Hełmówka nadrzewna
Hełmówka nadrzewna (Galerina sideroides (Bull.) Kühner) – gatunek grzybów należący do rodziny podziemniczkowatych (Hymenogastraceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
hełmówka nadrzewna |
| Nazwa systematyczna | |
| Galerina sideroides (Bull.) Kühner Encyclop. Mycol. 7: 215 (1935) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Galerina, Hymenogastraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1793 roku Jean Baptiste François Bulliard nadając mu nazwę Agaricus sideroides. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1935 roku Robert Kühner[1].
- Agaricus sideroides Bull. 1793)
- Galera sideroides (Bull.) Kühner & Romagn. 1953
- Hylophila sideroides (Bull.) Quél. 1886
- Naucoria sideroides (Bull.) Quél. 1872
- Naucoria sideroides var. indusiata J.E. Lange 1938
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia
edytujŚrednica 1,5–4 cm, u młodych owocników dzwonkowaty, potem wypukły z garbkiem. Brzeg młodych owocników podwinięty, czasem z białymi, zwisającymi pozostałościami osłony, prążkowany. Powierzchnia lepka, błyszcząca, o barwie od żółtobrązowej do brązowoczerwonej[4].
Przyrosnięte, początkowo żółte, potem ochrowobrązowe[4].
Wysokość 3–6 cm, grubość 1,5–6 mm, walcowaty, z włókienkowatymi resztkami osłony, czasem ze strefą pierścieniową[4].
- Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników żółtobrązowy. Zarodniki elipsoidalne, o rozmiarach 6–8 × 4–5 μm. Podstawki 4- sterygmowe. Cheilocystydy z wydłużoną szyjką i nieznacznie rozszerzonym wierzchołkiem. Pleurocystyd brak[4].
Występowanie i siedlisko
edytujHełmówka nadrzewna w Europie jest szeroko rozprzestrzeniona. Podano także jej stanowiska w dwóch rejonach zachodniego wybrzeża Ameryki Północnej[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski podano wiele stanowisk[3]. Liczne i nowsze stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. W atlasie tym znajduje się w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych[6].
Saprotrof. Siedlisko: lasy iglaste, liściaste i mieszane. Rośnie na leżącym na ziemi drewnie (opadłych gałęziach, pniach drzew i resztkach drzewnych), często nma drewnie zagrzebanym w ziemi. Owocniki od sierpnia do października[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2019-03-14].
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2019-03-14]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
- ↑ a b c d H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp, Copenhagen, 2008
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2019-01-14].
- ↑ Nowe stanowiska hełmówki nadrzewnej w Polsce. [dostęp 2019-03-14]. (ang.).