Hełmówka mszarowa

gatunek grzybów należący do rodziny Hymenogastraceae

Hełmówka mszarowa (Galerina hypnorum (Schrank) Kühner) – gatunek grzybów należący do rodziny Hymenogastraceae[1].

Hełmówka mszarowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

podziemniczkowate

Rodzaj

hełmówka

Gatunek

hełmówka mszarowa

Nazwa systematyczna
Galerina hypnorum (Schrank) Kühner
Encyclop. Mycol. 7: 194 (1935)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Galerina, Hymenogastraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1789 roku Franz de Paula von Schrank, nadając mu nazwę Agaricus hypnorum. Obecną nazwę nadał mu w 1935 roku Robert Kühner[1].

Synonimy[2]:

  • Agaricus bryorum (Fr.) Fr. 1874
  • Agaricus hypnorum Schrank 1789
  • Agaricus hypnorum var. bryorum Fr. 1821
  • Agaricus hypnorum var. hypnophilus Alb. & Schwein. 1805
  • Agaricus hypnorum var. infantulus Schulzer 1876
  • Agaricus hypnorum ß bryophilus Pers. 1801
  • Conocybe bryorum (Fr.) Murrill 1912
  • Galera bryorum (Fr.) Sacc. 1887
  • Galera calyptrospora Kühner 1926
  • Galera hypnorum (Schrank) P. Kumm. 1871
  • Galera hypnorum var. bryorum (Fr.) P. Kumm. 1871
  • Galera hypnorum var. umbonata Peck 1899

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r., Józef Jundziłł w 1830 r. opisywał ten takson pod nazwą bedłka mszarowa, a Stanisław Chełchowski w 1889 jako hełmówka rokietowa lub bedłka rokietowa[3].

Morfologia

edytuj
Kapelusz

Średnica 0,5–1,5 cm, stożkowato-dzwonkowaty, silnie prążkowany od prześwitujących blaszek. Powierzchnia o barwie od żółtawej do cynamonowobrązowej, w stanie suchym silnie blednąca[4].

Trzon

Walcowaty, żółtobrązowy z białymi włókienkami, na szczycie oszroniony[4].

Występowanie i siedlisko

edytuj

W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony. Występuje także w Ameryce Północnej i Południowej, w Azji i Australii[5]. W Polsce jest pospolity[3].

Siedlisko: lasy iglaste, liściaste i mieszane, torfowiska, polany, mszary. Rośnie wśród mchów. Owocniki pojawiają się od maja do października[3].

Gatunki podobne

edytuj

Taksonomia tego gatunku jest niejasna. Zdefiniowany został jako drobny gatunek rosnący wśród mchów. Diagnoza taksonomiczna jest lakoniczna i nie pozwala na pewne odróżnienie go od wielu podobnych gatunków hełmówek. Bardzo podobna jest np. hełmówka pajęczynowata (Galerina sahleri). Haan i Walleyn sugerują, że są to synonimy. G. hypnorum ma zarodniki o rozmiarach (7,5–) 8–10 (–10,5) × (4,5–) 5–5,5 (–6) μm, G. sahleri 10,5–13 × 5,5 × 7 μm[6].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2019-03-12].
  2. Species Fungorum. [dostęp 2019-03-12]. (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b Michael, Hennig, Kreisel, Handbuch fur Pilzfreunde 4. Blatterpilze – Dunkelblattler (2 Auf. 1981), s. 207.
  5. Discover Life Maps [online] [dostęp 2019-01-12].
  6. Mushroom Observer. Galerina hypnorum (Schrank) Kühner. [dostęp 2019-03-11]. (ang.).