Jan Dańkowski

polski oficer, ofiara zbrodni katyńskiej

Jan Aleksander Dańkowski[1] (ur. 25 października 1895 w Krakowie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – major piechoty Wojska Polskiego, Kawaler Orderu Wojennego Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Jan Aleksander Dańkowski
Ilustracja
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

25 października 1895
Kraków

Data i miejsce śmierci

1940
Charków

Przebieg służby
Lata służby

19141940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

4 Dywizja Strzelców Polskich
30 pułk piechoty
43 pułk piechoty
12 pułk piechoty

Stanowiska

dowódca batalionu piechoty
kwatermistrz pułku
dowódca batalionu piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921

Życiorys

edytuj

Jan Dańkowski urodził się w rodzinie Aleksandra i Pauliny z Wajów[2].

Od 1914 roku walczył w Legionach Polskich. Służył początkowo w I, a później w II Brygadzie Legionów Polskich. W składzie 3 pułku piechoty i 2 pułku piechoty brał udział we wszystkich walkach w Karpatach i na Bukowinie. 13 maja 1915 roku pod Czerniowcami dostał się do niewoli rosyjskiej, gdzie przebywał do czasu rozpadu armii rosyjskiej w 1917 roku. W 1918 roku wstąpił do 4 Dywizji Strzelców Polskich dowodzonej przez Lucjana Żeligowskiego w Kubaniu. W końcu 1918 roku wstąpił do Wojska Polskiego i jako dowódca kompanii służył w 30 pułku piechoty Strzelców Kaniowskich.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 430. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 30 pułk Strzelców Kaniowskich[3]. W 1923 roku był przydzielony do 43 pułku piechoty, najpierw jako p.o. dowódcy baonu sztabowego[4], a następnie jako dowódca II baonu[5]. W jednostce awansował do stopnia majora piechoty ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924. W 1928 pełnił służbę w 43 pp w Dubnie na stanowisku dowódcy II batalionu detaszowanego w Brodach[6].

26 marca 1931 został przeniesiony do 12 pułk piechoty w Wadowicach na stanowisko kwatermistrza pułku[7][8]. 28 czerwca 1933 został przesunięty na stanowisko dowódcy batalionu[9]. 30 marca 1934 został zwolniony z zajmowanego stanowiska z pozostawieniem bez przynależności służbowej i równoczesnym oddaniem do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr V[10]. Z dniem 31 sierpnia 1934 roku został przeniesiony w stan spoczynku[11].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 – po agresji ZSRR na Polskę – w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku[2]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[2], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[12]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 1005[2].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[13][14][15]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[16][17][18].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 265 sprostowano imiona i datę urodzenia z „Jan ur. 25.09.1895 r.” na „Jan Aleksander ur. 25.10.1895 r.”.
  2. a b c d Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 86.
  3. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 44.
  4. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 251, 408.
  5. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 232, 351.
  6. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 59, 175.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 101.
  8. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 27, 542.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 128.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 marca 1934 roku, s. 133.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 283.
  12. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  13. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 12 [dostęp 2024-10-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  14. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  15. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
  16. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
  17. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
  18. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
  19. M.P. z 1931 r. nr 251, poz. 335.

Bibliografia

edytuj