ISU-122
ISU-122 – radzieckie działo samobieżne z okresu II wojny światowej.
 ISU-122 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ pojazdu |
ciężkie działo pancerne |
| Trakcja |
gąsienicowa |
| Załoga |
5 osób |
| Historia | |
| Prototypy |
1943 |
| Produkcja |
1943–1945 |
| Egzemplarze |
1735 szt. |
| Dane techniczne | |
| Silnik |
Wysokoprężny, 4-suwowy, widlasty, 12-cylindrowy W-2-IS o mocy 520 KM |
| Transmisja |
Mechaniczna |
| Poj. zb. paliwa |
Zasadnicze: 520–560 l, dodatkowe: 300 l. |
| Pancerz |
Spawany z płyt walcowanych |
| Długość |
9,85 m |
| Szerokość |
3,07 m |
| Wysokość |
2,48 m |
| Prześwit |
0,45–0,47 m |
| Masa |
45,5 t |
| Moc jedn. |
11,9 KM/t |
| Nacisk jedn. |
0,81–0,82 kG/cm² |
| Osiągi | |
| Prędkość |
35 km/h na drodze |
| Zasięg pojazdu |
220 km na drodze |
| Pokonywanie przeszkód | |
| Brody (głęb.) |
130–150 cm |
| Rowy (szer.) |
250–270 cm |
| Ściany (wys.) |
100–120 cm |
| Kąt podjazdu |
36° |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 1 armata 122 mm D-25S (30 naboi), 1 wkm DSzK wz.1938 kal. 12,7 mm (250 naboi), 1-2 pistolety maszynowe PPSz kal. 7,62 mm (1491 naboi), 25 granatów ręcznych F-1 | |
| Użytkownicy | |
| ZSRR, Polska | |
Historia
edytujAby zwiększyć siłę ognia czołgu IS-2, postanowiono zamontować na jego podwoziu haubicoarmatę kalibru 152 mm. Problemy techniczne ominięto rezygnując z obrotowej wieży. W ten sposób powstało działo samobieżne ISU-152. Ponieważ powstawało więcej kadłubów niż dział 152 mm, zdecydowano się montować poddane modyfikacji armaty 122 mm wzór 1943/1944. Działa pozbawiano hamulca wylotowego, a ich zamek śrubowy zamykano ręcznie. Nowy typ pojazdu wszedł do produkcji w końcu 1943.
Rok później powstała przeznaczona dla czołgu IS-2 armata D-25T (wz. 1943) kalibru 122 mm. Ponieważ nadal dostarczano zbyt małe ilości dział 152 mm, postanowiono montować nowo powstałe armaty 122 mm oznaczane jako D-25S w kadłubach ISU. Nowe działo z hamulcem wylotowym i półautomatycznym zamkiem klinowym znacznie zwiększyło szybkostrzelność. Zmodyfikowane działa, oznaczane ISU-122S, weszły do produkcji wiosną 1944.
Wszystkie trzy działa (ISU-152, ISU-122 i ISU-122S) miały wspólny kadłub, zawieszenie, silnik, układ transmisji, wyposażenie elektryczne i radiowe z czołgiem IS-2, co znacząco ułatwiało produkcję[1].
Służba
edytujISU-122, dzięki potężnemu uzbrojeniu, okazał się dobrym niszczycielem czołgów, jednak do jego słabych stron należały duży martwy kąt znajdujący się poza szczelinami obserwacyjnymi oraz trudności w poruszaniu się w terenie (przyczyną była długa lufa).
W muzeach
edytujDziała samobieżne ISU-122 są eksponowane w następujących polskich muzeach:
- Lubuskie Muzeum Wojskowe w Drzonowie - pojazd bez armaty
- Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu nr taktyczny 710
- Muzeum Uzbrojenia w Poznaniu Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu – oddziale Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie
- Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej w Warszawie – oddziale Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie - pojazd sprawny technicznie- To jedyne jeżdżące w Europie działo samobieżne ISU-122.
- Inne zachowane pojazdy
- Działo samobieżne-pomnik w Malborku, nr taktyczny 1010
Przypisy
edytuj- ↑ Евгений Болдырев: Самоходные установки ИСУ-122 и ИСУ-152. THE RUSSIAN BATTLEFIELD, 02-08-2011. [dostęp 2011-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-31)]. (ros.).
Bibliografia
edytuj- Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960 : skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.