Język gotlandzki

Język gotlandzki – rodzimy język ludności zamieszkującej szwedzką wyspę Gotlandię.

Gutamål
Obszar	Szwecja (Gotlandia)
Liczba mówiących	ok. 500
Pismo/alfabet	łacińskie
Klasyfikacja genetyczna
Języki indoeuropejskie Języki germańskie Języki północnogermańskie Język gotlandzki
Status oficjalny
język urzędowy	Nie uznawany oficjalnie w Szwecji.
UNESCO	3 zdecydowanie zagrożony↗
Kody języka
Kod ISO 639-3↗	brak
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Historia i geografia

Wywodzi się z języka starogotlandzkiego. Do ok. 1600 r. był językiem mówionym i pisanym, ale obecnie ma właściwie tylko formę mówioną, przemieszaną ze słownictwem szwedzkim, duńskim i niemieckim. Jest to ewenement w historii językoznawstwa, żeby język pisany przetrwał jako jedynie mówiony. Ze względu na pochodzenie z dialektów starogotlandzkich języka staronordyckiego nie wydaje się słusznym uznanie języka gotlandzkiego za dialekt szwedzkiego. Znajomość gotlandzkiego (Gutamål/Gutniska) jest stosunkowo słaba, zarówno wśród Gotlandczyków jak i innych Szwedów. Mówi się nim głównie w południowej części wyspy oraz w niektórych częściach Fårö.

Dialekty

Gotlandzki występuje w dwóch wariantach:

• gotlandzki prowincjonalny
• faroymal – forma uważana za bardziej archaiczną

Gramatyka

Jedną z cech gotlandzkiego jest zachowanie staronordyckich dyftongów jak ai (jak np. w "stain" – kamień; porównaj ze szwedzkim "sten"). Istnieje również tryftong, którego nie ma w innych językach nordyckich – iau (np. "skiaute"/ "skiauta" vs. szwedzki "skjuta" (strzelać)).

Porównanie z innymi językami germańskimi

znaczenie polskie	angielski	niderlandzki	niemiecki	duński	norweski (bokmål)	norweski (nynorsk)	jämtlandzki	szwedzki	gotlandzki	farerski	islandzki
oko	eye	oog	Auge	øje	øye	auge/auga	aaug	öga	auge/auga	eyga	auga
słyszeć	hear	horen	hören	høre	høre	høyre/høyra	höör	höra	hoyre/hoyra	hoyra	heyra
spać	sleep	slapen	schlafen	sove	sove	sove/sova	sava	sova	sive/siva	sova	sofa
zło	evil	euvel (kwaad)	Übel	ond	ond	vond	ful	ond	aumbr	óndur	vondur
statek	ship	schip	Schiff	skib	skip	skip	skepp	skepp	skip	skip	skip
śpiewać	sing	zingen	singen	synge/sjunge	synge	syngje/syngja	sjoong	sjunga	singe/singa	syngja	syngja
wysoki	high	hoog	hoch	høj	høy	høg	höyg	hög	haug	høgur/háur	hár
prawy	right	rechts	rechts	højre	høyre	høgre	höger	höger	hygar	høgra	hægri
łódź	boat	boot	Boot	båd	båt	båt	båut	båt	bat	bátur	bátur
ponad	over	over	über	over	over	over/yver	omma	över	yvar	yvir	yfir
strzelać	shoot	schieten	schießen	skyde	skyte	skyte/skyta / skjote/skjota	skjuut	skjuta	skiaute/skiauta	skjóta	skjóta

Linki zewnętrzne

• Strona o języku gotlandzkim