Józef Wetula
Józef Wetula (ur. 2 stycznia 1894 w Witowie, zm. 4/7 kwietnia 1940 w Katyniu) – major sanitarny Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
 major sanitarny
| |
| Data i miejsce urodzenia |
2 stycznia 1894 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
4/7 kwietnia 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
    
| |
.png){kind=small}
Życiorys
edytujSyn Macieja[1] lub Mateusza[2] urodzony 2 stycznia 1894 w Witowie, w ówczesnym powiecie nowotarskim Królestwa Galicji i Lodomerii. Po rozpoczęciu I wojny światowej, jako uczeń VIII klasy c. k. Gimnazjum w Nowym Targu wstąpił do Legionów Polskich. Walczył w szeregach III batalionu 3 Pułku Piechoty[1]. Po odzyskaniu niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego[1]. 20 maja 1919, jako podoficer byłych Legionów Polskich został mianowany z dniem 1 maja 1919 podporucznikiem w piechocie. Pełnił wówczas służbę w 1 Pułku Strzelców Podhalańskich[3].
1 czerwca 1921 pełnił służbę w Delegaturze Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych przy Polskim Towarzystwie Czerwonego Krzyża, a jego oddziałem macierzystym była Kompania Zapasowa Sanitarna Nr 2[4]. W 1928 służył w Departamencie Sanitarnym MSWojsk. w Warszawie[5]. 2 grudnia 1930 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 i 2. lokatą w korpusie oficerów administracji (dział sanitarny)[6]. W listopadzie 1928 został przeniesiony do Kadry 4 Batalionu Sanitarnego w Łodzi na stanowisko komendanta kadry[7]. W marcu 1931 został przeniesiony do Sanatorium Wojskowego w Zakopanem na stanowisko kwatermistrza[8]. W marcu następnego roku został przeniesiony do Wojskowego Zakładu Zaopatrzenia Sanitarnego w Warszawie[9][10]. 1 lutego 1934 został wcielony do korpusu oficerów sanitarnych, w tym samym stopniu i starszeństwie ale z 23. lokatą. Pełnił wówczas służbę w Kierownictwie Zaopatrzenia Sanitarnego w Warszawie[11]. W marcu 1939, w tym samym stopniu i starszeństwie, zajmował 1. lokatę w korpusie oficerów zdrowia, grupa sanitarna[12]. Był wówczas kierownikiem referatu ogólnego w Wydziale Administracyjnym Kierownictwa Zaopatrzenia Sanitarnego[13].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Kozielsku. Między 4 a 7 kwietnia 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu i tam pogrzebany[14]. Od 28 lipca 2000 spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[15]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Józef Wetula był żonaty z Heleną z Flaszczyńskich, z którą miał syna Mirosława[2].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Niepodległości (12 maja 1931)[16]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie)[17]
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Żołnierze Niepodległości ↓.
- ↑ a b Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 678.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 59 z 29 maja 1919 roku, poz. 1862.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 439.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 721, 752.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 331.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 347.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 110.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 246.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 868.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 31 stycznia 1934 roku, s. 60.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 387.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 509.
- ↑ Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 215.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 387, „za czyny męstwa i odwagi wykazane w bojach toczonych w latach 1918–1921” - tu podano, że był odznaczony dwukrotnie.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów Kozielskiego Obozu NKWD rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Żołnierze Niepodległości. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2020-06-17].