Henryk Dembiński (poseł)

Henryk Wojciech Stanisław Dembiński herbu Nieczuja (ur. 23 kwietnia 1866 w Krakowie, zm. 11 grudnia 1915 w Warszawie[1]) – polski ziemianin, polityk, poseł do Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego, prezes Stronnictwa Polityki Realnej, członek Komitetu Narodowego Polskiego.

Henryk Dembiński
Ilustracja
Henryk Dembiński, 1907
Data i miejsce urodzenia

23 kwietnia 1866
Kraków

Data i miejsce śmierci

11 grudnia 1915
Warszawa

Poseł do II Dumy Państwowej
Okres

od 1907
do 1907

Przynależność polityczna

Stronnictwo Polityki Realnej

Prezes Stronnictwa Polityki Realnej
Okres

od 1908
do 1915

Poprzednik

Józef Ostrowski

Życiorys edytuj

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej jako syn Juliusza i Heleny z hr. Wodzickich. Maturę zdał w morawskim Böhmisch Leipa. W latach 1884–1887 studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim, następnie do 1889 roku kontynuował naukę na tym kierunku w Innsbrucku. Ok. 1892 roku zamieszkał w Przysusze, prowadząc gospodarstwo leśne, rolne i przemysłowe. Za nasiona jęczmienia otrzymał w 1901 roku nagrodę na wystawie w Kielcach[1].

Po rewolucji 1905 zaangażował się w działalność Stronnictwa Polityki Realnej. Jako przedstawiciel tego ugrupowania wszedł w styczniu 1907 roku do opoczyńskiego komitetu wyborczego. Stosunkiem głosów 49:9 został wybrany na posła do II Dumy Państwowej z guberni kieleckiej (1907). W maju 1907 roku, w imieniu Koła Polskiego, przekazał pozdrowienia nowo zwołanemu sejmowi finlandzkiemu. W wyborach do III Dumy był elektorem z kurii ziemiańskiej powiatu opoczyńskiego[1].

Od maja 1908 do śmierci był prezesem Stronnictwa Polityki Realnej. Nadto sprawował funkcję prezesa Towarzystwa Opieki nad Wychodźcami i wiceprezesa Towarzystwa Popierania Pracy Społecznej. W latach 1910–1914 był radcą Komitetu TKZ. W listopadzie 1914 roku uczestniczył w utworzeniu Komitetu Narodowego Polskiego, wchodząc do jego Wydziału Wykonawczego. W czasie wojny zaangażował się w pomoc osobom potrzebującym. W listopadzie 1915 roku został prezesem Głównego Komitetu Ratunkowego w Lublinie. Zmarł w następnym miesiącu na zawał serca w Warszawie. Został pochowany w Przysusze[1].

Rodzina edytuj

W 1897 ożenił się z Zofią Tyszkiewiczówną (1874–1958), córką Józefa (1835–1891) i Zofii z d. Horwatt (1838–1919), siostrą Władysława i Aleksandra. Miał z nią siedmioro dzieci[1]:

  • Zofia (1898–1966);
  • Helena (1899–1990) ⚭ Feliks Mycielski (1895–1921), syn Stanisława (1864–1933) i Marii z d. Dembińskiej (1871–1946);
  • Maria (1900);
  • Jan Antoni (1902–1969) ⚭ Maria Bogdanowicz (1905–1992);
  • Ludwik Antoni (1903–1984) ⚭ Anna Maria Żółtowska (1905–1970), córka Zygmunta (1877–1919) i Rozalii z d. Ponińskiej (1881–1971);
  • Andrzej Antoni (1905–1942) ⚭ 1. Leokadia Halama (1911–1996), córka Stanisława (1882–1932) i Marty Marianny z d. Cegielskiej (1882–1985), 2. Zofia Gordziałkowska (1916–2006), córka Olgierda (1880–1965) i Wandy (1885–1978);
  • Krystyna (1908–2004) ⚭ Maciej Mikołaj Radziwiłł (1905–1994), syn Macieja Mikołaja (1873–1920) i Róży Marii z d. Potockiej (1878–1931);
  • Henryk Antoni (1911–1986) ⚭ Maria Anna Gołuchowska (1916–1996), córka Wojciecha Agenora (1888–1960) i Zofii Marii z d. Baworowskiej (1887–1971).

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Cz. Brzoza, K. Stepan, Posłowie polscy w parlamencie rosyjskim 1906–1917. Słownik biograficzny, Warszawa 2001, s. 47-48.