Helena Tchórzewska
Helena Tchórzewska, także Helena Kulig-Tchórzewska (ur. 17 września 1939[1] w Słocinie[2], zm. 25 września 1998[3] w Łodzi[4]) – polska artystka malarka i projektantka tkanin[5].
Imię i nazwisko |
Helena Kulig-Tchórzewska |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
17 września 1939 |
Data i miejsce śmierci |
25 września 1998 |
Alma Mater | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() |
Życiorys
edytujUkończyła naukę w szkoły podstawowej w Słocinie oraz w Liceum Plastycznym w Jarosławiu[1]. Była absolwentką kierunku projektowanie wzornictwa tekstylnego[2] w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi (1965)[1][5]. Była członkiem (od 1966) oraz sekretarzem sekcji malarskiej okręgu Łódzkiego ZPAP (1933–1977)[5].
Twórczość
edytujZajmowała się malarstwem sztalugowym oraz tkaniną artystyczną i przemysłową[4], konserwacją tkanin i projektowaniem gobelinów[1]. Jako malarka częstokroć tworzyła abstrakcyjne, dynamiczne, martwe natury przedstawiające kwiaty, ogrody oraz kompozycje florystyczne[4]. W jej pracach można znaleźć również motywy takie jak: zamki, łowiectwo, myślistwo i portrety wybitnych postaci[1]. W zakresie projektowania tkanin, realizowała tkaniny użytkowe oraz żakardowe. Była także projektantką garniturów i krawatów. Konserwowała zabytkowe tkaniny w Wenecji, Egipcie i Tunezji, a także gobeliny na Zamku Królewskim w Warszawie i arrasy na Wawelu[1].
Uczestniczyła w ponad 100 wystawach w Polsce i za granicą[4] (w tym 40 indywidualnych[2]), w m.in.: Warszawie, Krakowie, Łodzi, Rzeszowie Białymstoku, Lipsku i Berlinie[5]. Jej prace znajdują się w zbiorach muzeów: Miasta Łodzi, na Majdanku, a także w zbiorach muzealnych w Toruniu, Zakopanem, Bielsku-Białej, Tarnowie, Nowym Sączu, Sieradzu, Rzeszowie, zbiorach Ministerstwa Kultury i Sztuki[5], zbiorach watykańskich[6] i kolekcjach prywatnych[5]. Wizerunki Faustyny Kowalskiej, pędzla Tchórzewskiej znajdują się w m.in.: Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach[7] oraz w Sanktuarium św. Faustyny w Warszawie[8]. Arrasy jej autorstwa znajdują się m.in. na zamku w Wiśniczu[2].
Do jej najbardziej znanych prac malarskich należy „Obraz Pana Jezusa Miłosiernego i siostry Faustyny Kowalskiej”. Został on wybrany przez papieską komisję konkursową i wystawiony 18 kwietnia 1993 r. na placu św. Piotra w Watykanie podczas beatyfikacji Faustyny Kowalskiej[1], a następnie także 30 kwietnia 2000 roku, podczas jej kanonizacji[6][9]. Dzieło zostało namalowane w Parafii Miłosierdzia Bożego w Łodzi w 1993[9]. Obraz znajduje się w zbiorach watykańskich[1], zaś miniatura obrazu na nagrobku rodziców Tchórzewskiej na cmentarzu parafialnym w Słocinie[1].
Życie prywatne
edytujUrodziła się w ubogiej rodzinie chłopskiej, jako jedno z dziewięciorga dzieci[3] Marcina i Katarzyny Kulig, mieszkających w Słocinie. Była żoną lekarza, Henryka Tchórzewskiego, z którym miała dwoje dzieci[1]. Mieszkała w Łodzi na osiedlu Teofilów przy ul. Grabieniec 16/163[5]. Została pochowana na Cmentarzu Komunalnym Doły w Łodzi[1]. Na jej nagrobku została umieszczona niedokończona rama bez obrazu, mająca symbolizować niedokończone zamiary artystyczne[1].
