1 Pułk Strzelców Podhalańskich
1 Pułk Strzelców Podhalańskich (1 pspodh.) – oddział piechoty Wojska Polskiego II RP.
| |||
![]() | |||
Historia | |||
Państwo | ![]() | ||
Sformowanie | 1918 | ||
Rozformowanie | 1939 | ||
Nazwa wyróżniająca | Podhalańczycy | ||
Tradycje | |||
Święto | 6 sierpnia[1] | ||
Dowódcy | |||
Pierwszy | kpt Juliusz Siwak | ||
Ostatni | mjr Marian Serafiniuk | ||
Działania zbrojne | |||
wojna polsko-bolszewicka kampania wrześniowa | |||
Organizacja | |||
Dyslokacja | Nowy Sącz | ||
Rodzaj sił zbrojnych | wojsko | ||
Rodzaj wojsk | piechota | ||
Podległość | 21 Dywizja Piechoty Górskiej 2 Brygada Górska |
Powstanie pułkuEdytuj
Tradycje 1 pułku strzelców podhalańskich sięgają 1918, kiedy to w Nowym Sączu zaczął stacjonować batalion c. i k. Galicyjskiego Pułku Piechoty Nr 20, którego rejony werbunkowe znajdowały się na Sądecczyźnie i Podhalu. W czasie I wojny światowej pułk ten należał do 12 Dywizji Piechoty, walcząc na froncie serbskim, rosyjskim i włoskim. W ramach tego pułku powstała niepodległościowa organizacja „Wolność”, która złożona z oficerów Polaków, za cel stawiała sobie dokonanie przewrotu wojskowego w dogodnym czasie. Stało się to w Tarnowie i Nowym Sączu 31 października 1918 oraz na froncie włoskim, gdzie walczył 20 pułk piechoty. Batalion zapasowy z Tarnowa, 20 pułk z frontu włoskiego, rekonwalescenci znajdujący się wówczas w Nowym Sączu oraz resztki oficerów i żołnierzy Pułku Strzelców Nr 32, którzy wrócili do Nowego Sącza z frontu francuskiego, to oddziały, z których w listopadzie i grudniu 1918 powstał w sądeckim garnizonie 1 pułk Strzelców Podhalańskich (formalnie od 1 grudnia 1918). Pierwszym dowódcą pułku był kpt. Juliusz Siwak.
W latach 1918 – 1920 pułk zapisał piękną kartę bojową w walkach na Spiszu i Orawie, Śląsku Cieszyńskim (przeciwko Czechom), w Małopolsce Wschodniej (przeciwko Ukraińcom) i w wojnie z bolszewikami (wyprawa kijowska, kontruderzenie znad Wieprza, bitwa niemeńska). Dowodził nim wówczas płk Kazimierz Horoszkiewicz. Na pamiątkę tych wydarzeń na sztandarze pułku widniały nazwy miast: Kijów, Brześć, Grodno, Białystok.
Pułk w okresie pokojuEdytuj
Na podstawie rozkazu wykonawczego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Departamentu Piechoty o wprowadzeniu organizacji piechoty na stopie pokojowej PS 10-50 z 1930 roku, w Wojsku Polskim wprowadzono trzy typy pułków piechoty. 1 pułk strzelców podhalańskich zaliczony został do typu I pułków piechoty (tzw. „normalnych”). W każdym roku otrzymywał około 610 rekrutów. Stan osobowy pułku wynosił 56 oficerów oraz 1500 podoficerów i szeregowców. W okresie zimowym posiadał batalion starszego rocznika, batalion szkolny i skadrowany, w okresie letnim zaś batalion starszego rocznika i dwa bataliony poborowych[2]. Po wprowadzeniu nowej organizacji piechoty na stopie pokojowej, pułk szkolił rekrutów dla potrzeb batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza[3].
22 maja 1938 1 Pułk Strzelców Podhalańskich otrzymał tytuł Honorowego Obywatelstwa Miasta Nowego Targu[4], a 26 maja 1938 honorowe obywatelstwo Jasła[5].
