Jerzy Kossowski

polski aktor i pisarz

Jerzy Alfred Tomasz Kossowski (ur. 18 lipca 1889 we Lwowie, zm. 16 czerwca 1969 w Rio de Janeiro[1]) – polski pisarz, dziennikarz, aktor, kapitan rezerwy piechoty Wojska Polskiego.

Jerzy Kossowski
Ilustracja
kapitan kapitan
Data i miejsce urodzenia

18 lipca 1889
Lwów

Data i miejsce śmierci

16 czerwca 1969
Rio de Janeiro

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier,
Wojsko Polskie,
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

20 Pułk Piechoty Austro-Węgier

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi Medal Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Złoty Wawrzyn Akademicki Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Komandor Orderu Gwiazdy Rumunii (republ.) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Krzyż Wojskowy Karola

Życiorys edytuj

Syn Zygmunta i Stefanii z Tenbellich. Egzamin maturalny zdał w roku 1908, po czym studiował prawo i historię sztuki w Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W roku 1912 został wcielony do wojska austriackiego i ukończył szkołę podchorążych. W latach 1914–1918 brał udział w I wojnie światowej, na froncie rosyjskim i włoskim. Prowadził w tym czasie intensywną konspiracyjną działalność antyaustriacką. W roku 1918 w stopniu porucznika wziął udział w przejęciu władzy w polskie ręce w Tarnowie, gdzie stacjonował z batalionem zapasowym 20 Galicyjskiego pułku piechoty. W wojsku polskim służył do roku 1920, biorąc udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku w korpusie oficerów piechoty. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I[2].

Po zakończeniu służby wojskowej organizował życie teatralne w Polsce, pełniąc funkcje kierownicze różnych zespołów teatralnych oraz reżyserując i występując jako aktor m.in. w Teatrze Reduta i poznańskim Teatrze Nowym.

Od 1914 roku prowadził działalność literacką i dziennikarską, jednak debiut książkowy miał dopiero w roku 1927. W jego dorobku są liczne powieści, sztuki teatralne, drobne formy literackie i przekłady. Swoje prace podpisywał Zygfryd Jur, J.K. i J. Kos. Był wiceprezesem ZAiKS-u.

W 1936 roku wyjechał z żoną do Brazylii. Po wybuchu II wojny światowej wrócił do Europy i wstąpił do Wojska Polskiego we Francji, biorąc udział w walkach w 1940 roku. Dostał się do niewoli, z której uciekł i powrócił do Brazylii. W latach 50. i 60. był profesorem w szkole dramatycznej w Rio de Janeiro.

Laureat Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie w 1968 roku[3].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Jerzy Kossowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [dostęp 2023-06-26].
  2. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 10, 809.
  3. Lista laureatów – 1951-2011
  4. a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 369.
  5. M.P. z 1927 r. nr 143, poz. 369 „za ofiarne szerzenie kultury polskiej w województwach wschodnich”.
  6. M.P. z 1933 r. nr 131, poz. 172 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  7. M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 606 „za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej za granicą”.
  8. Dziennik Personalny MSWojsk Nr 8/1931, s. 382.

Bibliografia edytuj

  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
  • Jerzy Kossowski. e-teatr.pl. [dostęp 2013-10-28]. (pol.).
  • Jerzy Giza. Jerzy Kossowski – żołnierz, pisarz, patriota. „Almanach Sądecki”. 8 (4), 1999.