Jan Waygart
Jan Waygart (ur. 5 maja 1870, zm. 5 września 1924 w Białym Kamieniu) – doktor prawa, podpułkownik rezerwy taborów Wojska Polskiego, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wojskowych.
 podpułkownik taborów
| |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
inspektor taborów |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
szef Wojskowej Kontroli Generalnej |
| Odznaczenia | |
| |
.png){kind=small}
.jpg)
Życiorys
edytujW 1879 rozpoczął naukę w gimnazjum we Lwowie, a w 1888 studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie. W lutym 1891 był współorganizatorem i pierwszym prezesem „Klubu Szermierzy” we Lwowie, który funkcjonował jako akademickie stowarzyszenie młodzieży chrześcijańskiej. Funkcję prezesa klubu sprawował do 1892, czyli do ukończenia studiów[1].
Po uzyskaniu stopnia doktora praw oraz złożeniu egzaminu fiskalnego i adwokackiego został mianowany szefem Departamentu Wojskowego w cesarskiej i królewskiej Galicyjskiej Prokuratorii Skarbu we Lwowie. Radca sekcyjny w Ministerstwie Robót Publicznych. W grudniu 1912 otrzymał tytuł i charakter radcy ministerialnego[2]. Był c. i k. radcą ministerialnym w Ministerstwie Robót Publicznych Galicji. W czasie I wojny światowej jako oficer rezerwy pełnił służbę w cesarskiej i królewskiej armii. W 1918 był zastępcą szefa cywilnego Generalnego Gubernatorstwa Lubelskiego. W proteście przeciwko podpisanemu 3 marca 1918 traktatowi brzeskiemu złożył dymisję. W tym samym roku, w Warszawie, był organizatorem i wiceprezesem Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej.
15 sierpnia 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego w stopniu rotmistrza kawalerii ze starszeństwem z dniem 1 marca 1918 i przydzielony do 1 Rezerwy[3]. Latem 1920 został „powołany do czynnej służby na czas wojny, aż do demobilizacji z równoczesnym przydziałem do 1 szwadronu zapasowego taborów, z równoczesnym przeniesieniem z etatu oficera jazdy na etat oficera wojsk taborowych”. Posiadał wówczas stopień rotmistrza taborów[4]. Został przydzielony do Naczelnego Dowództwa. Powierzono mu przeprowadzenie inspekcji taborów 3 Armii, a następnie pełnienie służby inspekcyjnej z ramienia Ministerstwa Spraw Wojskowych. W październiku 1920 opuścił szeregi wojska, żegnany rozkazem pochwalnym Ministra Spraw Wojskowych[5]. Przeniesiony do rezerwy w stopniu majora Wojsk Taborowych[6].
19 lipca 1922 Wojciech Korfanty desygnował go na urząd ministra spraw wewnętrznych w swoim gabinecie, lecz do sformowania rządu nie doszło[7]. W tym samym roku został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów rezerwowych taborowych. W 1923 posiadał przydział do 1 dywizjonu taborowego w Warszawie[8].
12 kwietnia 1922 Naczelnik Państwa mianował go szefem Wojskowej Kontroli Generalnej w Ministerstwie Spraw Wojskowych[9][10], a w trzeciej dekadzie maja tego roku powierzył mu jednocześnie funkcję wiceministra spraw wojskowych. Funkcję podsekretarza stanu sprawował w drugim rządzie Antoniego Ponikowskiego.
Dziennik Poznański podał, że ówczesny Minister Spraw Wojskowych, generał dywizji Władysław Sikorski „skasował” stanowisko szefa kontroli wojskowej ze względów oszczędnościowych, a szef kontroli wiceminister Waygart ustępuje z tego stanowiska z dniem 1 marca 1924[11], natomiast „Polska Zbrojna” podała, że na podstawie rozkazu dziennego Nr 25 z 29 lutego 1924 roku Minister Spraw Wojskowych udzielił podsekretarzowi stanu, szefowi Wojskowej Kontroli Generalnej sześciotygodniowego urlopu kuracyjnego z dniem 1 marca 1924[12]. Zmarł 5 września 1924 w majątku Biały Kamień pod Lwowem[13].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[14]
Przypisy
edytuj- ↑ „Z dziejów rozwoju szermierki w Polsce”, „Stadjon” Tygodnik Ilustrowany poświęcony sprawom sportu i przysposobienia wojskowego Nr 6 z 10 lutego 1927 r., s. 4, tu także informacja o śmierci Jana Waygarta w 1924.
- ↑ „Ilustrowany Kuryer Codzienny” Nr 298 z 28 grudnia 1912 r., s. 6.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 87 z 3 września 1919, poz. 3068.
- ↑ Rozkaz L. 1239 Ministra Spraw Wojskowych z 14 października 1920 w: Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 43 z 10 listopada 1920 roku, poz. 1047.
- ↑ ”Cywilny Wiceminister Spraw Wojskowych”, „Polska Zbrojna” Nr 142 z dnia 29 maja 1922 r., s. 1.
- ↑ Pierwsza lista oficerów rezerwowych WP, dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z dnia 24 września 1921 roku, s. 61, tu podano, że urodził się 5 maja 1870.
- ↑ „Słowo Pomorskie” Nr 164 z 20 lipca 1922 roku, s. 1.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 27, 1027, 1044.
- ↑ „Polska Zbrojna” Nr 115 z dnia 1 maja 1922 r., s. 3.
- ↑ Komunikaty. „Gazeta Lwowska”. Nr 89, s. 4, 28 kwietnia 1922.
- ↑ Dziennik Poznański Nr 51 z 1 marca 1924 roku, s. 4.
- ↑ Polska Zbrojna Nr 59 z 29 lutego 1924 roku, s. 4.
- ↑ „Polska Zbrojna” Nr 247 z 9 września 1924 roku, s. 3.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 21.