Janina Hajduk-Nijakowska

profesor, kulturoznawczyni

Janina Danuta Hajduk-Nijakowska (ur. 1946[1]) – polska folklorystka, kulturoznawczyni, dziennikarka telewizyjna, profesor nauk humanistycznych, naukowo związana z Uniwersytetem Opolskim[2][3].

Janina Danuta Hajduk-Nijakowska
Państwo działania

 Polska

Data urodzenia

1946

Zawód, zajęcie

nauczycielka akademicka, dziennikarka

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: kulturoznawstwo, folklorystyka
Alma Mater

Uniwersytet Opolski

Doktorat

1975

Habilitacja

2007

Profesura

25 lutego 2019

nauczycielka akademicka
Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Odznaka „Zasłużony Opolszczyźnie"

Życiorys

edytuj

Ukończyła polonistykę na Wydziale Filologiczno-Historycznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Pracę doktorską pt. Typologia polskiego podania ludowego obroniła w 1975. Habilitowała się w 2007 na Wydziale Filologicznym UO na podstawie dorobku naukowego i monografii Żywioł i kultura. Folklorystyczne mechanizmy oswajania traumy[4]. W latach 1969–1976 zatrudniona na WSP, od 1986 w Instytucie Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa Uniwersytetu Opolskiego w Katedrze Teatru, Filmu i Nowych Mediów[4]. Od 2019 prowadzi również zajęcia dydaktyczne w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Wydziale Nauk o Polityce i Komunikacji Społecznej UO. Dyrektorka Instytutu Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa UO (2012–2016)[5], dyrektorka Wydawnictwa Uniwersytetu Opolskiego (1996–2004)[6], w latach 1989–1990 prezeska Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego[7].

Pracowała w mediach, m.in. w redakcji opolskiej TVP (1994–2017)[8], w Fundacji Filmowej Polscy Wychodźcy realizuje projekty filmowe[9].

Jej synem jest Lech Nijakowski[10].

Zainteresowania badawcze

edytuj

Zagadnienia pamięci społecznej i świadomości historycznej, genologia folklorystyczna, funkcjonowanie folkloru w dobie rozwoju środków masowego przekazu i nowych mediów, e-folklor oraz współczesne media[2][4]. Napisała ponad 100 artykułów i rozpraw w czasopismach i monografiach naukowych[11].

Pełnione funkcje

edytuj
  • członkini Rady Naukowej czasopisma „Literatura Ludowa” (od 2021)[18]
  • członkini Rady Programowej Fundacji Filmowej Polscy Wychodźcy (od 2019)[19]
  • członkini Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia Telewizji Regionalnej Śląska Opolskiego (od 2012)[20].

Odznaczenia i medale

edytuj

Wybrane publikacje

edytuj

Książki

edytuj
  • 1980: Temat śpiącego wojska w folklorze polskim. Próba typologii. Opole: WSP.
  • 1986: Nie wszystko bajka. Polskie ludowe podania historyczne. Wybór, wstęp i komentarze J. Hajduk-Nijakowska. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
  • 2005: Żywioł i kultura. Folklorystyczne mechanizmy oswajania traumy. Opole: Wydawnictwo UO.
  • 2016: Doświadczanie pamięci. Folklorystyczny kontekst opowieści wspomnieniowych. Opole: Wydawnictwo UO.

Prace pod redakcją

edytuj
  • 1981: Księga humoru ludowego. Wybór i oprac. Dorota Simonides, Janina Hajduk-Nijakowska, Teresa Smolińska, Warszawa: LSW.
  • 2011: Nowe konteksty badań folklorystycznych. Red. Janina Hajduk-Nijakowska; Teresa Smolińska. Wrocław: PTL.
  • 2014: Praktykowanie tradycji w społeczeństwach posttradycyjnych. Red. J. Hajduk-Nijakowska. Opole–Wrocław: Wydawnictwo UO, PTL.

