Inspektorat Graniczny nr 17
Inspektorat Graniczny nr 17 – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-czechosłowackiej w latach 1928–1939.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Kontynuacja | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Formowanie i zmiany organizacyjne
edytujRozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 Straż Graniczną[1]. Rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 w sprawach organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski zatwierdził dyslokację, granice i strukturę inspektoratu granicznego nr 17 „Cieszyn (Biała)?”[2][3]. Rozkazem nr 7 z 23 października 1931 w sprawach organizacyjnych i etatowych , zlikwidowano Inspektoratu Okręgowego nr VI[4]. Należący wcześniej do Inspektoratu nr VI komisariat wewnętrzny SG „Kraków” przydzielono pod względem służbowym bezpośrednio do Ślaskiego Okręgu Straży Granicznej, a etatowo, ewidencyjnie i gospodarczo do Inspektoratu Granicznego „Biała”[5]. Rozkazem nr 1 dowódcy Straży Granicznej z 12 stycznia 1931 poinformowano, że siedziba inspektoratu z dniem 1 października 1930 została przeniesiona z Cieszyna do Białej na ulicę Hałcnowskiej nr 17[6]. Rozkazem nr 4/31 zastępcy komendanta Straży Granicznej płk. Emila Czaplińskiego z 20 października 1931 przeniesiono siedzibę inspektoratu do Bielska ul. Młyńska 8[7]. Rozkazem nr 4 z 17 grudnia 1934 w sprawach [...] zarządzeń organizacyjnych i zmian budżetowych, dowódca Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski wyłączył komisariat „Zebrzydowice” z Inspektoratu Granicznego „Rybnik” i przydzielił do Inspektoratu Granicznego „Bielsko”[8]. Rozkazem nr 1 z 31 marca 1937 w sprawach [...] likwidacji i tworzenia placówek, dowódca Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski zniósł posterunek SG „Skoczów” i utworzył posterunek SG „Żywiec”[9]. Rozkazem nr 2 z 8 września 1938 w sprawie terminologii odnośnie władz i jednostek organizacyjnych formacji, dowódca Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski nakazał zmienić nazwę Inspektoratu Granicznego „Bielsko” na Obwód Straży Granicznej „Bielsko”[10].
Formowanie Obwodu SG „Cieszyn”
edytujPo aneksji tzw. Zaolzia, rozkazem nr 3 z 31 grudnia 1938 w sprawach reorganizacji jednostek na terenach Śląskiego, Zachodniomałopolskiego i Wschodniomałopolskiego okręgów Straży Granicznej, a także utworzenia nowych komisariatów i placówek, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski, działając na podstawie upoważnienia Ministra Skarbu z 14 października 1938 zarządził przeniesienie siedziby komendy obwodu i placówki II linii „Bielsko” do Cieszyna, komisariatów „Ustroń” do Jabłonkowa, „Cieszyn” do Cierlicka Górnego, „Zebrzydowice” do Orłowej, „Gorzyce” do Bogumina[11][12].
Służba graniczna
edytujDowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski swoim rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 w sprawach organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego określił granice inspektoratu granicznego: od północy: placówka Straży Granicznej „Pogwizdów” wyłącznie, od południa: placówka Straży Granicznej „Głuchaczki” włącznie[2].
Sąsiednie inspektoraty:
Kierownicy/komendanci inspektoratu
edytuj| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
|---|---|---|---|
| insp. | Mieczysław Kulikowski[13] | 1 VII 1928 - X 1928 oraz 22 I 19 1929 - VII 1931 | kierownik MIO SG |
| nkom. | Metody Kalinowski[14] | był w 1934 | |
| insp. | Wiktor Zakliński | 1935 – 1937 | stan spoczynku |
| insp. | Franciszek Ślęczka | był w 1938[15] |
Struktura organizacyjna
edytuj
Organizacja inspektoratu w 1928[16]:
- komenda − Biała
- komisariat Straży Granicznej „Cieszyn”
- komisariat Straży Granicznej „Ustroń”
- komisariat Straży Granicznej „Istebna”
- komisariat Straży Granicznej „Rajcza”
Organizacja inspektoratu w listopadzie 1929[17]:
- komenda − Biała
- 1/17 komisariat Straży Granicznej „Cieszyn”
- 2/17 komisariat Straży Granicznej „Ustroń”
- 3/17komisariat Straży Granicznej „Jasnowice”
- 4/17 komisariat Straży Granicznej „Rajcza”
- 5/17 komisariat Straży Granicznej „Korbielów”
Organizacja inspektoratu w 1935[18]:
Przypisy
edytuj- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 24.
- ↑ Gulczyński 2011 ↓, wstęp.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 67.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 68.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 76.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 80.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 98.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 115.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 124-128.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 129-130.
- ↑ Rozkazy organizacyjne KSG ↓, s. 176-177.
- ↑ Mieczysław Kulikowski ↓.
- ↑ Wykazy imienne Śl. IO ↓, s. 71.
- ↑ Wykazy imienne Śl. IO ↓, s. 367.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 26.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 59.
- ↑ Promińska 2011 ↓, s. 5.
Bibliografia
edytuj- Mieczysław Kulikowski. Muzeum Polskich Formacji Granicznych. [dostęp 2017-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-04)].
- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Katarzyna Promińska, Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Zachodniomałopolski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2011.
- Zbigniew Gulczyński, Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Śląski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2011.
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
- Rozkazy organizacyjne Komendy Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Wykazy imienne oficerów, szeregowych i pracowników cywilnych Śląskiego Inspektoratu Okręgowego 1928–1938. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.191/159.)