Hamm

Hamm
Herb	Flaga
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Nadrenia Północna-Westfalia
Zarządzający	Thomas Hunsteger-Petermann↗, Marc Herter↗, Jürgen Wieland↗, Sabine Zech↗, Werner Figgen↗, Werner Figgen↗, Günter Rinsche, Heinrich Langes↗, Heinz Diekmann↗, Ferdinand Poggel↗
Powierzchnia	226,25 km²
Populacja (31 grudnia 2010); • liczba ludności; • gęstość	; 181 783; 803 os./km²
Nr kierunkowy	02307
Kod pocztowy	59063-59077
Tablice rejestracyjne	HAM
	Położenie na mapie Niemiec Hamm
	Położenie na mapie Nadrenii Północnej-Westfalii Hamm
	51°41′N 7°49′E/51,683333 7,816667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Hamm (łac. Hammona) – miasto na prawach powiatu w zachodniej części Niemiec, w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia, w rejencji Arnsberg. Port nad rzeką Lippe i kanałem Datteln-Hamm. Miasto leży między autostradą A1 i autostradą A2. Dnia 1 stycznia 1975 r. do miasta dołączono okoliczne gminy. W związku z tym liczba mieszkańców przekroczyła 100 000. Obecnie miasto liczy 181 783 mieszkańców (2010).

Toponimika nazwy

Nazwa miasta oznacza „kąt” w starym dolnoniemieckim dialekcie. Pochodzi od położenia miasta w kącie utworzonym przez rzekę Lippe i jej wąski dopływ Ahse.

Geografia

Hamm znajduje się na wschodnim krańcu Zagłębia Ruhry, w centrum Westfalii. Najwyższy punkt to góra Kurriker – 102 m n.p.m., a najniższy 37,7 m n.p.m. Długość obwodu miasta wynosi 104 km.

Historia

Miasto zostało założone w Środę Popielcową, w marcu 1226 r. przez Adolfa I von der Mark, który zaproponował okolicznej bezdomnej ludności osiedlenie się na jego ziemiach.

Kościół św. Pawła (Pauluskirche), główny kościół Hamm

Prawa miejskie Hamm „Gründungsprivileg”

Kalendarium

1350 – miasto ogarnęła dżuma. Zarazę przeżyło tylko siedem rodzin
1398 – hrabstwo Mark wraz z Hamm, połączyło się z księstwem Kleve. Hamm straciło na znaczeniu, gdyż było stolicą hrabstwa Mark
1469 – Hamm stało się członkiem Hanzy. Było jednym z najpotężniejszych miast regionu, podczas gdy inne miasta Zagłębia Ruhry były małymi osadami
1609 – Hamm zostało wcielone do Prus. Jednakże wywołało to spór między hrabstwem Palatynu, a Brandenburgią. Właściwe wcielenie do Prus nastąpiło w 1666 r.
latach 1618–1648 Hamm uczestniczyło w wojnie trzydziestoletniej. Miasto było kilkakrotnie zdobywane i musiało znosić zmieniające się garnizony. Niemal wszystkie budynki zostały zniszczone oprócz kościoła św. Jerzego (dzisiaj: Pauluskirche) i kościoła św. Agnieszki (St. Agnes)
1734 – pożar zniszczył więcej niż 200 budynków
1741 – kolejny pożar niszczy 346 budynków
1769 – założono browary Isenbeck
1820 – regionalny sąd apelacyjny przenosi się z Kleve do Hamm
1847 – pierwszy pociąg zatrzymuje się na stacji kolejowej w Hamm
1901 – kopalnia węgla de Wendel w Herringen zaczyna wydobycie (później Heinrich-Robert, teraz Verbundbergwerk Ost).
1902 – kopalnia węgla Maximilian w Werries/Ostwennemar zaczyna wydobycie
1905 – kopalnia węgla Radbod w Bockum-Hövel zaczyna wydobycie
1912 – kopalnia węgla Sachsen w Heessen zaczyna wydobycie
1914 – budowa kanału Datteln-Hamm zostaje ukończona
1938 – autostrada A2 dochodzi do Hamm
Podczas II wojny światowej miasto zostało zbombardowane przez 55 nalotów, które zniszczyły 60% Hamm. Na początku kwietnia 1945 r. miasto zajmują wojska amerykańskie.

Dworzec kolejowy w Hamm, 6 kwietnia 1945r

Hol dworca kolejowego w Hamm

1944 – następuje zamknięcie kopalni Maximilian z powodu powtarzających się problemów z osuszaniem kopalni z wody
1965 – autostrada A1 dochodzi do Hamm
1976 – następuje zamknięcie kopalni Sachsen
1984 – stary obszar kopalni Maximilian zostaje przekształcony w pierwszy Landesgartenschau (wystawa ogrodnicza) w Nadrenii Północnej-Westfalii. Największą atrakcją Maximilianparku jest wielki szklany słoń (Glaselefant), który stał się jednym z symboli miasta
1986 – rodacy z Gdańska wprowadzają się do Hamm
1990 – następuje zamknięcie kopalni Radbod
2002 – następuje wyświęcenie świątyni hinduskiej Sri-Kamadchi-Ampal. Jest ona największą świątynią hinduizmu w Europie

Hamm – największa świątynia hinduistyczna w Europie

Herb

Herb Hamm jest w użyciu od 750 lat. Przedstawia on czerwono-srebrną szachownicę na złotym tle. Początkowo był to herb założyciela miasta, hrabiego Mark – taką samą szachownicę i kolory można często znaleźć w herbach innych miast założonych przez hrabiów z tej rodziny. Stąd barwami miasta są czerwony i biały.

