Wikipedia

Kalendarium Bostowa

Bostów – obecnie Stary Bostów w gminie Pawłów wieś odległa ok. 8 km na SE od Bodzentyna, 6 km na NE od klasztoru świętokrzyskiego.

Nazwy lokalne miejscowości w dokumentach źródłowych: 1339–1439, 1504, 1510 „Bostow”, ale: 1437–1508 „Bosthow”, „Bosthov”, 1441 „Boscow”, 1470–80 „Boschow”, „Bosthow”, 1504 „Basthow”, 1506 „Baszow”, 1529 „Busthow”, 1532 „Bostoff”, 1538 „Bostowo”, 1827 „Bostów”[1][2][3][4];.

Podległość administracyjna świecka i kościelna edytuj

1508 powiat sandomierski[5] 1827 powiat opatowski[6] 1510 parafia Świętomarz[7].

Granice edytuj

Opis granic w latach 1437, 1439, 1442, 1446, 1450, 1696 taki jak w w sąsiednim Bielowie

Kalendarium własności edytuj

Wieś była własnością szlachecką, rodową wsią Bostowskich, w niektórych częściach sprzedana lub darowana klasztorowi świętokrzyskiemu. Rodzinnie i majątkowo powiązana z sąsiednimi posiadłościami tj. Mirocice i Bielów.