Kampania wrześniowa 1939Edytuj
W sierpniu 1939 pułk został wyłączony ze składu 21 Dywizji Piechoty Górskiej i początkowo wszedł w skład pododcinka „Nowy Sącz” Armii „Karpaty”, z którego utworzono 2 Brygadę Górską. Początkowo walczył poszczególnymi batalionami osłaniając nadgraniczne rejony w dolinach Popradu, Białej i Ropy.
5 września II batalion walczył w obronie Nowego Sącza, a następnego dnia w rejonie Bobowej. Został tam odcięty od reszty Brygady i stoczył bitwę pod Szymbarkiem, po czym schronił się w górskich lasach, gdzie przetrwał prawie do końca września. Pozostałe bataliony 8 września skoncentrowały się w rejonie Jedlicza koło Jasła, skąd rozpoczęły odwrót na wschód w kierunku Lwowa. 10 września broniły linii Sanu w rejonie Ulucza. Z 11 na 12 września pododdziały pułku walczyły w rejonie Birczy wspólnie z oddziałami 24 Dywizji Piechoty, ponosząc duże straty[6]. 18 września resztki pułku stoczyły ostatni bój pod Rzęsną Ruską, jako straż tylna 24 Dywizji Piechoty. Zaledwie kilkudziesięciu żołnierzy pułku zdołało przebić się do Lwowa.
Odtworzenie pułku w ramach Armii KrajowejEdytuj
1 Pułk Strzelców Podhalańskich został odtworzony w ramach Armii Krajowej.
Strzelcy podhalańscyEdytuj
- kpt. Juliusz Siwak[10] (21 XI 1918 – 24 I 1919)
- ppłk / płk piech. Kazimierz Horoszkiewicz (25 I 1919 – 13 X 1921 → dowódca piechoty dywizyjnej 2 Dywizji Górskiej)
- płk Jerzy Kazimierz Dobrodzicki (15 IX 1921 – 14 X 1926 → dowódca piechoty dywizyjnej 18 DP[11])
- płk SG Franciszek Seweryn Wład (14 X 1926[12] – 17 III 1927 → dowódca piechoty dywizyjnej 25 DP[13])
- ppłk / płk dypl. piech. Witold Wartha (III 1927 – I 1930 → I oficer sztabu Inspektora Armii w Warszawie)
- płk dypl. piech. Kazimierz Bogumił Janicki (I 1930 – 28 VI 1932 → szef Dep. Piechoty MSWojsk.)
- ppłk piech. Zygmunt Krudowski (VI 1932 – III 1934 → dyspozycja dowódcy OK V)
- ppłk / płk dypl. piech. Kazimierz Aleksandrowicz (IV 1934[14] – II 1938 → szef sztabu DOK I)
- płk dypl. piech. Alfred Krajewski (13 II 1938[15] – 10 IX 1939 → dowódca piechoty dywizyjnej 24 DP)
- mjr Marian Michał Serafiniuk (od 10 IX 1939)
- Zastępcy dowódcy pułku[b]
- ppłk piech. Józef Kowzan (10 VII 1922[17] – 29 VI 1924 i od 5 VIII 1924[18])
- ppłk piech. Jan II Kubin (X 1926 – IV 1928 → zastępca dowódcy 77 pp)
- ppłk piech. Zygmunt Krudowski (IV 1928 – 1932 → dowódca 1 pspodh)
- ppłk dypl. Marian Porwit (1932[19] – XII 1934 → dowódca 44 pp)
- ppłk Zygmunt Bezeg (21 III 1935 – VIII 1939 → dowódca Ośrodka Zapasowego 21 DP)
Kawalerowie Virtuti MilitariEdytuj
Żołnierze pułku odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari za wojnę 1918-1921[20][21][22]
- plut. Józef Bożek
- ś.p. kpt. Bronisław Duch nr 5567
- ppor. Mieczysław Duch
- kpt. Józef Giza
- por. Jan Głuszek
- płk Kazimierz Horoszkiewicz
- kpr. Wincenty Izworski
- por. Stanisław Jakób
- chor. Michał Jaśnicki
- st. sierż. Jan Józefowski nr 4986
- ppor. Stanisław Juszczakiewicz
- sierż. Franciszek Kantor
- ppor. Jan Kasztelowicz
- st. strz. Stefan Kazubski
- por. Władysław Kiełbasa
