłków, w związku z czym ciężko jest o zaopatrywanie laboratoriów w jad tego węża w celach farmaceutycznych.

Przypisy edytuj

  1. Lachesis muta, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Lachesis muta (LINNAEUS, 1766). The Reptile Database. [dostęp 2010-09-11]. (ang.).
  3. a b Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.
  4. a b W. Juszczyk: Gady i płazy. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1978.
  5. David Burnie (red.): Królestwo zwierząt. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 398. ISBN 83-7311-632-X.

Bibliografia edytuj

  • W. Jaroniewski: Jadowite węże świata. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1992. ISBN 83-02-00977-6.