Inostrancevia

	Inostrancevia
	Amalitskii, 1922
	Okres istnienia: Perm
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	synapsydy
Rząd	terapsydy
Podrząd	gorgonopsy
Rodzina	Gorgonopsidae
Rodzaj	Inostrancevia
Gatunki
	I. africana Kammerer et al., 2023; I. alexandri Amalitskii, 1922 (typowy); I. latifrons Pravoslavlev, 1927; I. uralensis Tatarinov, 1974;
	I. africana Kammerer et al., 2023; I. alexandri Amalitskii, 1922 (typowy); I. latifrons Pravoslavlev, 1927; I. uralensis Tatarinov, 1974;

Inostrancevia – rodzaj drapieżnego terapsyda należącego do podrzędu Gorgonopsów. Inostrancevia żyła w późnym permie (ponad 251 milionów lat temu). Szczątki gatunku typowego, I. alexandri, odkryto nad Dwiną w obwodzie archangielskim, podobnie jak jedna czaszka I. latifrons. Drugi okaz tego gatunku odkryto w Zawrażu. Skamieniałości I. uralensis znaleziono w obwodzie orenburskim^[1], a skamieniałości I. africana – w Wolnym Państwie (Republika Południowej Afryki)^[2]. Nazwa rodzajowa honoruje rosyjskiego geologa A. Inostrancewa. Na uwagę zasługuje fakt, że znaleziono między innymi prawie kompletny szkielet zwierzęcia.

Budowa edytuj

Inostrancevia była największym znanym gorgonopsem. Osiągała około 3-4 m długości.
Poruszała się na czterech kończynach, które ułożone były prawie pionowo (zwłaszcza tylne kończyny) pod ciałem, a więc w sposób zbliżony do współczesnych ssaków, będących potomkami terapsydów. Dzięki temu mogła zapewne aktywnie biegać.
Czaszka mierzyła do 45 cm. Podobnie jak u innych gorgonopsów, brak było wtórnego podniebienia, umożliwiającego jedzenie i oddychanie w tym samym czasie. Uzębienie było zróżnicowane, co jest cechą charakterystyczną także dla ssaków. Nie było jednak wysoko wyspecjalizowane. Górna szczęka wyposażona była w 6 sporych siekaczy, 2 szablaste kły długości 12 cm oraz 10 małych, prawie zanikłych zębów z tyłu. Żuchwa posiadała aż 14 siekaczy (8 mniejszych i 6 większych).
Ogon zwierzęcia był stosunkowo krótki i prawdopodobnie trzymany był prosto.

Inostrancevia polująca na młode skutozaury

Tryb życia edytuj

Inostrancevia była prawdopodobnie aktywnym drapieżnikiem, na co wskazuje budowa jej kończyn oraz uzębienie. Jej szczątki odkryto w tej samej formacji skalnej, co skamieniałości skutozaura, żyjącego na terenach obecnej północnej Rosji w dużych ilościach. Inostrancevia prawdopodobnie polowała na te olbrzymie anapsydy oraz zapewne na terapsydy z grupy dicynodontów.

Przypisy edytuj

↑ Bernard Battail, Mikhail V. Surkov: Mammal-like reptiles from Russia. W: Michael J. Benton, Mikhail Shishkin, David M. Unwin, Evgenii N. Kurochkin (red.): The Age of Dinosaurs in Russiaand Mongolia. Cambridge University Press, 2000, s. 86–119. ISBN 978-0-521-54582-2.
↑ Christian F.Ch.F. Kammerer Christian F.Ch.F., Pia A.P.A. Viglietti Pia A.P.A., Elize Butler i JenniferE.B.J. Botha Elize Butler i JenniferE.B.J., Rapid turnover of top predators in African terrestrial faunas around the Permian-Triassic mass extinction, „Current Biology”, 2023, DOI: 10.1016/j.cub.2023.04.007 (ang.).

Bibliografia edytuj

http://www.gondwanastudios.com/info/inos.htm
https://web.archive.org/web/20071213133835/http://www.kheper.net/evolution/therapsida/Gorgonopsia.htm
Amalitzky, V., 1922, "Diagnoses of the new forms of vertebrates and plants from the upper Permian of North Dvina", Bulletin de l’Academie des Sciences, Saint Petersburg, 6th series, v. 16, s. 329-340.
Pravoslavlev, P. A., 1927, "Gorgonopsidae from Professor Amalitzki’s excavations in the northern Dvina" In: Excavations by Professor Amalitzki in the northern Dvina III: Akad. Nauk. Leningrad, s. 117.
Vickers-Rich, P. and Rich,T. H., 1993, "The Great Russian Dinosaurs", Guntar Graphics, s.39

[bs2000-1] Bernard Battail, Mikhail V. Surkov: Mammal-like reptiles from Russia. W: Michael J. Benton, Mikhail Shishkin, David M. Unwin, Evgenii N. Kurochkin (red.): The Age of Dinosaurs in Russiaand Mongolia. Cambridge University Press, 2000, s. 86–119. ISBN 978-0-521-54582-2.

[africana-2] Christian F.Ch.F. Kammerer Christian F.Ch.F., Pia A.P.A. Viglietti Pia A.P.A., Elize Butler i JenniferE.B.J. Botha Elize Butler i JenniferE.B.J., Rapid turnover of top predators in African terrestrial faunas around the Permian-Triassic mass extinction, „Current Biology”, 2023, DOI: 10.1016/j.cub.2023.04.007 (ang.).

[1]

[2]