Własność szlachecka edytuj

  • 1339 – Rzechna, wdowa po Włodzimierzu z Bostowa, i ich syn Pełka przegrywają proces z biskupem krakowskim o wieś Jeziorko[8].
  • 1374 – zapis z tegoż roku, ale przed 1404 – występuje w dokumentach Paszko z Bostowa[9][10].
  • 1386–90 – Paszko Dziwisz z Bostowa, komornik ziemski[11][12]
  • 1390 – bracia Jan, Pietrasz i Marcin, synowie Cedra, sprzedają Paszkowi z Bostowa swoją część Bielowa za 40 grzywien[13][14][15].
  • 1404 – współwłasność posiada Jachna, wdowa po Paszku z Bostowa, z dziećmi Katarzyną, Elżbietą, Mikołajem oraz Bartłomiej syn Jachny[10] → Bielów.
  • 1404-1450 – Bartłomiej Bostowski herbu Bielawa (w rzeczywistości Bielina) z Bostowa i Bielowa, syn Jachny, stryj Jarosława i Mikołaja Ćwikły z Bostowa.
1404-1418 – Paszko z Bostowa[10][16][17]
Jachna wdowa po Paszku z Bostowa z dziećmi Katarzyną, Elżbietą, Mikołajem i Paszkiem odstępują Bartłomiejowi synowi Jachny całą część w Bielowie z młynem i stawem oraz sołectwo w Krzyżu[10].
1404 – przed 1450 dziedzicem był Niemierza z Bostowa (bratanek Bartłomieja z Bielowa), ten kupuje za 100 grzywien część Bielowa, którą za taką samą sumę nabył kiedyś od Jana s. Wawrzyńca z Bielowa Mikołaj, ojciec Niemierzy[18][19][20][21][22].
  • 1433–78 – Jan z Bielowa, a od 1437 r. z Bostowa, bratanek Bartłomieja z Bielowa, brat stryjeczny Jarosława i Niemierzy z Bostowa[23][24](zapis ten pojawia się w wielu źródłach cytowanych w przypisach[25][26][27][28][29][30][31].)
  • 1441 – w działach występują bracia Jan i Niemierza z Bostowa[25].
  • 1450 – w działach występuje Jarosław z Bostowa, brat rodzony Niemierzy i Mikołaja Ćwikły z Bostowa, stryjeczny Jana z Bostowa[32].
1450 – a także pod tą samą datą Mikołaj Ćwikła z Bostowa, brat Jarosława[33].
  • 1462 – sędzią (w dobrach) klasztoru opactwa świętokrzyskiego jest Jan z Bielowa[34].
  • 1468–1509 – znany jest duchowny Jan Bostowski, brat Piotra i Pawła Bostowskich, między innymi pleban Modliborzyc, kanonik krakowski[35] pojawia się także w[36][37][38][39][40][41][42][43][44][45], jak również (W. Dworzaczek, Leliwici Tarnowscy, W. 1971, 276). Wspomniany również w zapisach Kodeksu dyplomatycznego klasztoru tynieckiego wyd. W. Kętrzyński i S. Smolka, Lwów 1875.
  • 1487 – Jan i Paweł Bostowscy, bracia niedzielni występują w sprawie ścięcia za burdę w Krakowie ich brata, Piotra[39].
  • 1485–1505 – dziedzicem Bostowa był Jakub Bostowski[46][44][47][48][49][50].
  • 1504 – pobór z 3/4 łana i od 1 zagrodnika[51].
  • 1506 – pobór od 2 zagrodników[52].
  • 1508 – Paweł Bostowski płaci pobór z Cząstkowa i części Bostowa[5].
  • 1510 – z części Pawła pobór z ³/4 łanów i od 1 zagrodnika, część Ćwikły jest opustoszała[7].
  • 1518–20 – Andrzej, niegdyś z Bostowa, mąż Jadwigi ze Skrzynna[45];
  • 1529 – dziedzicem był Piotr Bostowski, odnotowano pobór z 3 łanów i karczmy (Rejestr poborowy 1529).
  • 1529 – Bostowski ma folwark w Cząstkowie (ib. 360);
  • 1530 – znani są szlachcice Piotr i Paweł z Bostowa[53].
  • 1530 – z części należącej do Pawła pobór z 4 kwart, część Ćwikły dzierży Piotr Bostowski, pobór od karczmarza „Czÿgan”[54].
  • 1531 – pobór z 4 kwart części Pawła i z części Ćwikły[55]
  • 1532 – każda z trzech części, to znaczy Ćwikły, obecnie należąca do Pawła Bostowskiego, tegoż Pawła oraz Piotra Bostowskiego, daje pobór z 1 kwarty (ib. 598);
  • 1538 – pobór z 1 łana części zwanej „pańskiej”[56].
  • 1547 – opat świętokrzyski z braćmi Bostowskimi staje przed Janem Tarnowskim, kasztelanem krakowskim (Acta Poloniae Historica, Kraków 1878 t.I s.209).
  • 1551 – bracia Paweł i Piotr Bostowscy dziedzice Cząstkowa i części Bostowa, mają część prawa patronatu nad kościołem w Krępie[57].
  • 1564–65 – pobór z 1 łana[58].
  • 1570 – dziedzicem był Kasper Bostowski[59].
  • 1577 – Wojciech Przezwicki daje pobór od 10 kmieci na 2,5 łanach, 6 zagrodników z ogrodem i z karczmy[60].
  • 1578 – tenże daje pobór od 10 kmieci na 2,5 łanach, 5 zagrodników z rolą, 2 komorników bez bydła i z karczmy z rolą (ib. I/10 775)[61].
  • 1629 – Marcjan Tymiński daje pobór od 10 kmieci na 2,5 łanach, 5 zagrodników z rolą, 4 komorników bez bydła i z roli karczmy[62].
  • 1652 – dziedzicem był Marcjan Tymiński[63]
  • 1653 – dziedzicem był Hieronim Tymiński[64].
  • 1662 – pogłówne od dziedzica Hieronima Tymińskiego z żoną, 3 służebnych, 3 służących i 9 osób czeladzi dworskiej, a także od 16 osób czeladzi folwarcznej i 104 mieszkańców wsi[65].
  • 1673 – pogłówne od dziedziczki Katarzyny Tymińskiej i 9 osób szlachty, 14 osób czeladzi folwarcznej i 50 mieszkańców wsi (ib. 237).
  • 1674 – pobór od pani Tymińskiej z córką, 2 służących, 7 osób czeladzi folwarcznej i 72 mieszkańców wsi, a także od pana Stockiego z żoną i 3 synami oraz jego 4 służących (ib. 407);
  • 1674 – pogłówne od pani Tymińskiej z córką, 2 szlachty i 7 osób czeladzi folwarcznej, od pana Stockiego z żoną i 3 służącymi, 4 osobami czeladzi folwarcznej i 12 mieszkańców wsi, oraz od 20 mieszkańców źrebu Sosnówka (ib. 460);
  • 1685–95 – dziedzicem Michał Tymiński[66][67].
  • 1787 – wieś liczyła 175 mieszkańców, w tym 4 Żydów[68].
  • 1827 – wieś posiadała 22 domy i 129 mieszkańców[6].

