Komitet Nauk Etnologicznych Polskiej Akademii Nauk

jednostka organizacyjna Polskiej Akademii Nauk

Komitet Nauk Etnologicznych Polskiej Akademii Nauk – jednostka organizacyjna Polskiej Akademii Nauk. Działalnością Komitetu kieruje 6-osobowe prezydium. Działalność Komitetu obejmuje etnologię i antropologię kulturową, antropologię społeczną oraz folklorystykę, etnomuzykologię, etnoreligioznawstwo, etnomuzealnictwo, studia nad sztuką ludową i sztuką nieprofesjonalną[1], etnochoreologię, etnomedycynę i etnobotanikę[2]. Komitet został powołany w 1975 roku z inicjatywy prof. dra Józefa Burszty[3].

Komitet Nauk Etnologicznych PAN
Państwo

 Polska

Data założenia

1975

Rodzaj stowarzyszenia

komitet naukowy PAN

Profil działalności

naukowy

Zasięg

Polska

Prezes

Prof. UŁ dr hab. Katarzyna Kaniowska

Członkowie

członkowie PAN oraz członkowie wybierani przez osoby posiadające wyższy stopień naukowy

brak współrzędnych
Strona internetowa

Historia edytuj

Powołanie Komitetu poprzedzone zostało powstaniem Sekcji Etnograficznej utworzonej w ramach Komitetu Nauk Socjologicznych PAN w maju 1972 roku. Przewodniczącym Sekcji został prof. dr Józef Burszta, jego zastępczyniami prof. dr hab. Maria Frankowska i prof. dr hab. Anna Kutrzeba-Pojnarowa, sekretarze, dr hab. Zbigniew Jasiewicz[4].

Oficjalnie komitet został powołany 27 marca 1975 roku pod nazwą Komitet Nauk Etnograficznych, a pierwsze posiedzenie odbyło się 19 kwietnia 10975 roku w Warszawie. Przewodniczącym został prof. dr Józef Burszta, zastępczyniami prof. dr hab. Bronisława Kopczyńska-Jaworska i prof. dr hab. Zofia Sokolewicz, sekretarzem prof. dr hab. Zbigniew Jasiewicz[5]. Pierwszymi zadaniami Komitetu były: ekspertyzy dotyczące sytuacji kadrowej w środowisku polskich etnologów i kierunków prowadzonych badań; prace dokumentacyjne i bibliograficzne (we współpracy z Polskim Towarzystwem Ludoznawczym); opieka nad programami studiów etnologicznych[6].

Liczba wybieranych i powoływanych członków Komitetu jest, w całym okresie jego działalności, stała i wynosi ok. 30 osób. Zwiększała się natomiast, w związku ze wzrastająca grupą profesorów i doktorów habilitowanych, liczba elektorów biorących udział w wyborach do Komitetu[5].

Struktura Komitetu składała się z komisji i zespołów, zmieniających się wraz ze zmianami problematyki badawczej nauk etnologicznych. W pierwszym okresie działalności Komitetu w latach 70. XX wieku były to Komisja Badań Współczesności, Komisja do Badania Kultury Ludowej w Karpatach, Komisja Etnologii Religioznawczej i Komisja Amerykanistyczna, Zespół do Badania Rybołówstwa Tradycyjnego i Zespół Naukowej Dokumentacji Etnograficznej, Zespół Naukowej Dokumentacji Etnograficznej w Łodzi[5].

Zakres działalności edytuj

Integracja przedstawicieli nauk etnologicznych w trzech ważnych obszarach: personalnym, instytucjonalnym i interdyscyplinarnym. Wyrazem integracji jest m.in. przekształcenie czasopisma „Lud” w 1992 roku[7] w organ wspólny Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego i Komitetu[8].

Współtworzenie warunków rozwoju nauk etnologicznych poprzez inicjowanie dyskusji dotyczących wszystkich aspektów działalności naukowej: poznawczego (zdobywanie kompetencji metodologicznych, doskonalenie metod pracy terenowej i analitycznej, opracowanie zasad dokumentacji i informacji, wskazywanie na nowe pola badawcze), dydaktycznego (modernizowanie programów nauczania uniwersyteckiego) i upowszechniania wiedzy (dbałość o wydawnictwa, podejmowanie problematyki muzealnictwa etnograficznego)[8].

Reprezentowanie nauk etnologicznych wobec nauki polskiej i światowej. Zadanie to Komitet realizował m.in. będąc zbiorowym członkiem International Union of Anthropological and Ethnological Sciences oraz wspomaganie członków w uczestnictwie konferencji krajowych i zagranicznych[9].

