Wielkokalibrowy karabin maszynowy
Wielkokalibrowy karabin maszynowy (skr. wkm)[a] – karabin maszynowy zasilany amunicją wielkokalibrową (kaliber w przedziale 12–20 mm)[1].

Najpowszechniejszym kalibrem wkm jest 12,7 mm (0.50 cala), spotykane są też 13,2 mm, 14,5 mm, 15 mm, 20 mm. Obecnie ten ostatni kaliber zalicza się do działek.
Historia edytuj
Początek wielkokalibrowym karabinom maszynowym dały francuskie próby skonstruowania w okresie I wojny światowej broni zdolnej zwalczać nieprzyjacielskie sterowce. W tym celu zaadaptowali oni nabój od karabinu Grass Mle 1874 kal. 11 mm. Pierwszymi wukaemami były przystosowane do tego naboju karabiny maszynowe typu Hotchkiss Mle 14 i Vickers wz. 09[1]. Wukaemy rozwinęły się następnie jako broń pokładowa samolotów i pojazdów oraz broń przeciwlotnicza[1].
Najpopularniejsze konstrukcje wielkokalibrowych karabinów maszynowych to Browning M2 i M2HB (USA) zwany "pięćdziesiątką" oraz DSzK (ZSRR) - oba kalibru 12,7 mm, używane w trakcie II wojny światowej[1] i obecnie. Różne odmiany M2HB są używane nadal, DSzKM jest nadal użytkowany lecz ma następcę wkm NSW.
Najmocniejszym popularnym karabinem jest radzieckiego pochodzenia Krupnokalibiernyj Puliemjot Władimirowa.
-
Karabin maszynowy wz. 38FK produkowany w Polsce w latach 1938-1939, montowany w tankietkach TKS
-
Karabin KPW.
-
Nabój 14,5 x 114 mm stosowany w KPW
-
Karabin maszynowy WKM-Bz jako uzbrojenie śmigłowca Głuszec
Dane techniczno–taktyczne wielkokalibrowych karabinów maszynowych edytuj
Wzór (państwo) | Kaliber (mm) | Długość broni (mm) | Długość lufy (mm) | Masa broni (kg) | Masa lufy (kg) | Masa podstawy (kg) | Prędkość pocz. poc. (m/s) | Zasilanie, liczba pocisków | Chłodzenie |
Besa (Wielka Brytania) |
15,0 | 2060 | - | 47,0 | - | - | - | taśma, 25, 40 | powietrzne |
Breda (Włochy) | 14,0 | 2000 | 1260 | 35,0 | - | 65 | 1000 | taśma, 30 | powietrzne |
Breda-SAFAT (Włochy) | 12,7 | 1800 | 1200 | 20,0 | - | 90,0 | 900 | magazynek, 30 | powietrzne |
Browning wz. 24 (USA) | 12,7 | 1450 | 914 | 29,9 | 9,0 | 37,2 | 903 | taśma, 100, 200 | wodne |
DSzK (ZSRR) | 12,7 | 1626 | 1000 | 33,4 | - | 102,0 | - | taśma, 50 | powietrzne |
Farquhar (Wielka Brytania) | 12,7 | 1550 | 889 | 17,1 | - | - | 850 | magazynek | powietrzne |
FK wz. 38A (Polska) | 20,0 | 2015 | 1350 | 57,0 | 21,2 | - | 870 | magazynek, 5, 10, 15 , | powietrzne |
FK wz. 38C (Polska) | 20,0 | 2180 | 1500 | 53,0 | 20,5 | 15,4 | - | taśma, 200; magazynek, 5, 10,bęben 100 | powietrzne |
FK wz. 38D (Polska) | 20,0 | 1897 | 1350 | 38,5 | 17,5 | - | 870 | bęben, 100 | powietrzne |
Hotchkiss wz. 30 (Francja) | 13,2 | 1490 | 1000 | 32,0 | - | 60,0 | 800 | taśma, 15 | powietrzne |
Madsen (Dania) | 20,0 | 1800 | 1200 | 25,0 | - | 90,1 | 850 | magazynek, 25 | powietrzne |
Oerlikon S (Szwajcaria) | 20,0 | 2100 | 1200 | 65,0 | 10,0 | - | 830 | magazynek, 15 | powietrzne |
Solothurn (Szwajcaria) | 20,0 | 1750 | 900 | 44,0 | 10 | - | 730 | magazynek, 5 | powietrzne |
Vickers 12,7 Mk III[2] (Wielka Brytania) |
12,7 | 890 | 794 | 24,5 | - | 768 | taśma, 100, 200 | wodne |
Uwagi edytuj
- ↑ W II Rzeczypospolitej obowiązywała nazwa najcięższy karabin maszynowy (nkm). Po wojnie pod wpływem języka rosyjskiego wprowadzono obecną nazwę
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994. ISBN 83-86028-01-7.