Jaskinia w Wierzchowskiej Grani

Jaskinia w Wierzchowskiej Granijaskinia w orograficznie lewych zboczach Doliny Kluczwody[1] w granicach wsi Wierzchowie, w gminie Wielka Wieś w powiecie krakowskim, w województwie małopolskim[2]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Olkuskiej wchodzący w skład Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[3].

Jaskinia w Wierzchowskiej Grani
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Wierzchowie, Mamutowa Skała

Właściciel

Skarb Państwa
(Lasy Państwowe)

Długość

13,5 m

Deniwelacja

3,9

Wysokość otworów

370 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku NNW

Kod

J.Olk.I-04.67

Położenie na mapie gminy Wielka Wieś
Mapa konturowa gminy Wielka Wieś, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Wierzchowskiej Grani”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Wierzchowskiej Grani”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Wierzchowskiej Grani”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Wierzchowskiej Grani”
Ziemia50°10′15″N 19°48′19″E/50,170833 19,805222
Strona internetowa

Opis obiektu edytuj

Jaskinia znajduje się w najniższej części Wierzchowskiej Grani, zaraz powyżej drogi, z której jest dobrze widoczna. Jej otwór znajduje się pod okapem i prowadzi do ciasnej, rozgałęziającej się szczeliny[1]. Na wysokości około 2 m na północnej ścianie jest ciasny, owalny otwór, za którym ciągnie się korytarzyk w postaci rury skalnej. Po dwóch metrach przechodzi on w pionową studzienkę o trzymetrowej głębokości. Od jej dna we wschodnim kierunku odbiega ciasny korytarzyk kończący się zawaliskiem[1].

Jaskinia została utworzona w późnojurajskich wapieniach wskutek przepływu wód podziemnych, później została zmodyfikowana wskutek grawitacji i wietrzenia. Ma przez wodę dość dobrze wygładzone ściany. Jej namulisko składa się próchnicy, gliny i wapiennego rumoszu, w głębszych warstwach z samej gliny. W głębszych miejscach mikroklimat jaskini jest bardziej stabilny i mniej zależny od zewnętrznych czynników, niż w przy powierzchni skały. W początkowych odcinkach jaskini jest widno i na ścianach rozwijają się glony, w głębszych partiach jest ciemno. Zwierząt nie zaobserwowano[1]

Jaskinia znana była od dawna, ale nie była opisywana. Po raz pierwszy opisał ją A. Polonius w 2018 r., on tez sporządził jej plan[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Adam Polonius, Jaskinia w Wierzchowskiej Grani, Halina Grodzicka (red.), [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-03-25].
  2. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2022-03-25].
  3. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.