Herman Czecz de Lindenwald
Herman Artur Jan Czecz de Lindenwald, baron (ur. 7 lipca 1854 w Białej, zm. 18 listopada 1904 w Kozach) – ziemianin, polityk konserwatywny, poseł do austriackiej Rady Państwa.
| Herman Artur Jan | |
 herb baronów Czecz de Lindenwald | |
| baron | |
| Rodzina |
Czecz de Lindenwald |
|---|---|
| Ojciec |
Karol Czetsch de Lindenwald |
| Matka |
Berta Amalia z Humborgów |
| Żona |
Wilhelmina Augusta z Kluckich |
| Dzieci |
Marian Czecz de Lindenwald |
| Rodzeństwo | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| poseł do austriackiej Rady Państwa
kadencja VII, VIII, IX i X | |
| Okres |
od 31 stycznia 1889 |
| Przynależność polityczna |
Koło Polskie – konserwatyści (stańczycy) |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Życiorys edytuj
Uczył się w gimnazjum w Wiedniu i Zurychu. Następnie studiował w latach 1870-1874 na politechnice w Zurychu oraz na wydziałach prawnym i przyrodniczym uniwersytetu w Wiedniu[1]. Ukończył studia na uniwersytecie w Lipsku gdzie obronił doktorat z filozofii za rozprawę Ein Beitrag zur Frage der Besteuerung des Branntweins wydaną w Wiedniu 1878[2]. Ziemianin, właściciel m.in. dóbr Kobiernice, Kozy, Hałcnowa w pow. bialskim. oraz Cisnej, Dołżycy, Habkowic, Lisznej, Przysłupa, w pow. leskim[3]. Spolszczył nazwisko z Czetsch na Czecz. Wykształcony w dziedzinie rolnictwa, głównie hodowli bydła, już w połowie lat 70. XIX wieku kupił w Kobiernicach od rodziny Tomkowiczów niewielki dwór wraz z zabudowaniami gospodarczymi[4]. Założył tam hodowlę krów rasy czerwonej polskiej którą po 1880 przeniósł ją do Kóz[5]. Pod wpływem swego teścia Stanisława Kluckiego zaangażował się w działalność publiczną. Razem dbali o rozwój wsi Kozy w której wspólnie gospodarowali. Przyczynili się m.in. do budowy szkoły ludowej, oraz powstania Straży Ogniowej[6] i Czytelni Ludowej[7]. Dbał również o rozwój należących do niego majątków w powiecie leskim. Z jego inicjatywy wybudowano m.in. w latach 1900-1904 kolej wąskotorową z Majdanu do Kalnicy[8]. Był także przez pewien czas prezesem oddziału w Białej Towarzystwa Rolniczego w Krakowie[1].
Konserwatysta, członek stronnictwa stańczyków. W latach 1882-1905 członek Rady Powiatowej w Białej, w 1887 jej wiceprezes, a w latach 1891-1901 prezes. Był także członkiem Wydziału Powiatowego (1883)[1]. Był posłem do austriackiej Rady Państwa VII kadencji (31 stycznia 1889 – 23 stycznia 1891) i VIII kadencji (9 kwietnia 1891 – 22 stycznia 1897) wybieranym z kurii IV – gmin wiejskich, w okręgu wyborczym nr 2 (Biała-Żywiec). Pierwszy raz mandat uzyskał w wyborach uzupełniających 30 stycznia 1889 r. po rezygnacji Floriana Ziemiałkowskiego. W IX kadencji (27 marca 1897 – 8 czerwca 1900) i X kadencji (31 stycznia 1901 – 23 września 1903) był wybierany w kurii I - większej własności ziemskiej w okręgu wyborczym nr 2 (Wadowice-Biała–Żywiec-Myślenice)[9]. Należał do grupy posłów konserwatywnych w Kole Polskim w Wiedniu[1]. Kazimierz Chłędowski tak go scharakteryzował: był to spolszczony Niemiec spod Oświęcimia, zamożny obywatel, wybornie gospodarujący, znający się jak mało kto na kwestii wywozu świń i mięsa wołowego z Galicji. Czeczowi zachciało się jednak zostać politykiem i naturalnie koniecznie ministrem, a że ma w swoim charakterze niepospolite zasoby jezuityzmu, fałszu i klerykalnych przywar, przeto nie wątpię, że z czasem dojdzie do zamierzonego celu. Za ministerstwa Clarego biedny Czecz był w bardzo trudnym położeniu, z jednej strony bowiem prosił się ministra prezydenta aby jego tytuł barona mógł przejść na brata Karola i tegoż dzieci, z drugiej oczywiście oponował przeciw gabinetowi i wygłaszał gwałtowne na Kole mowy na rząd "znienawidzony"[10]. 3 września 1903 zrezygnował z mandatu, w jego miejsce posłem został Michał Bobrzyński.