- ppor. Józef Kiławiec
- ppor. Rudolf Klemens
- ś.p. pchor. Bolesław Kochmański
- por. Władysław Kumor
- por. Stanisław Kwapniewski
- kpt. Ludwik Franciszek Maciejowski
- por. Bronisław Majewski nr 4985
- kpt. Zygmunt Malik
- plut. Julian Mucha
- kpr. Władysław Nowak
- kpr. Dominik Olcoń
- sierż. Stefan Pach
- mjr Wojciech Piasecki nr 4984
- strz. Kacper Plewiński
- sierż. Jan Resiuta (Resiuła)
- ochotnik strz. Stanisław Sałek nr 1463
- ppor. Julian Skalski
- por. Stanisław Skibicki
- kpt. Józef II Urbanek
- kpt. Franciszek Wagner
Obsada personalna pułku w 1923 rokuEdytuj
Obsada personalna pułku w 1923 roku[23]
- dowódca pułku – płk Jerzy Kazimierz Dobrodzicki
- zastępca dowódcy – ppłk Józef Kowzan
- p.o. dowódcy batalionu sztabowego – mjr Józef Egon Łepkowski
- dowódca I batalionu – mjr Ludwik Franciszek Maciejowski
- dowódca II batalionu – mjr Józef Giza
- dowódca III batalionu – mjr Władysław Teodor Wojakowski
- komendant Kadry Batalionu Zapasowego – mjr Edmund Januszkowski
- starszy lekarz pułku – mjr lek. Franciszek Maciak
Obsada personalna w 1939 rokuEdytuj
Obsada personalna i struktura organizacyjna w marcu 1939 roku[24][c]:
- dowódca pułku – płk dypl. Alfred Krajewski
- I zastępca dowódcy – ppłk Zygmunt Longin Bezeg
- adiutant – kpt. Józef Piotr Nikorowicz
- starszy lekarz – mjr dr Stanisław Augustyn
- młodszy lekarz – por. lek. Wacław Wołyńcewicz
- II zastępca dowódcy (kwatermistrz) – mjr Jan Witowski
- oficer mobilizacyjny – kpt. adm. (piech.) Jan Kuczek
- z-ca oficera mobilizacyjnego – kpt. Ernest Filip Herold
- oficer administracyjno-materiałowy – kpt. adm. (piech.) Izydor Templer
- oficer gospodarczy – kpt. int. Marian Feliks Pachoń
- oficer żywnościowy – vacat
- dowódca kompanii gospodarczej i oficer taborowy – kpt. tab. Lucjan Eugeniusz Niedzielski
- kapelmistrz – kpt. adm. (kapelm.) Jan Teofil Walter
- dowódca plutonu łączności – por. Marian Antoni Serafin
- dowódca plutonu pionierów – kpt. Marcin Łyszczarz
- dowódca plutonu artylerii piechoty – kpt. Józef V Lewandowski
- dowódca plutonu ppanc. – por. Tadeusz Czesław Rekucki
- dowódca oddziału zwiadu – por. Paluch Jan Kazimierz
- I batalion
- dowódca batalionu – mjr Andrzej Mieczysław Wójcik
- dowódca 1 kompanii – por. Franciszek Wiktor Klimkowicz
- dowódca plutonu – ppor. Kazimierz Wiesław Pagacz
- dowódca 2 kompanii – kpt. Jan Adolf Janiczek
- dowódca plutonu – por. Mikołaj Mach
- dowódca plutonu – ppor. Andrzej Skubisz
- dowódca 3 kompanii – por. Marian Gerard Berling
- dowódca 1 kompanii km – kpt. Edward Wojciech Dietrich
- dowódca pluton – ppor. Stanisław Węgrecki
- II batalion
- dowódca batalionu – mjr Bolesław Milek
- dowódca 4 kompanii – kpt. Stanisław Krasowski
- dowódca plutonu – ppor. Jan Stefan Lassota
- dowódca 5 kompanii – kpt. Włodzimierz Winiarski
- dowódca plutonu – por. Kazimierz Sochacki
- dowódca plutonu – ppor. Zbigniew Konrad Wyrwicz
- dowódca 6 kompanii – por. Feliks Szczepański
- dowódca 2 kompanii km – kpt. Władysław Ullman
- dowódca plutonu – por. Jan Marian Krukowski
- III batalion