Część włączona do dóbr klasztoru świętokrzyskiego edytuj

  • 1437 – Bartłomiej z Bielowa kupił od Jana z Bostowa część Bostowa zwaną Dębnica za 40 grzywien[69] oraz od tegoż za tę samą sumę dąbrowę z rolą w Bostowie[70][71], a od Elżbiety żony Piotra z Iłży część Bielowa za 20 grzywien[72]
  • 1446 – Niemierza z Bostowa w ½ darowuje, w ½ sprzedaje za 23 grzywien klasztorowi świętokrzyskiemu łąki między potokiem Dębnica i dziedzictwem bielowskim[73].
  • 1450 – Jarosław z Bostowa w 1/2 darowuje, w 1/2 sprzedaje za 12 grzywien klasztorowi świętokrzyskiemu zarośla koło stawu bielowsko-mirocickiego[74].
  • 1450 – spór między klasztorem świętokrzyskim a dziedzicami z Bostowa w Mirocicach
  • 1696 – Michał Tymiński z Bostowa wyprocesował od klasztoru grunty przy drodze bostowskiej za wiązem, aż do grobli stawu bielowskiego[67].
  • od 1653 na Bostowie zapisana była na wyderkaf[a] na 7% suma 2160 zł za tak zwane dziesięciny chodelskie, z których konwent na ś. Marcina [11 XI] otrzymywał co roku 150 zł.
  • 1653 – przeor klasztoru świętokrzyskiego umieszcza wymieniony kapitał na wsi Bostów należącej do Hieronima Tymińskiego na wyderkaf[a], wynoszący rocznie 150 zł, który płacono aż do supresji – 1819 r. Kłodnica Kościelna-dziś część wsi Chodel.

Powinności dziesięcinne edytuj

Pochodzą z Bostowa edytuj

Uwagi edytuj

  1. ↑ a b Wyderkaf - kupno renty zabezpieczane na dochodach z określonych dóbr z prawem jej skupu.

