Grupa Czwarta

Grupa Czwarta
Państwo	Polska
Siedziba	Warszawa
Data założenia	1935
Zakończenie działalności	1939
Rodzaj stowarzyszenia	artystyczne
Status	historyczny
Zasięg	Rzeczpospolita Polska
brak współrzędnych

Grupa Czwarta – polskie stowarzyszenie plastyków utworzone przez absolwentów Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Działo w latach w 1935^[a]–1939.

Historia i profil edytuj

Było to ostatnie ugrupowanie plastyczne uczniów prof. Tadeusza Pruszkowskiego – malarza, ikony ASP i animatora polskiego życia artystycznego. Składało się z najmłodszej generacji jego studentów i liczyło łącznie z nim trzynaście osób^[2].

Marta Podoska-Koch:„Grupa Czwarta” to byli uczniowie profesora Pruszkowskiego. Grupy tworzyły się z tych, którzy w danym roku kończyli szkołę. Były to: „Bractwo św. Łukasza” powstałe w 1925, „Szkoła Warszawska” z 1929, „Loża Wolnomalarska” założona w 1932, która zmieniła trzy lata później nazwę na „Loża Malarska”, oraz w 1936 – „Grupa Czwarta”. „Czwarta” dlatego, że była taka w kolejności powstawania.^[1]

Choć młodzi artyści pochodzili z jednej pracowni uczelnianej i często pracowali wspólnie, nie stworzyli żadnego programu ani wyróżniającego się stylu. Ich twórczość łączył rzetelny warsztat malarski i znikome zainteresowanie sztuką awangardową. Była to najmniej znana ze wszystkich grup wychowanków Pruszkowskiego. Działała krótko i zorganizowała niewiele wystaw. Istniała opinia, że impet pracowni Pruszkowskiego już wówczas się wyczerpał, a „Grupa Czwarta” powstała przede wszystkim ze względu na tradycję i ambicje profesora^[3]. Wybuch II wojny światowej zakończył w 1939 działalność grupy.

Członkowie grupy edytuj

Uwaga edytuj

↑ Większość z niewielu dostępnych źródeł podaje 1935 jako rok powstania „Grupy Czwartej”. Natomiast Marta Podoska-Koch w wywiadzie w maju 2002 wymienia rok 1936^[1].

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b Koch już niebawem w Galerii Przy. zyciepw.pl. [dostęp 2024-04-13]. (pol.).
↑ Hanna Pachniewska-Betley (1910-1987). Polish Art Corner. [dostęp 2024-04-13]. (pol.).
↑ Agnieszka Chmielewska, W służbie państwa, społeczeństwa i narodu – państwowotwórczy artyści plastycy w II Rzeczpospolitej, s. 111

Bibliografia edytuj

Koch już niebawem w Galerii Przy Fabryczce, Życie powiatu na Mazowszu
Od Grupy Czwartej do Keramosu – Z Marta Podoską-Koch rozmawiała Magdalena Latawiec, ArtIfex
Hanna Pachniewska-Betley (1910–1987), Polish Art Corner
Agnieszka Chmielewska, W służbie państwa, społeczeństwa i narodu – państwowotwórczy artyści plastycy w II Rzeczpospolitej, s. 111

[2] Większość z niewielu dostępnych źródeł podaje 1935 jako rok powstania „Grupy Czwartej”. Natomiast Marta Podoska-Koch w wywiadzie w maju 2002 wymienia rok 1936^[1].

[gpf-1] Koch już niebawem w Galerii Przy. zyciepw.pl. [dostęp 2024-04-13]. (pol.).

[3] Hanna Pachniewska-Betley (1910-1987). Polish Art Corner. [dostęp 2024-04-13]. (pol.).

[4] Agnieszka Chmielewska, W służbie państwa, społeczeństwa i narodu – państwowotwórczy artyści plastycy w II Rzeczpospolitej, s. 111

[a]

[2]

[1]

[3]