Hanna Dąbrowska-Certa

polska malarka i ikonografka

Hanna Dąbrowska-Certa (ur. 1978[1]) – polska malarka, ikonografka i wykładowca w Studium Chrześcijańskiego Wschodu w Warszawie, autorka m.in. Krzyża Paschalnego w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie.

Hanna Dąbrowska-Certa
Data urodzenia

1978

Zawód, zajęcie

malarka, ikonografka

Działalność artystyczna edytuj

 
Krzyż Paschalny w górnym kościele Świątyni Opatrzności Bożej w 2016 r. (powiększona kopia oryginału znajdującego się w Panteonie Wielkich Polaków w dolnej kondygnacji)

Rozpoczęła działalność artystyczną około 2000 r.[2] Po ukończeniu Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, w 2003 r. razem z dwiema innymi absolwentkami (Joanną Jarząbek i Agnieszką Kicińską, jako grupa artystyczna Trójka Murarska) stworzyła mozaikowy ornament okalający cerkiew św. Mikołaja w Radomiu. Pracowały nad tym z własnej inicjatywy, przez około 1,5 miesiąca[3].

W 2004 r. rozpoczęła naukę ikonopisania w nowo utworzonym Studium Chrześcijańskiego Wschodu przy dominikańskim klasztorze na Służewie w Warszawie, a później sama zaczęła prowadzić tam warsztaty[4][5].

Na prośbę dominikanów, w 2009 r. napisała ikonę powołaniową św. Dominika, przed którą modlą się uczestnicy rekolekcji powołaniowych tego zakonu w różnych miastach (np. Poznań, Katowice, Rzeszów)[6][7]. Na uroczystość beatyfikacji Matki Elżbiety Róży Czackiej namalowała jej ikonę[8].

W 2011 r., podczas budowy warszawskiej Świątyni Opatrzności Bożej wygrała konkurs na projekt krzyża ołtarzowego. Jest to jedyny w swoim rodzaju Krzyż Paschalny, będący dwustronną ikoną, oparty na pomyśle ks. prof. dr hab. Michała Janochy, zainspirowanym unikalną tradycją polskich Łemków[2]. Stał się on z czasem rozpoznawalnym symbolem tej świątyni[9]. Na stronie internetowej Centrum Opatrzności Bożej opisano go następująco: „Po jednej stronie widzimy Chrystusa cierpiącego, oddającego swoje życie. Po drugiej objawia się nam Chrystus w szatach arcykapłańskich składający ofiarę”[10]. W filmie o Krzyżu Paschalnym ks. Piotr Celejewski, stwierdził: "my w krzyżu nie adorujemy cierpienia, ale miłość, [...] miłość bez granic". Ks. Tadeusz Aleksandrowicz (kustosz Sanktuarium) podkreślił, że ukrzyżowanie Pana Jezusa nie jest celem, tylko przejściem do zmartwychwstania, więc ten dwustronny krzyż przypomina nam o przejściu ze śmierci do życia z Panem Bogiem. Sama autorka dodała m.in. że krzyż ten obrazuje nie tylko Jezusa, lecz całą Trójcę Świętą, gdyż ręka nad Jego głową symbolizuje Boga Ojca, zaś światło i kolor – będące istotą malarstwa – to przymioty Ducha Świętego[11]. Oryginał Krzyża Paschalnego znajduje się w Panteonie Wielkich Polaków, czyli dolnej kondygnacji świątyni, zaś w górnej kondygnacji jego powiększona kopia jest krzyżem ołtarzowym. Inna kopia służy jako krzyż procesyjny podczas pielgrzymek[12][11].

Na uroczystości stulecia istnienia zakonu paulistów i całej Rodziny Świętego Pawła w 2014 r. zaprojektowała i wykonała Krzyż Św. Pawła[13][14] o bogatej symbolice[15].

Przez wiele lat współpracowała z parafią pw. św. Franciszka z Asyżu w Warszawie-Nowodworach. Zaprojektowała i wykonała tam krzyż ołtarzowy z San Damiano, stacje Drogi Krzyżowej oraz witraże, pokazujące sceny z życia tego świętego[5][16]. Niezrealizowany projekt polichromii w prezbiterium tego kościoła wspomniano jako inny przykład projektu monumentalnego i zilustrowano w książce o sztuce Jerzego Nowosielskiego[17].

Jej dzieła znajdują się także w innych kościołach, np. krzyż ołtarzowy w kościele parafialnym w Sobikowie koło Góry Kalwarii[18].

Dzięki wsparciu Fundacji Dobry Grunt, w latach 2020-2021 stworzyła dla Sekcji Rodzin Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie ikony tryptyku Świętej Rodziny[19][20].

W książce Renaty Rogozińskiej pt. Ikona w sztuce XX wieku[1] zacytowano jej słowa (pochodzące z jej tekstu Od ikony do abstrakcji):

Zrozumienie prawideł, jakie rządzą warsztatem artysty, pozwala się zdystansować od siebie jako ośrodka indywidualnej ekspresji, skupić się nie na tym «jak», ale «co zrobić». Warsztat, tak jak kanon, uwalnia, nie zniewala. [...] Poprzez sztukę ornamentacyjną – wyjaśnia – próbuję zarejestrować ślad przebłysku nieziemskiej światłości, zjawiający się na ścianie w momencie uchylania się okna [...].

