Jerzy Adam Marszałkowicz

polski duchowny katolicki i działacz charytatywny

Jerzy Adam Marszałkowicz (ur. 19 stycznia 1931 w Zgłobicach pod Tarnowem, zm. 13 maja 2019 w Nysie[1]) – polski duchowny katolicki, założyciel Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta.

Jerzy Adam Marszałkowicz
Ilustracja
Jerzy Adam Marszałkowicz z wizytą
w domu rodzinnym w Zgłobicach
Data i miejsce urodzenia

19 stycznia 1931
Zgłobice

Data i miejsce śmierci

13 maja 2019
Nysa

Miejsce pochówku

Cmentarz Świętej Rodziny

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Diakonat

1956

Odznaczenia
Krzyż Pro Ecclesia et Pontifice (od 1908)

Życiorys edytuj

Urodzony w rodzinie ziemiańskiej. Syn Adama Marszałkowicza herbu Zadora (zarządcy komisarycznego Tarnowa) i Zofii z domu Turnau, córki Jerzego[2]. Wnuk Jana Marszałkowicza, polityka i obrońcy Lwowa[3]. Spokrewniony poprzez matkę z dziennikarzami Janem Turnauem i Jerzym Turowiczem[4].

W 1945 musiał opuścić rodzinny dwór w Zgłobicach, który został upaństwowiony. Wyjechał wraz z rodziną do Wrocławia, gdzie w 1949 został przyjęty na Uniwersytet Wrocławski. W lutym 1956 ukończył Seminarium – przyjął niższe święcenia[5]. Do wyższych święceń kapłańskich nie przystępował ze względu na słaby stan zdrowia. Rozpoczął pracę w Instytucie Katolickim w Trzebnicy. W 1959 został bibliotekarzem w Wyższym Seminarium Duchownym we Wrocławiu. W 1962 powierzono mu funkcję głównego furtiana portierni seminaryjnej. W tym czasie zetknął się z ludźmi bezdomnymi, ubogimi, a zwłaszcza alkoholikami, którzy przychodzili i prosili o wsparcie[5]. Wówczas rozpoczął systematycznie udzielać im pomocy. W 1971 wystąpił do władz Wrocławia prosząc o udostępnienie budynku na dom noclegowy, ale spotkał się z odmową[6].

Inicjował, wraz z grupą około trzydziestu osób, założenie zarejestrowanego 2 listopada 1981 Towarzystwa Pomocy im. Adama Chmielowskiego (obecnie pod nazwą Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta), stowarzyszenia niosącego pomoc bezdomnym przez tworzenie dla nich schronisk[5]. Jeszcze tego samego roku (tj. w 1981) opuścił seminarium i zamieszkał w pierwszym schronisku Towarzystwa przy ul. Lotniczej we Wrocławiu. Za jego pośrednictwem założono następnie inne schroniska, m.in. w Bielicach, Klisinie, Gamowie, Jasienicy Górnej, Gliwicach–Bojkowie[5].

Autor licznych homilii, przemówień okazjonalnych i tekstów o tematyce bezdomności. W 2011 wydano autobiograficzny Mój Pamiętnik[7].

Pochowany został w grobie rodzinnym na cmentarzu parafii Świętej Rodziny przy ul. Smętnej we Wrocławiu[8][9].

Wyróżnienia edytuj

  • Nagroda Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej – 1995 (za wybitne osiągnięcia w zakresie pomocy społecznie)
  • Medal św. Jerzego – 1995
  • Nagroda Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej „Człowiek Człowiekowi” – 1997
  • Nagroda Totus: „Promocja człowieka, praca charytatywna” – 2002
  • Pro Ecclesia et Pontifice – 2002
  • Nagroda specjalna Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej „Dla dobra wspólnego” – 2016[10]

Przypisy edytuj

  1. Krzysztof Strauchmann: Zmarł Jerzy Adam Marszałkowicz, twórca Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta. Swoje życie poświęcił bezdomnym. nto.pl, 2019-05-14. [dostęp 2019-05-17]. (pol.).
  2. Jerzy Turnau z Dobczyc h. wł. [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-11-07].
  3. Jan Maksymilian Marszałkowicz h. Zadora [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-11-07].
  4. Jerzy Adam Marszałkowicz h. Zadora [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-11-07].
  5. a b c d Tomasz Cichoń: Dom dla bezdomnych. Tygodnik Powszechny Online. [dostęp 2012-08-09]. (pol.).
  6. Małgorzata Pabis: Iść śladem Świętego. Cuda i łaski Boże. nr 2/2005 [dostęp 2012-08-09].
  7. Jerzy Adam Marszałkowicz, Mój pamiętnik, Wrocław: Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta, 2011, ISBN 978-83-932046-1-8, OCLC 803958193 (pol.).
  8. Agata Combik: Pogrzeb br. Jerzego Marszałkowicza. Rozdany jak chleb. wroclaw.gosc.pl, 2019-05-17. [dostęp 2022-09-03].
  9. Krzysztof Strauchmann: Poświecił swoje życie bezdomnym. Przyjaciele z Opolszczyzny wspominali brata Jerzego Marszałkowicza. nto.pl, 2021-09-15. [dostęp 2022-09-03]. (pol.).
  10. Prezydent wręczył Nagrody „Dla Dobra Wspólnego”. prezydent.pl, 2016-12-09. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-03)].

Bibliografia edytuj

  • Towarzystwo Pomocy im. Adama Chmielowskiego, początek lat 90. XX wieku
  • Problem bezdomnych pęcznieje coraz bardziej w powojennej Polsce, 2003
  • Problemy działaczy, opiekunów, pracowników i podopiecznych schronisk św. Brata Alberta i innych placówek Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta, 2006
  • Oświadczenie Wspólnoty Albertyńskiej co do tematu, co to znaczy «wykonywać prace w duchu św. Brata Alberta», 2006
  • Mój pamiętnik, 2006
  • Głos Brata Jerzego Adama Marszałkowicza na 25-lecie Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta we Wrocławiu, 2006
  • Brońmy naszych podopiecznych, 2007
  • Kontakty Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta z Międzynarodowym Ruchem ATD Czwarty Świat i udział Towarzystwa w spotkaniu Ruchu ATD Czwarty Świat, 2007
  • Odpowiedzialność działaczy i pracowników Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta za to, aby idee św. Brata Alberta były w Towarzystwie wcielane w życie, 2007
  • Rachunek sumienia prowadzących Schronisko św. Brata Alberta
  • Znaczenie pracy w ideologii św. Brata Alberta dla ratowania godności bezdomnych, ich dowartościowanie dla umożliwienia im wyjścia z marginesu społecznego

Linki zewnętrzne edytuj