Jan III (książę Brabancji)

Jan III (ur. w 1300, zm. 5 grudnia 1355 w Brukseli) – książę Brabancji i Limburgii od 1312 z dynastii z Louvain.

Jan III
Ilustracja
ilustracja herbu
książę Brabancji
Okres

od 1312
do 1355

Poprzednik

Jan II Pokojowy

Następca

Joanna

książę Limburgii
Okres

od 1312
do 1335

Poprzednik

Jan II Pokojowy

Następca

Joanna

Dane biograficzne
Dynastia

z Louvain

Data urodzenia

1300

Data i miejsce śmierci

5 grudnia 1355
Bruksela

Miejsce spoczynku

opactwo Villiers-aux-Nonnains

Ojciec

Jan II Pokojowy

Matka

Małgorzata angielska

Żona

Maria z Evreux
od 1311
do 1335

Dzieci

Joanna, Małgorzata, Maria, Jan, Henryk, Gotfryd

Życie

edytuj

Jan był synem księcia Brabancji i Limburgii Jana II Pokojowego oraz Małgorzaty z rodu Plantagenetów, córki króla Anglii Edwarda I Długonogiego. Z uwagi na niepełnoletniość w chwili śmierci ojca w 1312, rządy sprawowali regenci. Po objęciu przez Jana samodzielnych rządów w księstwie, swoim poddanym nadał przywileje w zamian za spłatę długów księstwa powstałych za panowania jego ojca i dziadka (z czasem przekształcone w Joyeuse Entrée).

Toczył liczne spory z innymi władcami z Niderlandów, zwykle zwycięskie (m.in. pokonał w 1330 panów z Valkenburga). Z czasem powstała przeciwko niemu szeroka koalicja, w skład której wchodzili oprócz okolicznych hrabiów także król Francji Filip VI, król Czech Jan Luksemburski, arcybiskup Kolonii. Powodem sporu był brak zgody Jana na sprzedaż Mechelen przez biskupa Liège hrabiom Flandrii. Jan zdołał jednak za pośrednictwem Wilhelma I z Hainaut (teścia córki Jana) porozumieć się i zawrzeć sojusz z królem francuskim, a jego syn i planowany dziedzic Jan poślubił córkę królewską Marię.

Co prawda w toku wojny stuletniej i sporu o koronę francuską Jan wsparł stronnictwo angielskie Edwarda III Plantageneta, jednak z czasem powrócił na stronę króla Francji. Za pośrednictwem Filipa VI zażegnał też spory z Luksemburgami i stał się ich sprzymierzeńcem: efektem tego sojuszu był przywilej przyznany w 1348 przez cesarza Karola IV Luksemburskiego, nominacja syna Jana Henryka na cesarskiego wikariusza w 1349 i wreszcie w 1354 małżeństwo najstarszej córki Jana (i jego spadkobierczyni, gdyż wszyscy synowie zmarli wcześniej), Joanny, z Wacławem (bratem Karola IV, księciem Luksemburga).

Rodzina

edytuj

19 lipca 1311 Jan poślubił Marię (1303–1335), córkę hrabiego Évreux, Ludwika (syna króla Francji, Filipa III Śmiałego i Marii z Burgundii, siostry dziadka Jana). Mieli sześcioro dzieci:

Jan miał też liczne dzieci nieślubne.

Bibliografia

edytuj
  • Heinrich Neu: Johann III.. W: Neue Deutsche Biographie. T. 10. Berlin: Duncker & Humblot, 1974, s. 471 i 472.
  • Karl Theodor Wenzelburger: Johan III., der Siegreiche. W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 14. 1881, s. 149 i 150.
  • Johann III. der Prächtige. [w:] Genealogie Mittelalter: Mittelalterliche Genealogie im Deutschen Reich bis zum Ende der Staufer: Materialsammlung [on-line]. [dostęp 2017-07-15].
  • Johann III. Herzog v.Brabant. [w:] WW-Person [on-line]. [dostęp 2017-07-15].