Brała czynny udział w wystawach, a także w konferencji naukowej pamięci dr Iriny Tatarowej „Sens ikony. Sens świata” na Uniwersytecie Warszawskim w maju 2022 r. (wykład z Mateuszem Środoniem, pt. „O malowaniu ikon. Doświadczenie artysty”)[21].

Swoją twórczością wspiera również pomoc charytatywną, np. aukcję ikon (z polsko-ukraińskiego pleneru) na rzecz dzieci poległych ukraińskich żołnierzy, zorganizowaną przez warszawski Klub Inteligencji Katolickiej[22] i Fundację Dobry Grunt[23][24].

Życie prywatne edytuj

Jest mężatką, ma jedno dziecko. Jej ojciec, Marek Dąbrowski, był montażystą filmowym i dyrektorem Wytwórni Filmów Fabularnych we Wrocławiu, a także fotografem. Jego babcia, matka oraz siostra (Lucyna Smok) były malarkami[25].

Przypisy edytuj

  1. a b Renata Rogozińska: Ikona w sztuce XX wieku. Wydawnictwo WAM, 2009.
  2. a b Historia Krzyża Paschalnego [online], Centrum Opatrzności Bożej [dostęp 2023-03-08] (pol.).
  3. Grzegorz Rzeczkowski, Mozaiki na radomskiej cerkwi [online], radom.wyborcza.pl, 8 października 2003 [dostęp 2023-03-09].
  4. Katarzyna Dębkowska, Współczesna recepcja kanonu ikony na przykładzie Studium Chrześcijańskiego Wschodu w Warszawie. [online], Praca licencjacka, 2016 [dostęp 2023-03-08].
  5. a b Michał Janocha, Ewa Kiedio, A piękno świeci w ciemności, Biblioteka "Więzi", 2017.
  6. Powołaniowa ikona krąży po Polsce [online], DEON.pl, 7 maja 2013 [dostęp 2023-03-08] (pol.).
  7. Pisanie powołaniowej ikony św. Dominika. [dostęp 2023-03-08].
  8. Zbigniew Nosowski, Przewodniczka najlepsza, bo niewidoma. Elżbieta Róża Czacka, „Więź”, wiez.pl, 11 września 2021 [dostęp 2023-03-08] (pol.).
  9. Krzyż Paschalny w nowej odsłonie, „Sanktuarium na miarę nowego tysiąclecia”, 1(51), 2021, s. 4 [dostęp 2023-03-23].
  10. Krzyż Paschalny w Świątyni Opatrzności Bożej [online], Centrum Opatrzności Bożej [dostęp 2023-03-08] (pol.).
  11. a b Krzyż Paschalny w Świątyni Opatrzności Bożej (film). [dostęp 2023-03-07].
  12. Marta Berłowska, Zobacz, jak powstawał Krzyż Paschalny w Świątyni Opatrzności Bożej [online], Centrum Opatrzności Bożej, 24 sierpnia 2022 [dostęp 2023-03-07] (pol.).
  13. Jubileusz: Krzyż Świętego Pawła [online], www.paulus.org.pl [dostęp 2023-03-10].
  14. Bogusław Zeman, Krzyż św. Pawła – znak Jubileuszu [online], Towarzystwo Św. Pawła, 13 września 2014.
  15. Krzyż Świętego Pawła - znak Jubileuszu. [dostęp 2023-03-11].
  16. Maciej Buda, Nowa siła od Franciszka, „Idziemy”, 40/2019, idziemy.pl, 1 października 2019 [dostęp 2023-03-09] (pol.).
  17. Krystyna Czerni, Nowosielski w Warszawie i na Mazowszu. Sztuka sakralna, Szpalanka Lab, 2023, s. 309.
  18. Mariusz Białęcki (red.), Ogłoszenia, „Wieści parafialne”, III (43), Sobików, 18 grudnia 2016, s. 3.
  19. Czuwanie modlitewne | Ikona Sekcji Rodzin KIK – Klub Inteligencji Katolickiej [online] [dostęp 2023-03-27] (pol.).
  20. Fundacja Dobry Grunt [online], www.dobrygrunt.org [dostęp 2023-03-09] (ang.).
  21. SENS IKONY SENS ŚWIATA Konferencja pamięci I. Tatarovej | Warszawa [online], ProAnima.pl [dostęp 2023-03-10] (pol.).
  22. „Oblicza Światła” – Aukcja ikon polsko-ukraińskiego pleneru już za nami! – Klub Inteligencji Katolickiej [online] [dostęp 2023-03-27] (pol.).
  23. Sztuka wobec metafizyki. Postawy i strategie lat 2000–2020 | „Modlitwa za Ukrainę – Oblicza Światła” wystawa w Zofia Weiss Gallery, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, 27 listopada 2022 [dostęp 2023-03-08] (pol.).
  24. Agnieszka Kurek-Zajączkowska, Oblicze Światła [online], Instytut Gość Media, 4 marca 2023 [dostęp 2023-03-08].
  25. Barbara Miczko-Malcher, Spotkania z Kulturą 14.04.2019 [online], Spotkania pod rogalińskimi dębami. Rozmowy w Pracowni Artystycznej Lucyny Smok w Rogalinku. W rozmowie udział biorą: Lucyna Smok, Krystyna Zajączek i Marek Dąbrowski, radiopoznan.fm [dostęp 2023-03-07] (pol.).