Demografia

W 1890 r. Hamm miało 25 000 mieszkańców, w 1925 r. przekroczono 50 000. 1 stycznia 1975 r. liczba ludności wzrosła z 83 000 do 173 000. Taki skok nastąpił dzięki przyłączeniu się Bockum-Hövel (26 274 mieszkańców w 1974), Pelkum (25 496 mieszkańców w 1974) i innych gmin.

Rok	Ludność
1618	1000
1719	3250
1798	3065
1818	4680
1832	6272
3 grudnia 1861	11 600
3 grudnia 1867	16 000
1 grudnia 1871	16 924
1 grudnia 1875	18 877
1 grudnia 1880	20 800
1 grudnia 1885	22 523
1 grudnia 1890	24 969
2 grudnia 1895	28 589

Rok	Ludność
1 grudnia 1900	31 371
1 grudnia 1905	38 429
1 grudnia 1910	43 663
1 grudnia 1916	40 776
5 grudnia 1917	40 516
8 października 1919	45 756
16 czerwca 1925	49 777
16 czerwca 1933	53 532
17 maja 1939	59 035
31 grudnia 1945	50 971
29 października 1946	49 751
13 września 1950	59 866
25 września 1956	66 327

Rok	Ludność
6 czerwca 1961	70 641
31 grudnia 1965	73 520
27 maja 1970	84 942
31 grudnia 1975	172 210
31 grudnia 1980	171 869
31 grudnia 1985	166 379
25 maja 1987	171 170
31 grudnia 1990	179 639
31 grudnia 1995	183 408
31 grudnia 2000	181 197
31 grudnia 2005	180 849

Podział administracyjny

Miasto podzielone jest na siedem dzielnic: Hamm-Mitte (centrum), Uentrop, Rhynern, Pelkum, Herringen, Bockum-Hövel i Heessen. Dla celów statystycznych każdą dzielnicę podzielono na tak zwane „dzielnice statystyczne”, które oznaczane są za pomocą dwóch cyfr i specjalnej nazwy. Dzielnice z ich dzielnicami statystycznymi:

Hamm-Mitte: City, Innenstadt-Süd, Innenstadt-Ost, Süden östlich Werler Straße, Süden westlich Werler Straße, Westen nördlich Lange Straße, Westen südlich Lange Straße, Bahnhof einschließlich Ortsgüterbahnhof
Uentrop: Kurpark, Mark, Braam, Werries, Geithe, Ostwennemar, Norddinker, Vöckinghausen, Frielinghausen, Uentrop Ortskern
Rhynern: Berge, Westtünnen westlich Heideweg, Westtünnen östlich Heideweg, Rhynern Ortskern, Osttünnen, Freiske, Osterflierich, Wambeln, Allen
Pelkum: Wiescherhöfen/Daberg, Lohauserholz, Selmigerheide/Weetfeld, Zechensiedlung, Harringholz, Pelkum Ortskern, Westerheide, Lerche
Herringen: Westenfeldmark, Ostfeld, Heidhof, Herringen Ortskern, Nordherringen, Herringer Heide, Sandbochum
Bockum-Hövel: Nordenfeldmark-West, Hövel-Mitte, Hövel-Nord, Hövel-Radbod, Bockum, Barsen, Hamm- Norden, Holsen, Geinegge, Hölter
Hessen: Nordenfeldmark-Ost, Mattenbecke, Zeche-Sachsen, Heessener Gartenstadt, Heessener Dorf, Westhusen, Dasbeck, Frielick

Polityka

Rada miejska Hamm liczy 58 radnych, z czego (po wyborach z 2004):

CDU: 28 radnych
SPD: 20 radnych
Zieloni: 3 radnych
FDP: 2 radnych
Inne partie i inicjatywy łącznie: 5 radnych

Imprezy

Od wielu lat na terenie Hamm regularnie odbywa się największa w Europie giełda terrarystyczna – Terraristika. Każda kolejna giełda, odbywająca się w marcu, wrześniu czy grudniu, przyciąga tysiące hodowców z całej Europy, którzy spotykają się by wymieniać informacje oraz przede wszystkim by zakupić nowe zwierzęta do swoich kolekcji, lub sprzedać swoje własne przychówki.

Religia

Według danych z roku 2005:

39,0% (70 515) mieszkańców to katolicy
33,3% (60 253) mieszkańców to protestanci
27,7% (50 081) mieszkańców ma inne wyznanie.

Sport

HSG Ahlen-Hamm – klub piłki ręcznej mężczyzn

Współpraca

Miejscowości partnerskie:

Afyon, Turcja od 2006
Bradford, Wielka Brytania od 1976
Chattanooga, Stany Zjednoczone od 1977
Kalisz, Polska od 1991
Mazatlán, Meksyk od 1978
Neufchâteau, Francja od 1967
Oranienburg, Brandenburgia od 1990
Santa Monica, Stany Zjednoczone od 1969
Toul, Francja od 1987