Przypisy edytuj

  1. ↑ Kamińska ↓, s. 33.
  2. ↑ Nieckuła ↓, s. 35.
  3. ↑ Kopertowska 1984 ↓, s. 180.
  4. ↑ Rymut 1997 ↓, s. 318.
  5. ↑ a b Pawiński ↓, s. 460.
  6. ↑ a b Królestwo Polskie osady ↓, s. I 39.
  7. ↑ a b Archiwum Koronne ↓, s. I/10 21.
  8. ↑ Kodeks Wielkopolski ↓, s. t II s.1191.
  9. ↑ Piekosiński ↓, s. t.III s. 864, t.IV s. 1006.
  10. ↑ a b c d Sułkowska-Kurasiowa i Kuraś ↓, s. I 260.
  11. ↑ Sułkowska-Kurasiowa i Kuraś ↓, s. I 181.
  12. ↑ Piekosiński ↓, s. IV 975, 982, 1006.
  13. ↑ Piekosiński ↓, s. t. III s. 1006.
  14. ↑ Hube ↓, s. 13.
  15. ↑ AG ↓, s. 1799.
  16. ↑ Liber formularum ↓, s. 8 613.
  17. ↑ Piekosiński ↓, s. t.IV s.1174.
  18. ↑ Piekosiński ↓, s. t.IV s.1376.
  19. ↑ Starodawne prawo II ↓, s. 3006.
  20. ↑ Piekosiński ↓, s. t.IV s.1376,1424.
  21. ↑ Sułkowska-Kurasiowa i Kuraś ↓, s. III 746,855.
  22. ↑ Boniecki ↓, s. t.II s.88.
  23. ↑ Księgi lubelskie ↓, s. 3 13 s.52.
  24. ↑ Piekosiński ↓, s. t.IV s.1329,1403,1423-4,1500-1.
  25. ↑ a b Starodawne prawo II ↓, s. 3006,3020.
  26. ↑ Sułkowska-Kurasiowa i Kuraś ↓, s. II,496,t.IIIs.854-5,864.
  27. ↑ Hube ↓, s. 16.
  28. ↑ Wiśniewski Iłża ↓, s. 313.
  29. ↑ AG ↓, s. 1857–8,1984,2247,1864,1868,2246, 1875.
  30. ↑ Zarząd Dóbr Państwowych ↓, s. rps 1146 24v.
  31. ↑ Biblioteka Ossolińskich ↓, s. rps 93 221.
  32. ↑ Sułkowska-Kurasiowa i Kuraś ↓, s. III 854-5.
  33. ↑ Sułkowska-Kurasiowa i Kuraś ↓, s. 854.
  34. ↑ Acta castrensia ↓, s. t.XVI s.300.
  35. ↑ Wypisy II ↓, s. 18 przypis 7.
  36. ↑ AG ↓, s. 1868 dorso, 2024, 5722 dorso.
  37. ↑ BKUL ↓, s. 2.
  38. ↑ AGZ ↓, s. XIX 649.
  39. ↑ a b Kodeks Dypl. Krakowa ↓, s. I 196.
  40. ↑ Starodawne prawo II ↓, s. II 4362.
  41. ↑ Teki Pawińskiego I ↓, s. 7 70, 92.
  42. ↑ Teki Pawińskiego II ↓, s. 48.
  43. ↑ Wiśniewski Iłża ↓, s. 373.
  44. ↑ a b Uruski 1904 ↓, s. t.I s.365.
  45. ↑ a b Boniecki ↓, s. t.II s.89.
  46. ↑ Pawiński ↓, s. 56, 87.
  47. ↑ Starodawne prawo II ↓, s. II 4411,4447,4520-1.
  48. ↑ Acta terrestria ↓, s. CLIII 237.
  49. ↑ Ptaśnik ↓, s. 1168.
  50. ↑ Kodeks Dypl. Krakowa ↓, s. I 225, 228.
  51. ↑ Archiwum Koronne ↓, s. I/7 33v. 100v.
  52. ↑ Archiwum Koronne ↓, s. I/7 112v.
  53. ↑ AG ↓, s. 3250.
  54. ↑ Archiwum Koronne ↓, s. I/10 217v.
  55. ↑ Archiwum Koronne ↓, s. I/10 462v.
  56. ↑ Archiwum Koronne ↓, s. I/7 190.
  57. ↑ Wiśniewski Iłża ↓, s. 122,128–9.
  58. ↑ Lustracja woj.sandom. ↓, s. rok 1564-5 s.330.
  59. ↑ Zarząd Dóbr Państwowych ↓, s. rps 1465 7.
  60. ↑ Archiwum Koronne ↓, s. I/7 583.
  61. ↑ Pawiński ↓, s. 192.
  62. ↑ Rejestr poborowy ↓, s. rok 1629 s.63.
  63. ↑ Rejestry dziesięcin ↓, s. 936 2.
  64. ↑ Gacki 2006 ↓, s. 314.
  65. ↑ Archiwum Koronne ↓, s. I/67 32v.
  66. ↑ Rejestry dziesięcin ↓, s. 936 3v. 4, 5v.
  67. ↑ a b Gacki 2006 ↓, s. 241.
  68. ↑ Spis ↓, s. I 399; II 118.
  69. ↑ Sułkowska-Kurasiowa i Kuraś ↓, s. III 496.
  70. ↑ Piekosiński ↓, s. IV 1329.
  71. ↑ AG ↓, s. 1822.
  72. ↑ Piekosiński ↓, s. IV 1337.
  73. ↑ Sułkowska-Kurasiowa i Kuraś ↓, s. III 746.
  74. ↑ Sułkowska-Kurasiowa i Kuraś ↓, s. t. III 855.
  75. ↑ Liber retaxationum ↓, s. 353.
  76. ↑ BPAN ↓, s. rps 6560 46.
  77. ↑ Album studiosorum ↓, s. t.II s.225.
  78. ↑ Liber retaxationum ↓, s. 361.