Włączenie nauk etnologicznych do rozwiązywania ważnych problemów współczesnego życia (transformacja społeczna, migracja i adaptacja migrantów, rola dziedzictwa kulturowego, współczesne przejawy etniczności itp.) poprzez organizowane zespołów badawczych oraz wykonywanych przez nie memoriałów i ekspertyz[8].

Wydawnictwa edytuj

 
Setny numer czasopisma naukowego Lud wydanego w 2016 roku

Przewodniczący Komitetu w latach 1975-2020 edytuj

Imię i nazwisko Kadencja
1 Prof. dr Józef Burszta 1975-1987
2 Prof. dr hab. Zbigniew Jasiewicz 1997-2007
3 Prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński 2007-2020
4 dr hab. Katarzyna Kaniowska, Prof. UŁ 2020-

Skład Komitetu Nauk Etnologicznych PAN w kadencji 2020–2023 edytuj

Prezydium komitetu edytuj

Funkcja Imię i nazwisko Afiliacja
Przewodnicząca Katarzyna Kaniowska Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet Łódzki
Honorowy przewodniczący Zbigniew Jasiewicz Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Zastępcy Anna Engelking Instytut Slawistyki, Polska Akademia Nauk
Michał Buchowski Instytut Antropologii i Etnologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Członkowie Tarzycjusz Buliński Instytut Archeologii i Etnologii, Uniwersytet Gdański
Maciej Kurcz Instytut Nauk o Kulturze, Uniwersytet Śląski w Katowicach
Anna Niedźwiedź Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Członkowie komitetu[12] edytuj

Skład Komitetu Nauk Etnologicznych PAN w kadencji 2015–2019[13] edytuj

Prezydium komitetu edytuj

Funkcja Imię i nazwisko Afiliacja
Przewodniczący Aleksander Posern-Zieliński Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Honorowy przewodniczący Zbigniew Jasiewicz Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Zastępcy Katarzyna Kaniowska Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet Łódzki
Anna Malewska-Szałygin Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet Warszawski
Sekretarz Anna Engelking Instytut Slawistyki, Polska Akademia Nauk
Członkowie Marcin Brocki Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Wojciech Burszta SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny
Teresa Smolińska Instytutu Polonistyki i Kulturoznawstwa, Uniwersytet Opolski
Hanna Magdalena Zowczak Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet Warszawski

Członkowie komitetu[12] edytuj

Specjaliści edytuj

Komisje[14] edytuj

  • Komisja do Badania Wschodu
  • Komisja Antropologii Miasta
  • Komisja Folklorystyczna

Bibliografia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Zakres działania [online] [dostęp 2020-05-27].
  2. Zbigniew Jasiewicz, Etnologia polska. Między etnografią a antropologią kulturową, „Nauka”, 2, 2006, s. 69, ISSN 1231-8515.
  3. Historia Instytutu Antropologii i Etnologii [online] [dostęp 2020-05-24].
  4. Zbigniew Jasiewicz, Aleksander Posern-Zieliński, Etnologia w Polskiej Akademii Nauk. Refleksje z okazji 40-lecia powołania Komitetu Nauk Etnologicznych PAN, „Lud”, 100, 2016, s. 40, ISSN 0076-1435.
  5. a b c Zbigniew Jasiewicz, Aleksander Posern-Zieliński, Etnologia w Polskiej Akademii Nauk. Refleksje z okazji 40-lecia powołania Komitetu Nauk Etnologicznych PAN, „Lud”, 2016, s. 42, ISSN 0076-1435.
  6. Józef Burszta, Etnografia polska w 25-leciu Polskiej Akademii Nauk, „Lud”, 62, 1978, s. 9-10.
  7. a b Lud [online] [dostęp 2020-05-24].
  8. a b c Zbigniew Jasiewicz, Aleksander Posern-Zieliński, Etnologia w Polskiej Akademii Nauk. Refleksje z okazji 40-lecia powołania Komitetu Nauk Etnologicznych PAN, „Lud”, 100, 2016, s. 44, ISSN 0076-1435.
  9. Jasiewicz Zbigniew, Aleksander Posern-Zieliński, Etnologia w Polskiej Akademii Nauk. Refleksje z okazji 40-lecia powołania Komitetu Nauk Etnologicznych PAN, „Lud”, 100, 2016, s. 45, ISSN 0076-1435.
  10. Prace Komitetu Nauk Etnologicznych Polskiej Akademii Nauk [online] [dostęp 2020-05-27].
  11. LUD. ORGAN POLSKIEGO TOWARZYSTWA LUDOZNAWCZEGO I KOMITETU NAUK ETNOLOGICZNYCH PAN [online], 27 maja 2020.
  12. a b Wyniki wyborów do KNE na kadencję 2020-2023 [online] [dostęp 2020-05-23].
  13. Kadencja 2015-2019 [online] [dostęp 2020-05-24].
  14. Struktura Komitetu [online] [dostęp 2020-05-27].