Jeziorna (od 1973 Konstancin-Jeziorna) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1867–1954 w Warszawskiem. Siedzibą władz gminy była Jeziorna (obecnie dzielnica Konstancina-Jeziorny)[2].

Jeziorna
gmina wiejska
1867–1954[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

1919–39: warszawskie
1945–54: warszawskie

Powiat

1919–52: warszawski
1952–54: piaseczyński

Data powstania

13 stycznia 1867

Data likwidacji

29 września 1954

Siedziba

Jeziorna

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

30

brak współrzędnych

Historia edytuj

Gmina Jeziorna powstała 13 stycznia 1867 roku w związku z reformą gminną w Królestwie Polskim. Należała do powiatu warszawskiego w guberni warszawskiej[3][4][5].

W okresie międzywojennym gmina Jeziorna należała do powiatu warszawskiego w woj. warszawskim.

1 stycznia 1924 z części obszaru gminy Jeziorna (osada-uzdrowisko Konstancin wraz z Konstancinkiem) oraz z części obszaru gminy Nowo-Iwiczna (uzdrowisko Skolimów-Chylice) utworzono nową gminę Skolimów-Konstancin[6].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną.

15 maja 1951 części gromad Bielawa i Gawroniec w gminie Jeziorna przyłączono do Warszawy[7].

1 lipca 1952 do gminy Jeziorna przyłączono część obszaru zniesionej gminy Nowo-Iwiczna: gromady Chylice, Chyliczki (większą część), Józefosław i Julianów[8].

1 lipca 1952 zniesiono powiat warszawski, a gminę Jeziorna przyłączono do nowo utworzonego powiatu piaseczyńskiego[9]; składała się ona wówczas z 30 gromad[10]:

29 września 1954 gminę Jeziorna zniesiono wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[12]:

Osobny artykuł: Bielawa (gromada).
Osobny artykuł: Chylice (gromada).
Osobny artykuł: Słomczyn (gromada).

Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 po reaktywowaniu gmin[13], utworzono natomiast jej terytorialny odpowiednik, gminę Konstancin-Jeziorna, obejmując również obszar dawnej (niewielkiej) gminy Skolimów-Konstancin.

Przypisy edytuj

  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. warszawskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  3. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, s. 279).
  4. Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, s. 359).
  5. Powiat warszawski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 99.
  6. Dz.U. z 1924 r. nr 4, poz. 35
  7. Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 199
  8. Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 180
  9. Dz.U. z 1952 r. nr 27, poz. 185
  10. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  11. Część wiejska Skolimowa, która nie weszła w skład utworzonego 1 lipca 1952 miasta Skolimów-Konstancin
  12. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  13. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312