Wyróżnienia edytuj
W 1898 roku Herman Czecz został przez cesarza Franciszka Józefa uhonorowany tytułem barona[11]. W jego herbie – na znak związku z miejscowością – umieszczony został czarny kozioł[12]. W 1899 roku Rada Miejska w Żywcu nadała mu honorowe obywatelstwo[8].
Rodzina i życie prywatne edytuj
Pochodził ze spolonizowanej rodziny austriackiej Czetsch de Lindenwald przybyłej do Galicji w początku XIX wieku. Syn starosty przemyskiego Karola Czetscha (1819-1869) i Berty Amali z Humborgów (1831-1881), brat Karola[13]. Ożenił się 23 czerwca 1880 roku ze swoją kuzynką Wilhelminą Augustą Klucką – córką Stanisława i Malwiny, właścicieli dóbr Kozy, z którą miał syna Mariana (1887-1933)[14]. Został pochowany w wybudowanej za życia kaplicy-grobowcu na cmentarzu w Kozach[12].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Kurzbiografie Czecz, Herman Ritter, Freiherr (1898) von Lindenwald Dr. phil. – Parlamentarier 1848-1918 online [19.09.2019]
- ↑ Ein Beitrag zur Frage der Besteuerung des Branntweins: (Inaug. – Diss. der Univ. Leipzig.) Münchener Digitalisierungs Zentrum (MDZ) – wersja elektroniczna
- ↑ Księga adresowa królewskiego stołecznego miasta Lwowa. R. 1902;
- ↑ Bartłomiej Jurzak, Skąd się wzieli Czeczowie – Gminna Biblioteka Publiczna online,
- ↑ Pałac Czeczów w Kozach -Herman Czecz – historia rodu – Gminna Biblioteka Publiczna online,
- ↑ Krajowy Związek Ochotniczych Straży Pożarnych w Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem 1875-1900, pod red, Antoniego Szczerbowskiego, Lwów 1900, s. 50, 61,
- ↑ Pałac Czeczów. Kultura – turystyka – Ludzie (folder), 2013, s. 8 online
- ↑ a b Bartłomiej Jurzak, Historia rodziny Czeczów, cz. 3, "Wiadomości" (Kraków), nr 7-8 za lipiec-sierpień 2019, s. 6
- ↑ Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848-1918, Warszawa 1996, s. 392, 401, 403, 412, 415.
- ↑ Kazimierz Chłędowski, Pamiętniki, t. 2 Wiedeń (1881–1901), oprac. Antoni Knot, Wrocław 1957, s. 326
- ↑ Tomasz Lenczewski. Genealogie rodów utytułowanych w Polsce, Tom 1 . Warszawa 1996. s. 249, ISBN 83-86100-13-3
- ↑ a b Pałac Czeczów. Kultura – turystyka – Ludzie (folder), 2013, s. 10 online
- ↑ Czecz de Lindenwald Karol w: Ziemianie polscy XX wieku, Słownik biograficzny, część 6, Warszawa 2002, s. 29
- ↑ Bartłomiej Jurzak, Skąd się wzieli Czeczowie – Gminna Biblioteka Publiczna online,