IV Warszawski Batalion Etapowy

IV Warszawski batalion etapowyoddział wojsk wartowniczych i etapowych w okresie II Rzeczypospolitej pełniący między innymi służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.

IV Warszawski batalion etapowy
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1919

Rozformowanie

1921

Organizacja
Dyslokacja

Nieśwież
Kleck

Formacja

Wojska Wartownicze
i Etapowe

Podległość

DOE „Mińsk”
IVb Brygada Etapowa

Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj

Formowanie batalionu rozpoczęto na przełomie 1918–1919. Otrzymał on nazwę okręgu generalnego, w którym powstał i kolejny numer porządkowy oznaczany cyfrą rzymską. Do batalionu wcielono żołnierzy starszych wiekiem i o słabszej kondycji fizycznej. Oficerowie i podoficerowie nie mieli większego doświadczenia bojowego. Batalion nie posiadał broni ciężkiej, a broń indywidualną żołnierzy stanowiły stare karabiny różnych wzorów z niewielką ilością amunicji[1]. We wrześniu 1919 dowództwo batalionu stacjonowało w Nieświeżu[2]. Wiosną 1920 batalion podlegał Dowództwu Okręgu Etapowego „Mińsk”[3]. W październiku 1920 zreorganizowano brygady etapowe 4 Armii. Batalion wszedł w podporządkowanie dowódcy IVb Brygady Etapowej[4]. Stacjonował w twierdzy brzeskiej. Liczył wówczas 5 oficerów i 371 szeregowców. W skład batalionu wchodziły trzy kompanie, których dowódcami byli podporucznicy: Gorzkowski (1), Gruszka (2) i Pisarkiewicz (3). Adiutantem batalionu był ppor. Kochan. W lutym 1921 bataliony etapowe przejęły ochronę granicy polsko–rosyjskiej[5]. Początkowo pełniły ją na linii kordonowej, a w maju zostały przesunięte bezpośrednio na linię graniczną z zadaniem zamknięcia wszystkich dróg, przejść i mostów[6]. 14 marca 1921 batalion otrzymał zadanie przegrupować się do Klecka[7].

W 1921 bataliony etapowe ochraniające granicę przekształcono w bataliony celne[8].

Dowódcy batalionu edytuj

Struktura organizacyjna edytuj

Organizacja batalionu 23 kwietnia 1921[10]
pododdział miejsce stacjonowania dowódca
dowództwo batalionu Kleck mjr Karol Baczyński
1 kompania etapowa Łań por. Jerzy Gorzkowski[11]
2 kompania etapowa Sieniawka por. Gruszka
3 kompania etapowa Kuszyce sierż. Żak
4 kompania etapowa Kleck por. Nitecki

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj

  • Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
  • Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
  • Janusz Odziemkowski. Użycie batalionów etapowych i wartowniczych wojsk polskich w walkach w Galicji, na Wołyniu i Lubelszczyźnie, 11 lipca-1 września 1920. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (249), 2013. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1440-6281. 
  • Rozkazy organizacyjne Dowództwa Okręgu Etapowego 4 Armii → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin
  • Dowództwo 4 Armii. Zarządzenia i wytyczne dotyczące spraw organizacyjnych. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin