Józefa Bogusz-Dzierżkowa

polska rolniczka, działaczka społeczna

Józefa Bogusz-Dzierżkowa (ur. 5 września 1923 w Szymanowicach, zm. 30 stycznia 2021 w Skierniewicach)[1]polska rolniczka, działaczka ruchu ludowego, organizatorka teatrów amatorskich, publicystka, pamiętnikarka. Mieszkała i działała na terenie gminy Zduny.

Józefa Bogusz-Dzierżkowa
Data i miejsce urodzenia

5 września 1923
Szymanowice

Data i miejsce śmierci

30 stycznia 2021
Skierniewice

Zawód, zajęcie

rolniczka, działaczka społeczno-kulturalna

Partia

Zjednoczone Stronnictwo Ludowe

Edukacja

edytuj

Ukończyła szkołę powszechną w Zdunach[2] oraz kurs dla dziewcząt w szkole rolniczej w Zduńskiej Dąbrowie[3]. W latach 1937–1939 uczęszczała do Gimnazjum Żeńskiego im. Juliana Ursyna Niemcewicza w Łowiczu[4]. W tym okresie rozpoczęła działalność w Związku Młodzieży Wiejskiej „Wici”[5]. Po wybuchu drugiej wojny światowej kontynuowała naukę na tajnych kompletach w Łowiczu[6]. Dzięki pomocy Zofii Niedziałkowskiej zdała maturę w Warszawie[7]. Następnie uczęszczała na konspiracyjny kurs pedagogiczny w Zdunach. W okresie powojennym odbyła kurs na Uniwersytecie Ludowym w Brusie pod kierunkiem Zofii Solarzowej[8].

Działalność społeczna

edytuj

Była wychowawczynią Uniwersytetu Ludowego w Boczkach[9]. W 1951 pracowała w Szkole Podstawowej w Zdunach[10].

Od 1957 była związana ze Zjednoczonym Stronnictwem Ludowym. W latach 1958–1961 uczestniczyła w pracach II kadencji Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi, ramienia ZSL z powiatu łowickiego[11].

Działała w Powiatowej Radzie Kół Gospodyń Wiejskich w Łowiczu[12].

Należała do Komisji Kobiet działającej przy Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Łowiczu[13].

Twórczość

edytuj

Jest autorką dwóch książek pamiętnikarskich:

oraz licznych publikacji prasowych, głównie w czasopismach „Gospodyni wiejska”, „Zielony Sztandar”, „Dziennik Ludowy” oraz „Tygodnik Kulturalny[14].

Była zaangażowana w organizację ludowego ruchu teatralnego. Pisała sztuki teatralne, np. Ochotnik (1945)[15] i Tak było (1946)[16]. Adaptowała na użytek teatru chłopskiego także inne utwory, np. Chatę za wsią Józefa Ignacego Kraszewskiego[17], w której sama wystąpiła w roli Azy[18].

Przypisy

edytuj
  1. Bogusz-Dzierżkowa Józefa, [w:] Literacka Mapa Województwa Łódzkiego [dostęp 2022-08-30].
  2. J. Bogusz-Dzierżkowa, Smak ziemi - smak życia, Łódź: Wydawnictwo Astra, 2001, s. 34-46
  3. J. Dzierżkowa z domu Boguszówna, Wpływ szkoły na okolicę (w:) Dąbrowa Zduńska żyła pracą i pieśnią, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1965, s. 214-241
  4. J. Bogusz-Dzierżkowa, Smak ziemi - smak życia, Łódź: Wydawnictwo Astra, 2001, s. 57-65
  5. J. Bogusz-Dzierżkowa, Czym zajmowaliśmy się w Wiciach?, „Nowy Łowiczanin” (14), 1993.
  6. Józefa Bogusz-Dzierżkowa, Uczyłam się na tajnych kompletach, „Nowy Łowiczanin” (22), 1993.
  7. J. Bogusz-Dzierżkowa, Smak ziemi - smak życia, Łódź: Wydawnictwo Astra, 2001, s. 97-99
  8. J. Bogusz-Dzierżkowa, Smak ziemi - smak życia, Łódź: Wydawnictwo Astra, 2001, s. 166-175
  9. J. Bogusz-Dzierżkowa, Smak ziemi - smak życia, Łódź: Wydawnictwo Astra, 2001, s. 175-179
  10. J. Bogusz-Dzierżkowa, Smak ziemi - smak życia, Łódź: Wydawnictwo Astra, 2001, s. 207-212
  11. J. Bogusz-Dzierżkowa, Z pamiętnika radnej, "Wieś Współczesna", 1961, nr 1
  12. J. Bogusz-Dzierżkowa, Smak ziemi - smak życia, Łódź: Wydawnictwo Astra, 2001, s. 323
  13. J. Bogusz-Dzierżkowa, Szerokie pola - ludzkie drogi, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 2011, s. 109-113
  14. Pełen wykaz publikacji Józefy Bogusz-Dzierżkowej stanowi załącznik do książki: J. Bogusz-Dzierżkowa, Smak ziemi - smak życia, Łódź 2001, s. [373]-379.
  15. J. Bogusz-Dzierżkowa, Smak ziemi - smak życia, Łódź: Wydawnictwo Astra, 2001, s. 127
  16. J. Bogusz-Dzierżkowa, Smak ziemi - smak życia, Łódź: Wydawnictwo Astra, 2001, s. 155
  17. J. Bogusz-Dzierżkowa, Smak ziemi - smak życia, Łódź: Wydawnictwo Astra, 2001, s. 129
  18. J. Bogusz-Dzierżkowa, Smak ziemi - smak życia, Łódź: Wydawnictwo Astra, 2001, s. 153