Jan Hackaert (ochrzczony 1 lutego 1628 w Amsterdamie, zm. po 1685 tamże)[1]holenderski malarz, rysownik i akwaforcista barokowy.

Jan Hackaert
Imię i nazwisko

Jan Jansz. Hackaert

Data i miejsce urodzenia

ochrz. 1 lutego 1628
Amsterdam

Data i miejsce śmierci

po 1685
Amsterdam

Narodowość

holenderska

Dziedzina sztuki

malarstwo, rysunek, grafika

Epoka

barok

Gatunek

pejzaż

Bergachtig landschap, ok. 1660–1685
Reizigers in een landschap, ok. 1638–1652

Życiorys

edytuj

Uczeń Rudolfa Werdmüllera[1]. W latach 1653–1656 kilkukrotnie odbył podróż wzdłuż Renu do Szwajcarii. Prawdopodobnie nie wyjechał do Włoch, jak od dawna przypuszczano[a][1][2][3]. Około 1658 wrócił do Amsterdamu, gdzie osiedlił się na stałe[2][4].

Twórczość

edytuj

Malował głównie pejzaże, które można podziellić na dwie kategorie[3], obie przesycone nastrojowym światłem[2]. Pierwszą były pejzaże italianizujące, zbliżone stylem do twórczości Jana Botha i Jana Asselijna (Jezioro Zuryskie, ok. 1660–1664)[3]. Druga kategoria to pejzaże leśne (Aleja brzozowa nad wodą, ok. 1675–1685), nierzadko ze scenami myśliwskimi (Polowanie na jelenia w lesie[b], 1660), wykazujące większą oryginalność artysty[2][3]. Cieszyły się one dużą popularnością na rynku sztuki mu współczesnej, głównie dlatego, że odzwierciedlały dobrobyt i zamożne sposoby spędzania wolnego czasu, rzeczywiste lub pożądane przez potencjalnych nabywców[2]. Sztafaż w pejzażach Hackaerta jest przypisywany Lingelbachowi, Berchemowi i van de Veldemu[3][4].

Będąc w Szwajcarii, Hackaert wykonał kilka dużych rysunków topograficznych, np. Widok na Via Mala (ołówek i brązowy tusz lawowany, 750×560 mm, 1655)[2]. Rysunki te powstały prawdopodobnie na potrzeby wielotomowego atlasu Laurensa van der Hema[1][3]. W Amsterdamie wykonywał rysunki bardziej szkicowe i swobodniejsze, utrzymane w manierze Botha, którego prace zbierał i kopiował[2][4].

Hackaert zajmował się również akwafortą[3]. Znanych jest siedem jego rycin, wszystkie przedstawiają krajobrazy północnoeuropejskie[2][4].

Wpływ stylu Hackaerta jest widoczny w twórczości Frederika de Moucherona[1].

Według Hofstedego de Groota ostatnie sygnowane dzieło Hackaerta pochodzi z 1685 i przypuszcza się, że w tym roku lub wkrótce potem artysta zmarł[2].

Ważniejsze prace

edytuj
  • Jezioro Zuryskie, ok. 1660–1664, Rijksmuseum, Amsterdam
  • Aleja brzozowa nad wodą, ok. 1675–1685, Rijksmuseum, Amsterdam
  • Polowanie na jelenia w lesie, 1660, Muzeum Narodowe w Warszawie
  • Aleja jesionów nad kanałem, Amsterdam,
  • Włoski wieczór, Rotterdam,
  • Jezioro Trazymeńskie o zachodzie słońca, Amsterdam.

Galeria

edytuj
  1. Według Gersona Hackaert podróżował także do Włoch: przebywał w Urbino i Fossombrone, w Apeninach, nad Jeziorem Trazymeńskim, w Perugii, Asyżu, Tivoli i Sorrento. Jednak w 2010 badacze uznali, że jest prawie niemożliwe, aby rzeczywiście odbył taką podróż[1].
  2. Sztafaż wykonał Nicolaes Berchem[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Jan Hackaert [online], RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2024-04-02] (ang. • niderl.).
  2. a b c d e f g h i Luuk Bos, Hackaert, Jan [Johannes], Oxford Art Online. Grove Art Online, 2003, DOI10.1093/gao/9781884446054.article.T035998 [dostęp 2023-08-22] (ang.).
  3. a b c d e f g h Maciej Monkiewicz, Hackaert, Jan lub Johannes, [w:] Robert Genaille, Encyklopedia malarstwa flamandzkiego i holenderskiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe; Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 158–159, ISBN 83-221-0686-6 (pol.).
  4. a b c d Hackaert, Jan or Hackert and Hakkert, Benezit Dictionary of Artists, 31 października 2011, DOI10.1093/benz/9780199773787.article.B00082211 [dostęp 2023-08-22] (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Hackaert Jan, [w:] Robert Genaille, Słownik malarstwa holenderskiego i flamandzkiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1975, s. 89–90 (pol.).
  • Andrzej Chudzikowski (red.): Krajobraz holenderski XVII wieku. Warszawa: Muzeum Narodowe, 1958, s. 49.

Linki zewnętrzne

edytuj