Wybrane realizacje
edytujTchórzewska namalowała ponad 3000 obrazów, głównie olejnych i malowanych temperą, a także nieliczne akwarele. Do jej realizacji należą m.in.:[2]
Obrazy olejne
edytuj- „Miasto górskie” (1968),
- „Solina II” (1968),
- „Rytmy górskie” (1969),
- „Kamieniołomy Strzelińskie I, II, III” (1969),
- „Dźwig” (1969),
- „Kwiat i maszyna” (1970),
- „Biała noc” (1970).
- Pierwszy krok” (1972),
- „Łódź patetyczna” (1974),
- „Świt srebrzysty” (1976),
- „Cynerarie” (1977),
- „Zakopane II” (1977),
- „Okna” (1978),
- „Noc z kwiatami” (1978)[5],
- „Obraz Pana Jezusa Miłosiernego i siostry Faustyny Kowalskiej” (1993)[6].
Gobeliny
edytuj- 18 projektów gobelinów „Myślistwo i łowiectwo” (1979),
- 12 projektów gobelinów „Folklor polski” (1980),
- 7 projektów gobelinów „Zamki Lubomirskich” (1980)[5].
Pozostałe
edytuj- projekty krawatów dla polskich piłkarzy na Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej w Argentynie (1978),
- projekty krawatów dla dla polskich sportowców na Letnie Igrzyska Olimpijskie w Moskwie (1980)[5].
Odznaczenia
edytujWyróżnienia
edytujByła laureatką (do 1984) 31 nagród i wyróżnieni artystycznych w tym m.in.:
- dwie nagrody i dwa wyróżnienia w konkursie „ Łódź – portret miasta” (1966–1981),
- wyróżnienie w konkursie „Człowiek – Praca w PRL” (1969),
- nagrody i wyróżnienie na Ogólnopolskiej Wystawie Malarstwa „Bielska Jesień” (1971–1976),
- medale, nagrody i wyróżnienia n wystawach okręgowych ZPAP w Łodzi (1971, 1975),
- I nagroda na Ogólnopolskim Konkursie projektowania malarskich gobelinów do Zamków Polski Południowej (1978),
- Nagroda w ogólnopolskim konkursie „400 dzieł na 400-lecie Zakopanego" (1978),
- Nagroda w ogólnopolskim konkursie „Kwiaty polskie" (1979)m
- Nagrody (3 x I nagroda, 2 x II nagroda, 4 x III nagroda oraz 3 wyróżnienia) na Ogólnopolskich Wystawach Poplenerowych Ministerstwa Przemysłu Lekkiego[5].
Upamiętnienie
edytujLinki zewnętrzne
edytuj- Obraz beatyfikacyjny i kanonizacyjny Faustyny Kowalskiej autorstwa Heleny Tchórzewskiej.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m Słocińskie korzenie: praca zbiorowa, Szkoła Podstawowa im. Bohaterów 27 Pułku Piechoty, 2001, ISBN 978-83-913955-1-6 [dostęp 2024-07-29] (pol.).
- ↑ a b c d e Tchórzewska Helena – Impresje Mikołowskie [online] [dostęp 2024-07-29] (pol.).
- ↑ a b Malarka wewnętrznego niepokoju - Archiwum Rzeczpospolitej [online], archiwum.rp.pl [dostęp 2024-07-29] .
- ↑ a b c d Helena TCHÓRZEWSKA [online], Krakowski Dom Aukcyjny [dostęp 2024-07-29] (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l Kto jest kim w Polsce 1984: informator biograficzny, Wydawn. Interpress, 1984, ISBN 978-83-223-2073-0 [dostęp 2024-07-29] (pol.).
- ↑ a b c Święta Siostra Faustyna Kowalska - Transmisja modlitwy do Miłosierdzia Bożego. [online], sites.google.com [dostęp 2024-07-29] (pol.).
- ↑ Historia Sanktuarium – Sanktuarium Bożego Miłosierdzia Kraków-Łagiewniki [online] [dostęp 2024-07-29] (pol.).
- ↑ HISTORIA PARAFII – SANKTUARIUM ŚW. FAUSTYNY [online] [dostęp 2024-07-29] (pol.).
- ↑ a b Święta Siostra Faustyna Kowalska [online], sites.google.com [dostęp 2024-07-29] (pol.).