Jan Babicz
Jan Babicz (ur. 29 października 1869 w Niedźwiadzie, zm. 18 maja 1924 tamże) – polski polityk ludowy i samorządowiec, publicysta, poseł na Sejm Ustawodawczy[1][2].
 Portrait of Jan Babicz | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Poseł na Sejm Ustawodawczy (II RP) | |
| Okres | |
| Przynależność polityczna | |
Życiorys edytuj
Jan Babicz urodził się w rodzinie chłopskiej – Wojciecha i Katarzyny z domu Mądro w Niedźwiadzie. Zdobył wykształcenie na poziomie szkoły ludowej. Jego żoną była Wiktoria z domu Rusin. Służył w armii austriackiej w tym przez 3 lata podczas I wojny światowej na obszarze Wołynia, Rumunii i Siedmiogrodu. Od 1896[3] działał w ruchu ludowym, wchodził w skład licznych organizacji chłopskich między innymi do Mleczarni Spółkowej, Ligi Pomocy Przemysłowej, zasiadał w Zarządzie Głównym Towarzystwa Kółek Rolniczych w Galicji. Od 1900 piastował funkcję członka Wydziału Rady Naczelnej Stronnictwa Ludowego, zaś w latach 1903–1908 był członkiem Rady Naczelnej tej partii (działającej już pod nazwą PSL). Babicza kojarzono z tak zwaną frondą lwowską w PSL, która w 1911 wyodrębniła się z tej partii i utworzyła PSL – Zjednoczenie Niezawisłych Ludowców, Babicz był na krótko zastępcą przewodniczącego Rady Ludowej tego Zjednoczenia, a od września 1913 jej prezesem. Po włączeniu PSL – Zjednoczenia Niezawisłych Ludowców do PSL „Piast” został wiceprezesem Naczelnej Rady Ludowej „Piasta”.
W trakcie swojej kariery politycznej zasiadał także w organach samorządu terytorialnego: Radzie Gminnej w Niedźwiadzie i Radzie Powiatowej w Ropczycach.
Był członkiem Powiatowego Komitetu Narodowego (PKN) w Ropczycach, który po rozbrojeniu austriackiego oddziału i wywieszeniu polskiej flagi na gmachu magistratu ukonstytuował się i przejął władzę z rąk Austriaków[4].
Do Sejmu Ustawodawczego został wybrany w okręgu nr 43 (Rzeszów) z listy PSL „Piast”. Uczestniczył w pracach komisji robót publicznych i przemysłowo-handlowej[2].
Od 1922 zasiadał w Zarządzie Głównym Małopolskiego Towarzystwa Rolniczego i pełnił funkcję prezesa Okręgowego Towarzystwa Rolniczego w Ropczycach. W 1923 opuścił PSL „Piast” i wraz z Janem Dąbskim założył PSL „Jedność Ludową”, przez kilka miesięcy 1923 roku był członkiem Zarządu Głównego tej organizacji[1].
Publicystyka edytuj
Babicz był płodnym publicystą prasy chłopskiej, publikował między innymi w „Gazecie Ludowej”, „Przyjacielu Ludu”, „Piaście” i „Przewodniku Kółek Rolniczych”.
Za swój debiut publicystyczny Babicz uznawał polityczny tekst pt. „Śpiący rycerze”, opublikowany na pierwszej stronie ”Przyjaciela Ludu”, 17 stycznia 1903 roku[5]. Artykuł był alegoryczną odezwą, osnutą na kanwie lokalnej legendy o śpiących w Tatrach rycerzach. Babicz porównał nieświadomych jeszcze społecznie włościan do śpiących rycerzy, wojska zaklętego na koniach od czasów Kazimierza Wielkiego. Obudzenie rycerzy, czyli włościan nastąpi z chwilą uzyskania szerszej świadomości narodowej i społecznej przez chłopów, którzy „nie wiedzą kto rządzi, kto uchwala uchwały, czemu taka sól droga (…). To są widzicie – ci żołnierze śpiący, bo nie wiedzą, co się teraz w kraju dzieje, nie wiedzą, czego nam brakuje i całemu narodowi. Taki nie wie, że Moskal nas prześladuje, Prusak pacierza po polsku nie da mówić, nie wie co to jest konstytucja i na co to ludzie robili powstania. Kto nie zna historii 48-go roku, kto nie zna znaczenia wyborów i historii Polski, ten jest rycerzem śpiącym”[6].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Jacek Majchrowski: Kto był kim w drugiej Rzeczypospolitej. Warszawa: BGW, 1994. ISBN 83-7066-569-1.
- ↑ a b Małgorzata Smogorzewska: Posłowie i Senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny. Tom I A-D. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1998. ISBN 83-7059-392-5.
- ↑ Tadeusz Rzepecki: Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919 roku. Poznań: Wielkopolska Księgarnia Nakładowa, 1920. podaje, że działał w Stronnictwie od 1893.
- ↑ Stanisław Mazur, Ropczycka jutrzenka niepodległości – wykład ks. dr. Stanisława Mazura proboszcza parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Ropczycach [online], bip.ropczyce.eu, 2018.
- ↑ Muzeum Regionalne (Dębica)., Publicystyka włościan z powiatu ropczyckiego i dębickiego na łamach prasy ludowej od schyłku XIX wieku do 1939 roku, Dębica: Muzeum Regionalne, 2015, ISBN 978-83-929550-9-2, OCLC 939903643 [dostęp 2019-03-11].
- ↑ Jan Babicz, Śpiący rycerze, „Przyjaciel Ludu” (3), Lwów, 17 stycznia 1909.
Bibliografia edytuj
- Zygmunt Lasocki, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 194.
- Witos, Wincenty, 1874-1945., Dzieła wybrane, wyd. Wyd. 1, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1988, ISBN 83-205-3497-6, OCLC 20657434
- Grażyna Woźny, Publicystyka włościan z powiatu ropczyckiego i dębickiego na łamach prasy ludowej od schyłku XIX wieku do 1939 roku, Dębica: Biblioteka Dębickich Gryfów, 2015, ISBN 978-83-929550-9-2.
- Biogram J. Babicza w bazie "Parlamentarzyści polscy" Biblioteki Sejmowej, bs.sejm.gov.pl [1]
Linki zewnętrzne edytuj
- Interpelacje poselskie J. Babicza w bazie Biblioteki Sejmowej, bs.sejm.gov.pl [2]
- Artykuł J. Babicza Śpiący rycerze w "Przyjacielu Ludu" z 17 stycznia 1909 roku, Biblioteka UJ, jbc.bj.uj.edu.pl/
Galeria edytuj
- List uwierzytelniający wybór Jana Babicza na posła do Sejmu Konstytucyjnego.
-
List wierzytelny, zbiory rodzinne
