Hanna Mazur-Marzec

polska oceanolog

Hanna Jurata Mazur-Marzec – polska oceanograf, profesor nauk o Ziemi. Specjalizuje się w biotechnologii morskiej, mikrobiologii morza i ekotoksykologii[1]. Zawodowo związana jest z Uniwersytetem Gdańskim[2], a wcześniej również z Instytutem Oceanologii Polskiej Akademii Nauk[1].

Hanna Mazur-Marzec
ilustracja
Państwo działania

 Polska

profesor nauk o Ziemi
Specjalność: biotechnologia morska, mikrobiologia morza, ekotoksykologia
Alma Mater

Uniwersytet Gdański

Doktorat

6 października 1995 – oceanologia
Uniwersytet Gdański; Wydział Biologii, Geografii i Oceanologii

Habilitacja

3 lipca 2007 – oceanologia
Uniwersytet Gdański; Wydział Biologii, Geografii i Oceanologii; Instytut Oceanografii

Profesura

17 marca 2013

Nauczyciel akademicki

Prowadzi szeroko zakrojone badania nad strukturą i aktywnością biologiczną metabolitów cyjanobakterii, a także możliwościami pozyskiwania z ich metabolitów farmaceutyków, a zwłaszcza związków o działaniu przeciwnowotworowym[3].

Życiorys edytuj

W 1983 r. ukończyła studia chemiczne na Uniwersytecie Gdańskim. Doktorat obroniła 6 października 1995, pisząc pracę pt. Identyfikacja i występowanie kwasu indolo-3-octowego w północnym Adriatyku i Zatoce Gdańskiej[1]. 3 lipca 2007, na podstawie pracy pt. Ecotoxicology of Nodularia spumigena Mertens, a harmful cyanobacterium from Baltic Sea[1][2] uzyskała stopień doktora habilitowanego, zaś od 17 lipca 2013 jest profesorem nauk o Ziemi[1][4][5].

Jest kierownikiem Zakładu Biotechnologii Morskiej w Instytucie Oceanografii Wydziału Oceanografii i Geografii Uniwersytetu Gdańskiego[6], wcześniej pracowała również w Instytucie Oceanografii Polskiej Akademii Nauk oraz w Kaszubsko-Pomorskiej Szkole Wyższej w Wejherowie[1].

Dorobek naukowy edytuj

W początkowych latach swojej pracy naukowej Hanna Mazur-Marzec zajmowała się badaniem produkcji, kumulacji i przemian cyjanotoksyn w środowisku Morza Bałtyckiego[7]. Wiele z jej prac dotyczyło żyjących w wodach Bałtyku cyjanobakterii Nodularia spumigena oraz produkowanych przez nie cyjanopeptydów. Badała także strukturę, aktywność biologiczną, bioakumulację i biodegradację tych związków[8].

W ostatnich latach przedmiotem badań Hanny Mazur-Marzec są metabolity mikroorganizmów morskich, w szczególności cyjanobakterii. Zespół przez nią prowadzony zajmuje się identyfikowaniem i wyłanianiem spośród metabolitów tych, które mogą mieć praktyczne zastosowanie. Wśród tak wyodrębnianych substancji niektóre wykazują właściwości przeciwnowotworowe i potencjalnie przeciwwirusowe. W ramach badań poszukuje się także alternatywnego sposobu uzyskiwania tych substancji, tak aby uniezależnić się od konieczności wykorzystywania materiału z hodowli lub środowiska[9].

Konferencje edytuj

Była prelegentką na ponad 22 konferencjach naukowych[7] oraz organizatorką m.in.:

  • Chemia, geochemia i ochrona środowiska morskiego (16 października 2020)[10]
  • Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Hydromikrobiologicznej pt. Mikroorganizmy w środowisku wodnym – zagrożenia i nadzieje (9–11 czerwca 2021)[11][12]

Prowadzone przez nią projekty naukowe to m.in.

  • 2014-2017: Climate Change Impact on Ecosystem Health – Marine Sediment Indicators (komitet sterujący)[13]
  • 2017-2020: Peptydy produkowane przez bałtyckie cyjanobakterie – od identyfikacji do wyboru związku wiodącego (from hits to leads H2L)[14]
  • 2020-2023: Metabolity bałtyckich cyjanobakterii jako naturalna biblioteka związków wyjściowych w poszukiwaniu nowych leków antywirusowych[15]

Prowadzi również wykłady popularnonaukowe[16][17][18].

