Helena Molak
Helena Molak (ur. 1921 w Goleszowie, zm. 2012 w Cisownicy) – polska socjolożka, działaczka ruchu ludowego, kurierka Wincentego Witosa.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
socjolożka, działaczka ruchu ludowego |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytuj
Była córką Pawła Niemca, działacza społecznego, i Anny Cichy. W 1938 ukończyła Szkołę Handlową w Cieszynie. Potem rozpoczęła naukę w Zakopanem[1].
Jako nastolatka była kurierką między Stronnictwem Ludowym w kraju a Wincentym Witosem, kiedy po procesie brzeskim przebywał w Czechosłowacji (1933). W czasie II wojny światowej pod pseudonimem „Stokrotka” była kurierką i członkinią Stronnictwa Ludowego „Roch”. Była łączniczką między Śląskiem Cieszyńskim a Krakowem. Kierowała łącznością w podokręgu śląskim. W 1942 została członkinią skład kierownictwa „Rocha” w tym okręgu. Wstąpiła do Batalionów Chłopskich, organizowała komórki Ludowego Związku Kobiet. Prowadziła kolportaż gazet. Regularnie przekraczała zieloną granicę. Współpracowała z Delegaturą Rządu na Kraj w Krakowie. Dostarczała Żydom żywność, przekazywała lekarstwa do obozów[1][2].
W 1945 w Cieszynie zdała maturę. W tym samym roku wyszła za mąż za pedagoga Adolfa Molaka. Małżonkowie wyjechali do Warszawy. Tam Molak zaczęła działalność polityczną jako delegatka na I Kongres PSL w Krakowie. Uczestniczyła w tworzeniu struktur ZMW „Wici” na Śląsku[1].
Ukończyła socjologię na Uniwersytecie Warszawskim. Była redaktorką czasopisma „Płomyczek”. Od 1970 mieszkała w Katowicach, gdyż mąż został dziekanem Wydziału Pedagogicznego na Uniwersytecie Śląskim. W 1975 wróciła do Cisownicy[1][2].
Po 1989 była delegatką na Kongresach PSL i członkinią władz partii. Otrzymała wiele odznaczeń państwowych[1], m.in. Brązowy Krzyż Zasługi (1951)[3], Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[2], Krzyż Walecznych i Odznakę Przyjaciela Dziecka[4]. Była honorową obywatelką Cisownicy[2].
Z jej inicjatywy w 2003 w Gródku na Zaolziu postawiono pomnik Wincentego Witosa[2]. Była pierwszą osobą, która posadziła honorowy krzew cisu w Cisownicy[2].
Została pochowana na cmentarzu ewangelickim w Ustroniu[1].
Upamiętnienie
edytujW 2013 została uhonorowana lampą ufundowaną przez rodzinę oraz przyjaciół umieszczoną na Uliczce Cieszyńskich Kobiet[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Historia i tradycja Miasto i jego mieszkańcy Cieszyńskie kobiety 20.Helena Molak 1921 - 2012: visitcieszyn.com [online], www.visitcieszyn.com [dostęp 2022-03-24] (pol.).
- ↑ a b c d e f Portrety cieszynianek: Helena Molak – kurierka Wincentego Witosa [online], Wisła Nasze Miasto, 5 stycznia 2014 [dostęp 2022-03-24] (pol.).
- ↑ Wolters Kluwer Poland, Nadanie odznaczeń państwowych. - M.P.1952.A-9.77 [online], OpenLEX [dostęp 2022-03-24] (pol.).
- ↑ Zamek Cieszyn – Uliczka Cieszyńskich Kobiet [online], Zamek Cieszyn [dostęp 2022-03-24].
- ↑ Uliczka cieszyńskich pań [online], OX.pl [dostęp 2022-03-09] (pol.).