Jaskinia w Wilczankach
Jaskinia w Wilczankach – jaskinia typu schronisko w skałach Wilczanki w miejscowości Bębło w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś[1]. Pod względem geograficznym znajduje się na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[2].
Plan jaskini | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Położenie | |
Właściciel |
prywatny |
Długość |
21 m |
Głębokość |
21,4 m |
Wysokość otworów |
430 m n.p.m. |
Wysokość otworów nad dnem doliny |
20 m |
Ekspozycja otworów |
ku zachodowi |
Kod |
J.Olk.I-04.99 |
Położenie na mapie gminy Wielka Wieś | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego | |
50°10′36″N 19°47′44″E/50,176528 19,795556 | |
Strona internetowa |
Opis jaskini edytuj
Jaskinia ma w skałach otwór o zachodniej ekspozycji. Z otworu opada niski korytarz, który zakręca na północ i zwęża się. Za zwężeniem jest salka o wysokości 1,7 m. W salce na wysokości 1,3 m jest okienko, za którym ciągnie się rozmyta szczelina o dwumetrowej wysokości. W pewnym miejscu szczelina rozszerza się i jest następne ciasne okienko, a za nim rozwidlenie. Ciasna szczelina ciągnie się dalej w północno-wschodnim kierunku. Po trzech metrach szczelinę zamykają nacieki. Od rozwidlenia w kierunku północnym biegnie skalna rura, która wkrótce zakręca i poprzez niemożliwe do przejścia okienko łączy się z końcem jaskini. Ponadto od korytarza jaskini odbiegają krótkie, ślepo zakończone boczne rury krasowe[3].
Jest to jaskinia krasowa, która utworzyła się w późnojurajskich wapieniach skalistych wskutek przepływu wód w strefie freatycznej. Na jej stropie i ścianach są nacieki grzybkowe, stare polewy krystaliczne i mleko wapienne. Sucha jest tylko jej początkowa część do salki, głębiej jaskinia jest całkowicie wilgotna i bez przewiewu. Rozproszone światło słoneczne dociera tylko do pierwszego zakrętu. Przy otworze rozwijają się na ścianach i stropie jaskini glony, mchy i porosty. Ze zwierząt obserwowano komary, muchówki, motyle szczerbówka ksieni i paśnik jaskiniowiec, ślimaki i pająki, w tym z rodzaju Meta. Namulisko jaskiniowe składa się z wapiennego gruzu, ziemi i gliny. Dużo jest na nim kości współczesnych zwierząt, prawdopodobnie przywleczonych tu przez borsuki i lisy. Były to m.in. kości gryzoni i ptaków, w tym kaczki[3].
Otwór jaskini znalazł J. Nowak latem 2012 r. Pogłębił wstępną część korytarza, następnie wraz z innymi grotołazami dokonał przejścia jaskini[3].
-
Skałki z otworem jaskini
-
Otwór
-
Początek korytarza
W Wilczankach znajdują się jeszcze cztery inne jaskinie: Koleba w Wilczankach, Schronisko w Wilczankach Pierwsze, Schronisko w Wilczankach Drugie, Schronisko w Wilczankach Trzecie[4].
Przypisy edytuj
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2022-03-27] .
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2 .
- ↑ a b c Jakub Nowak , Adam Polonius , Jaskinia w Wilczankach, Adam Polonius (red.), [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-03-27] .
- ↑ Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-03-28] .