Artykuły

edytuj
  • 2010: e-folklor. Rola Internetu w powstawaniu zjawisk folklorystycznych. [w:] Nowe media i komunikowanie wizualne. Red. P. Francuz, St. Jędrzejowski. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.
  • 2010: Proces odbioru przekazów medialnych jako czynność kulturowo usytuowana. [w:] Kultura medialnie zapośredniczona. Badania nad mediami w optyce kulturoznawczej. Red. W. Chyła, M. Kamińska, P. Kędziora, M. Kosińska. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
  • 2012: Katastrofa jako wydarzenie medialne. [w:] Powodzie , plagi, życie i inne katastrofy. Red. K. Konarska, P. Kowalski. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
  • 2015: Towards the Folklore Genre Theory. „Slovensky Narodopis”, nr 2.
  • 2016: Kulturowe konteksty funkcjonowania newsów. „Przegląd Humanistyczny”, nr 1.
  • 2020: Problemy współczesnej genologii medialnej. „Studia de Cultura”, nr 12(2).
  • 2021: „Łemko nosi ból w genach” Oblicze łemkowskiej postpamięci. „Politeja”, nr 1[2].

Wybrane projekty badawcze

edytuj
  • Leksykon folkloru polskiego; grant Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki (0396/NPRH9/H11/88/2021); wykonawczyni, 2022–2027[21].

Przypisy

edytuj
  1. Славянская, Janina Hajduk-Nijakowska [online], slavika.org [dostęp 2023-03-05].
  2. a b c dr hab. Janina Hajduk-Nijakowska, prof. UO | Instytut Nauk o Literaturze [online] [dostęp 2023-02-24] (pol.).
  3. Prezydent RP wręczył nominacje profesorskie [online], 17 maja 2019.
  4. a b c Prof. dr hab. Janina Danuta Hajduk-Nijakowska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2023-02-24].
  5. Wydział Filologiczny Uniwersytetu Opolskiego [online].
  6. Beata Łabutin, Odchodzi dyrektorka uczelnianego wydawnictwa [online], opole.wyborcza.pl, 12 lutego 2004 [dostęp 2023-02-24].
  7. PTL, Historia Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego [online], ptl.info.pl [dostęp 2023-02-24] (pol.).
  8. Janina Hajduk-Nijakowska [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-02-24] (pol.).
  9. Janina Hajduk-Nijakowska [online], FilmPolski [dostęp 2023-02-24] (pol.).
  10. Jan Cofałka, Ślązaczki: Od Kopciuszka śląskiego do miliarderki z Ustronia, Wydawnictwo Naukowe Scholar, 16 lipca 2019, ISBN 978-83-65390-45-5 [dostęp 2023-02-24] (pol.).
  11. Janina Danuta Hajduk-Nijakowska, Folklorystyczny aspekt współczesnych narracji potocznych, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury”, 32 (0), 2020, s. 129, DOI10.17951/et.2020.32.129, ISSN 0860-8032 [dostęp 2023-02-24] (ang.).
  12. a b Славянская, Janina Hajduk-Nijakowska [online], slavika.org [dostęp 2023-02-24] (ros.).
  13. Славянская, Состав Комиссии по фольклористике МКС (2023) [online], slavika.org [dostęp 2023-02-24] (ros.).
  14. Członkowie od 1972 [online], kometno.pan.pl [dostęp 2023-02-24].
  15. Anna Grudzka, Folklorystki z Uniwersytetu Opolskiego w Polskiej Akademii Nauk [online], Nowa Trybuna Opolska, 19 stycznia 2016 [dostęp 2023-02-24] (pol.).
  16. PTL, Archiwum Etnograficzne [online], ptl.info.pl [dostęp 2023-02-24] (pol.).
  17. PTL, Biblioteka Literatury Ludowej [online], ptl.info.pl [dostęp 2023-02-24] (pol.).
  18. Editorial Team | Literatura Ludowa. Journal of Folklore and Popular Culture [online], apcz.umk.pl [dostęp 2023-02-24].
  19. FUNDACJA FILMOWA POLSCY WYCHODŹCY | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2023-02-24].
  20. STOWARZYSZENIE TELEWIZJI REGIONALNEJ ŚLĄSKA OPOLSKIEGO | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2023-02-24].
  21. PTL, 2022–2027 Leksykon folkloru polskiego [online], ptl.info.pl [dostęp 2023-02-24] (pol.).