- dowódca batalionu – mjr Marian Michał Serafiniuk
- dowódca 7 kompanii – kpt. Mieczysław Białkowski
- dowódca plutonu – ppor. Józef Konstanty Gnatek
- dowódca plutonu – ppor. Stanisław Walenty Nenko
- dowódca 8 kompanii – kpt. Lucjan Świerczewski
- dowódca plutonu – por. Jan Bronisław Humenny
- dowódca plutonu – ppor. Oldrzych Kafka
- dowódca 9 kompanii – kpt. Franciszek Ksawery Czerwiński
- dowódca plutonu – por. Józef Maciej Piekarz
- dowódca plutonu – ppor. Miłosław Włodzimierz Petruszka
- dowódca 3 kompanii km – kpt. Józef Kanikuła
- dowódca plutonu – ppor. Tadeusz Rożniakowski
- na kursie – por. Antoni Stefan Wayda
- na kursie – por. Eugeniusz Raszek
Obsada personalna pułku we wrześniu 1939 roku
- Dowództwo
- dowódca – płk dypl. Alfred Krajewski (do 10 IX 1939)
- I adiutant – kpt. Józef Nikorowicz
- II adiutant – kpt. Ernest Horold, por. rez. Jan Rzońca
- oficer łączności – por. Marian Serafin
- kwatermistrz – kpt. adm. (piech.) Izydor Templer
- oficer żywnościowy – chor. Józef Szarek
- naczelny lekarz – por. lek. Maksymilian E. Herold, por. lek. Tadeusz Michalski
- kapelan – ks. kapelan Jan Wilk
- dowódca kompanii gospodarczej i kapelmistrz (od ok. marca 1938) – kpt. Jan Walter[26]
- szef kompanii – st. sierż. Franciszek Radzik
- I batalion
- dowódca – mjr Andrzej Mieczysław Wójcik
- adiutant – ppor. rez. Władysław Dura
- dowódca 1 kompanii strzeleckiej – por. Kazimierz Sochacki (zm. 16 IX 1939 w Gródku Jagiellońskim), ppor. Wyrwicz
- szef kompanii – plut. Władysław Leżański
- dowódca 2 kompanii strzeleckiej – kpt. Jan Janiczek
- szef kompanii – plut. Edward Wnęk
- dowódca 3 kompanii strzeleckiej – por. rez. Stanisław Michalik
- dowódca plutonu – ppor. Andrzej Skubisz
- szef kompanii – st. sierż. Ludwik Skoczeń
- dowódca 1 kompanii ckm – kpt. Edward Dietrich (do 7 IX 1939), potem ppor. Stanisław Węgrecki
- dowódca I plutonu – ppor. Stanisław Węgrecki
- dowódca II plutonu – ppor. rez. Ignacy Grzegorzak
- dowódca III plutonu – plut. Konstanty Halkowicz
- dowódca plutonu moździerzy – ppor. rez. Antoni Chrząszcz
- zastępca dowódcy plutonu – kpr. zaw. Zbigniew Waligóra
- szef kompanii sierż. Tomasz Polański
- II batalion
- dowódca – mjr Bolesław Miłek (do 7 IX 1939), następnie kpt. Edward Dietrich (od 8 IX 1939)
- lekarz - pchor. lek. Durałowicz
- dowódca 4 kompanii strzeleckiej – dowódca por. Mikołaj Mach
- dowódca I plutonu - ppor. rez. Stanisław Antoni Długosz
- szef kompanii – st. sierż. Józef Kołek
- dowódca 5 kompanii strzeleckiej – ppor. Marian Wyrwicz
- szef kompanii – st. sierż. Stanisław Paździor
- dowódca 6 kompanii strzeleckiej – kpt. Włodzimierz Winiarski
- dowódca I plutonu - ppor. rez. Henryk Jan Król
- dowódca II plutonu - ppor. rez. Witold Jan Horain
- dowódca III plutonu - ppor. rez. Lesław Jan Stanisław Wojtyga
- szef kompanii – st. sierż. Julian Siwak
- dowódca 2 kompanii ckm – por. Jan Stanisław Kukla
- dowódca I plutonu - ppor. rez. Andrzej Giełczyński
- szef kompanii – sierż. Leopold Marszałek
- III batalion
- dowódca – mjr Marian Michał Serafiniuk (od 10 IX 1939 dowódca pułku), następnie kpt. Lucjan Świerczewski
- adiutant – ppor. rez. Roman Wojnarowski
- lekarz – ppor. lek. dr Izrael Sroka
- dowódca 7 kompanii strzeleckiej – kpt. Mieczysław Białkowski
- szef kompanii – sierż. Bogusław Trefon
- dowódca 8 kompanii strzeleckiej – kpt. Lucjan Świerczewski (do 10 IX 1939), następnie por. Jan Bronisław Humenny, a od 12 IX 1939 – ppor. rez. Władysław Maksymilian Śmiałek
- dowódca I plutonu - por. Jan Bronisław Humenny
- dowódca II plutonu - ppor. rez. Władysław Maksymilian Śmiałek, a następnie ppor. rez. Olszowski
- dowódca III plutonu - ppor. rez. Franciszek Ksawery Gach (do 12 IX 1939), a następnie sierż. pchor. Eugeniusz Bachleda
- szef kompanii – st. sierż. Stanisław Krupski
- dowódca 9 kompanii strzeleckiej – kpt. Franciszek Ksawery Czerwiński
- dowódca I plutonu – por. Kazimierz Biel
- dowódca II plutonu – por. rez. Jan Franciszek Godula
- dowódca III plutonu – sierż. pchor. Leon Jasiński (poległ 7 IX 1939 w Korczynie)
- szef kompanii – st. sierż. Bronisław Dobrowolski
- dowódca 3 kompanii ckm – kpt. Józef Kanikuła
- szef kompanii – st. sierż. Władysław Prokop
- Pododdziały specjalne
- dowódca kompanii zwiadu – por. Jan Paluch
- dowódca plutonu zwiadu konnego – ppor. rez. Krzysztof Henisz
- zastępca dowódcy plutonu – wachm. Roman Burczy
- dowódca plutonu kolarzy – ppor. rez. Adam Jordan
- zastępca dowódcy plutonu – kpr. ndt. Zygmunt Kalisz
- dowódca kompanii przeciwpancernej – por. Klimkowicz, por. Tadeusz Czesław Rekucki
- dowódca 1 plutonu – chor. Marian Wawro
- szef kompanii – plut. Józef Michalik
- dowódca plutonu łączności – por. Marian Antoni Serafin
- zastępca dowódcy plutonu – sierż. Stanisław Siedlarz
- dowódca plutonu pionierów – por. Marian Gerard Berling
- zastępca dowódcy plutonu pionierów – st. sierż. Józef Kącki
- dowódca plutonu artylerii piechoty – por. rez. Jan Szymon Szczerbowski
- zastępca dowódcy plutonu artylerii piechoty – plut. pchor. rez. Andrzej Pogorzelski
- dowódca plutonu przeciwgazowego – NN
- zastępca dowódcy plutonu – kpr. zaw. Jan Trela
UpamiętnienieEdytuj
- 27 kwietnia 1939 w koszarach w Nowym Sączu została odsłonięta tablica upamiętniająca żołnierzy pułku poległych i rannych na polach czadeckich[27].
- Dowódcy 1 pułku strzelców podhalańskich zostali uhonorowani na tablicy pamiątkowej, umieszczonej w kościele św. Kazimierza w Nowym Sączu w 1988[28].
UwagiEdytuj
- ↑ Dowódca pułku kierował osobiście szkoleniem oficerów i był odpowiedzialny za gotowość bojową, całokształt wyszkolenia, służbę gospodarczą i wewnętrzną pułku[9].
- ↑ 13 czerwca 1922 roku Minister Spraw Wojskowych zniósł dotychczasowe stanowisko referenta wyszkolenia pułku piechoty i ustanowił etatowe stanowisko zastępcy dowódcy pułku zaszeregowanego do stopnia podpułkownika, wyznaczanego przez Ministra Spraw Wojskowych. Zakres działania zastępcy dowódcy określał dowódca pułku, przed którym był on całkowicie odpowiedzialny[16]. W 1938 roku zmieniona została nazwa stanowiska na „I zastępca dowódcy”. W organizacji wojennej pułku nie było stanowiska zastępcy dowódcy.
- ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[25].
PrzypisyEdytuj
- ↑ Dziennik rozkazów MSWojsk. nr.16 z 19 maja 1927 roku
- ↑ Jagiełło 2007 ↓, s. 63-65.
- ↑ Jagiełło 2007 ↓, s. 64.
- ↑ Honorowi Obywatele Miasta Nowego Targu. nowytarg.pl. [dostęp 8 marca 2015].
- ↑ Honorowi Obywatele Miasta. jaslo.pl, 2014-07-04. [dostęp 2016-07-10].
- ↑ Eugeniusz Buczyński. "Smutny wrzesień". 1985. [Wspomnienia września 1939 żołnierza 39 Pułku Piechoty Strzelców Lwowskich.
- ↑ Andrzej Kostankiewicz. Uzbrojenie 1 Pułku Strzelców Podhalańskich w latach 1918–1939. „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Polonia. Sectio F”, s. 449, LX / 2005. Muzeum Lubelskie w Lublinie.
- ↑ Prugar-Ketling (red.) 1992 ↓, metryka.
- ↑ Almanach 1923 ↓, s. 49.
- ↑ Autorzy działu metryk pułkowych w "Księdze chwały piechoty" podali, że organizatorem i pierwszym dowódcą pułku był kpt. Julian Siwek. Z odpisu Karty Ewidencyjnej ppłk. Juliusza Siwaka, przechowywanej w CAW w Warszawie, wynika jednoznacznie, że to on, po powrocie z frontu włoskiego, objął dowództwo pułku
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 44 z 14 października 1926 roku, s. 355.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 44 z 14 października 1926 roku, s. 356.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 17 marca 1927 roku, s. 71.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 153.
- ↑ Historia 1 PSP. dobroni.pl. [dostęp 2 kwietnia 2015].
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 24 z 13 czerwca 1922 roku, poz. 357.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922 roku, s. 544.
- ↑ Na podstawie Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 61 z 29 czerwca 1924 roku, s. 364 został przeniesiony ze stanowiska zastępcy dowódcy 1 Pułku Strzelców Podhalańskich do 50 Pułku Piechoty w Kowlu na stanowisko dowódcy. Z dniem 5 sierpnia 1924 roku na podstawie Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 77 z 11 sierpnia 1924 roku, s. 441 powrócił na poprzednio zajmowane stanowisko w 1 Pułku Strzelców Podhalańskich.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 413.
- ↑ Bober 1929 ↓, s. 32.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 28 maja 1921 roku, s. 997.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 27 grudnia 1921 roku, s. 1723.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 376.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 652-653.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
- ↑ zdj. portretowe z 1928: "Muzyk Wojskowy", 15 X 1928, nr 20, s. 8; z 1938: "Łódź w Ilustracji", 27 II 1938, nr 9, s. 4.
- ↑ Odsłonięcie tablicy ku czci poległych żołnierzy na polach czadeckich. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 96 z 28 kwietnia 1939.
- ↑ Nowy Sącz - tablica upamiętniająca dowódców 1 pułku Strzelców Podhalańskich. miejscapamiecinarodowej.pl. [dostęp 2 kwietnia 2015].
BibliografiaEdytuj
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Roman Bober: Zarys historji wojennej 1-go pułku Strzelców Podhalańskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Karol Firich, Stanisław Krzysik, Tadeusz Kutrzeba, Stanisław Müller, Józef Wiatr: Almanach oficerski na rok 1923/24. T. 2. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1923.
- Jerzy Kłoczewski: Polska gospodarka wojskowa 1918-1939 (zarys systemu). Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07488-7.
- Jerzy Giza: Sądecki garnizon i jego żołnierze 1918-1922. Kraków: nakładem autora, 2015. ISBN 978-83-932701-2-5.
- Księga chwały piechoty. Bronisław Prugar-Ketling (red.). Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1992.
- Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
- Jerzy Adam Radomski. Kampania wrześniowa na ziemi sądeckiej. „Rocznik Sądecki”. Tom 12, s. 294-295, 1971.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.