Członkostwa edytuj

  • Komitet Ekologii PAN[19], gdzie oprócz członkostwa była również Sekretarzem[1] (historyczne)
  • Komitet Badań Morza PAN, Sekcja Chemii Morza w kadencji 2016-2020[20]
  • ekspertka w międzynarodowych grupach roboczych International Council for the Exploration of the Sea[4]
  • Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Wydział V Nauk o Ziemi[21]

Wyróżnienia edytuj

  • 3 nagrody Rektora Uniwersytetu Gdańskiego za cykl publikacji[7]
  • 2019: Nagrodę Inteligentnego Rozwoju w kategorii „Naukowiec Przyszłości”, przyznawana przez Forum Inteligentnego Rozwoju[22][7][23] za realizację projektów:
    • Peptydy produkowane przez bałtyckie cyjanobakterie – od identyfikacji do wyboru związku wiodącego (from hits to leads H2L),
    • Oligopeptydy produkowane przez cyjanobakterie – od ekologii do biotechnologii,
    • Małocząsteczkowe metabolity cyjanobakterii Morza Bałtyckiego jako potencjalne inhibitory funkcji mikroRNA[23].
  • 2020: tytuł „Ambasadora Innowacyjności” przyznawany przez Europejski Ośrodek Rozwoju Gospodarki – za „przyszłościowe, nieszablonowe myślenie i pionierskie projekty”[7]
  • 2021: Nagroda Naukowa im. prof. Karola Taylora, przyznawana przez Uniwersytet Gdański[7][24]

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g Hanna Jurata Mazur-Marzec, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2021-06-21].
  2. a b Hanna Mazur-Marzec [online], ug.edu.pl [dostęp 2021-06-21].
  3. Joanna Laskowska, Leki z morskich mikroorganizmów [online], Cyfrowa RP, 26 sierpnia 2019 [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  4. a b Czterech nowych profesorów w Trójmieście [online], trojmiasto.pl, 6 listopada 2013 [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  5. Prezydent wręczył nominacje 68 profesorom [online], www.prezydent.pl [dostęp 2021-06-21].
  6. prof. dr hab. Hanna Mazur-Marzec [online], ug.edu.pl [dostęp 2021-06-21].
  7. a b c d e f Nagroda naukowa im. prof. Karola Taylora za rok 2021 dla Pani prof. dr hab. Hanny Mazur – Marzec [online], oig.ug.edu.pl [dostęp 2021-06-21].
  8. Hanna Mazur-Marzec – 11th International Conference on Toxic Cyanobacteria [online] [dostęp 2021-06-21] (ang.).
  9. Dariusz Gałązka, W bałtyckich sinicach kryje się lek na raka? [online], trojmiasto.wyborcza.pl, 30 listopada 2019 [dostęp 2021-06-21].
  10. XIV konferencja pt. Chemia, geochemia i ochrona środowiska morskiego [online], ug.edu.pl [dostęp 2021-06-21].
  11. Oprac. Ewa K.Cichocka/ Zespół Prasowy UG, XI Ogólnopolska Konferencja Naukowa Hydromikrobiologiczna. Podsumowanie i nagrody [online], ug.edu.pl, 14 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-21].
  12. Komitet organizacyjny [online] [dostęp 2021-06-21].
  13. CLISED – Komitet Sterujący [online], www.iopan.pl [dostęp 2021-06-21].
  14. Peptydy produkowane przez bałtyckie cyjanobakterie – od identyfikacji do wyboru związku wiodącego (from hits to leads H2L) [online], projekty.ncn.gov.pl [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  15. Metabolity bałtyckich cyjanobakterii jako naturalna biblioteka związków wyjściowych w poszukiwaniu nowych leków antywirusowych [online], projekty.ncn.gov.pl [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  16. Dla Seniora [online], www.seniorplus.gdynia.pl [dostęp 2021-06-21].
  17. SCIENCE CAFE ZDALNIE – odc. 13. Prof. dr hab. Hanna Mazur-Marzec. Biotechnologia morska [online], Centrum Nauki Experyment [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  18. Wszystko o sinicach [online], Oficjalny serwis internetowy miasta Gdynia [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  19. Skład Komitetu Ekologii PAN [online], web.archive.org, 9 lutego 2016 [dostęp 2021-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-09].
  20. Komitet Badań Morza (KBM) [online], www.iopan.gda.pl [dostęp 2021-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2021-03-01].
  21. Członkowie Wydziału V Nauk o Ziemi [online], gtn.cba.pl [dostęp 2021-06-21].
  22. Polskie Nagrody Inteligentnego Rozwoju rozdane [online], web.archive.org, 4 grudnia 2019 [dostęp 2021-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-31].
  23. a b Badaczki UG laureatkami Polskiej Nagrody Inteligentnego Rozwoju [online], trojmiasto.studentnews.pl, 18 listopada 2019 [dostęp 2021-06-21] (pol.).
  24. Elżbieta Michalak-Witkowska, Nagroda naukowa im. K. Taylora oraz nagroda „Nauczyciel Roku” im. K.C. Mrongowiusza przyznane [online], ug.edu.pl, 19 marca 2021 [dostęp 2021-06-21].