Jerzy Abratowski

polski pianista, organista i kompozytor

Jerzy Gabriel Abratowski (ur. 22 kwietnia 1929 we Lwowie[1][2], zm. 1 lutego 1989 w Los Angeles[3]) – polski pianista, organista i kompozytor.

Jerzy Abratowski
Data i miejsce urodzenia

22 kwietnia 1929
Lwów

Data i miejsce śmierci

1 lutego 1989
Los Angeles

Zawód, zajęcie

muzyk

Życiorys edytuj

Studiował muzykologię na Uniwersytecie Wrocławskim, ale jej nie ukończył[4].

Komponował muzykę teatralną (Szklana menażeria Tennessee Williamsa[2]) i muzykę filmową (do filmów krótkometrażowych). Jest twórcą musicalu Wygnanie z raju[2] (razem z Krzysztofem Komedą, libretto Andrzej Tylczyński).

Do 1952 współpracował[5] jako pianista i kompozytor z Teatrem Młodego Widza i Polskim Radiem we Wrocławiu. Później w Warszawie prowadził własny zespół instrumentalny, z którym nagrał płytę Stare niezapomniane przeboje z debiutującą Sławą Przybylską (1957), współpracował z kabaretem Szpak.

Skomponował ponad 150 piosenek[4], m.in: Co będzie za Żelazną Bramą (sł. Stanisław Werner), Dwie szklaneczki wina, Gdy mi Ciebie zabraknie (sł. Kazimierz Winkler) z rep. Ludmiły Jakubczak, uznaną w 1960 roku za najpopularniejszą piosenkę okresu powojennego, Jesteś moja miłością, Księżyc i astry, Nie z każdej mąki będzie chleb z rep. Joanny Rawik, Szeptem (sł. Jacek Korczakowski, II nagroda w kategorii piosenek polskich, II MFP, Sopot, 1962[2]), W moich cierpień izdebce (sł. Jeremi Przybora), Zgubiłem dzień (sł. Witold Rychter), Żniwna dziewczyna (sł. Wojciech Młynarski).

Życie prywatne edytuj

Pochodził z rodziny muzyków-organistów (od siedmiu pokoleń), syn Kazimierza Abratowskiego.

Od 1936 mieszkał w Tarnowie[4]; od 1952 – w Warszawie[2].

Był pierwszym prywatnym posiadaczem organów Hammonda w Polsce[4][6].

Był mężem piosenkarki Ludmiły Jakubczak[2]. W 1961 kierował samochodem, który w trudnych warunkach pogodowych wpadł w poślizg i rozbił się na drzewie. W wypadku zginęła jego żona[2], on sam wraz z towarzyszącą im Ireną Santor odnieśli niegroźne obrażenia[4]. Uważał się za winnego śmierci żony. Zamieszkał na kilka tygodni w klasztorze w Tyńcu[7], a pod koniec lat 60. wyemigrował do Stanów Zjednoczonych[2][4]. 1 lutego 1989 zginął tragicznie w Los Angeles przypadkowo postrzelony podczas napadu na bank, w którym przebywał[2][4].

Przypisy edytuj

  1. Józef M. Chomiński, Słownik muzyków polskich, Tom 1, Polskie Wydawn. Muzyczne, 1967, s. 11.
  2. a b c d e f g h i Antoni Krupa, Abratowski Jerzy, [w:] Wojciech Marchwica (red.), Słownik muzyki, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2006, s. 307, ISBN 83-7435-239-6 (pol.).
  3. Abratowski Jerzy, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-03-02].
  4. a b c d e f g Jerzy Abratowski - tragiczny los znanego kompozytora - Historia - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2023-06-09] (pol.).
  5. Encyklopedia Polska, tom I, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, s. 20, ISBN 978-83-7558-436-3.
  6. HAMMOND w Gdańsku - 1957 [online], Swingujące 3-miasto, 21 grudnia 2022 [dostęp 2023-06-09] (pol.).
  7. Krzysztof Dzikowski, Tekściarz, Rafał Podraza (oprac.), Państwowy Instytut Wydawniczy, 2016, s. 126, ISBN 978-83-64822-53-7.