Bibliografia edytuj

  • Maria Kamińska, Nazwy miejscowe dawnego województwa sandomierskiego, „Prace onomastyczne”, Wrocław 1964–1965, ISSN 0079-4775.
  • Franciszek Nieckuła, Nazwy miejscowe z sufiksem -ov-, -in- na obszarze Wielkopolski i Małopolski, Wrocław 1971.
  • Danuta Kopertowska, Nazwy miejscowe województwa kieleckiego. Nazwy miast i wsi, nazwy części miast i wsi oraz nazwy alei, placów, ulic i osiedli mieszkaniowych, Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984, ISBN 83-01-05762-9.
  • Kazimierz Rymut, Nazwy miejscowe Polski. Historia - pochodzenie - zmiany, red. K. Rymut, t. I, A-B; t. II, C-D, Kr. 1996-1997, 1997, ISBN 83-85579-29-X.
  • Tabela miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożone w biurze Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji, t. I-II,, Warszawa: Archiwum Główne Akt Dawnych, 1827.
  • Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, t. VI, Warszawa-Poznań: wyd. A. Gąsiorowski, R. Walczak, W.-Poznań 1985,t. I-IV, wyd. I. Zakrzewski, Poznań 1877-1881; t. V, wyd. F. Piekosiński, Poznań 1908;t. VII-XI, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jasiński, W.-Poznań 1989-1999..
  • Franciszek Piekosiński, Kodeks dyplomatyczny Małopolski, t. I-IV, wyd. F. Piekosiński, „Poloniae Summaria”, tom III, tom IV.
  • Archiwum Skarbu Koronnego, dział w AG, Archiwa Państwowe.
  • Adolf Pawiński, Polska XVI w. pod względem geograficzno-statystycznym. Małopolska, t. III-IV, „Źródła dziejowe”, 14-15, Warszawa 1886.
  • Liber quintiarum Alexandrii regis ab. a. 1502 ad 1506 (Teki A. Pawińskiego, 1), t. I, Warszawa 1897.
  • Liber quintiarum regis Casimiri ab. a. 1484 ad 1488 (Teki A. Pawińskiego, 2), t. II, Warszawa 1897.
  • Irena Sułkowska-Kurasiowa, Stanisław Kuraś, Bullarium Poloniae, ed. I. Sułkowska-Kurasiowa, S. Kuraś, t. I-VI, wyd. J.Bartoszewicz, Rzym 1982–1998.
  • R. Hube, Prawo polskie w 14. wieku. Sądy, ich praktyka i stosunki prawne społeczeństwa w Polsce ku schyłkowi 14. wieku ze źródeł współczesnych..., Warszawa 1886.
  • Starodawne Prawa Polskiego Pomniki (wypisy) z ksiąg dawnych sądowych ziemskich i grodzkich ziemi krakowskiej, wyd. A.Z.Hecel, t. II, Kraków 1870.
  • J. Wiśniewski, Dekanat Iłżecki, Radom 1909–1911.
  • Liber formularum ad ius Polonicum necnon canonicum spectantium in codice Regimontano asservatarum, wyd. B. Ulanowski, Kr. 1895, s. 169–256, „Polonicum necnon canonicum spectantium..”.
  • A. Boniecki, Herbarz Polski, t. II, III, XIII, Warszawa 1900–1909.
  • Seweryn Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, t. I, V, Warszawa 1904–1908.
  • Józef Gacki, Benedyktyński klasztor na Łysej Górze, Kielce: Wydawnictwo Jedność, 2006, ISBN 83-7442-389-7.
  • Rejestry dziesięcin, czynszów i wyderkafów, powinności poddanych i poborów z dóbr i dochodów konwentu świętokrzyskiego z lat 1650–1689, AG, nabytki Oddziału I, nr 936, Archiwum Główne.
  • Lustracja województwa sandomierskiego 1564-1565, W. Ochmański (wyd.), Wrocław 1963.
  • Zarząd Dóbr Państwowych Guberni Radomskiej, zbiór rpsów w Archiwum Państwowym w Radomiu, zobacz też AOkup, Archiwum Państwowe w Radomiu.
  • Archiwum Główne Akt Dawnych w W.; jeśli nie zaznaczono inaczej, cyfra arabska oznacza numer dokumentu ze zbioru dokumentów pergaminowych, Archiwa Państwowe, (skrót: AG).
  • Biblioteka Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, wyd. Zbiory Archiwalne, Kraków: Archiwum PAN, (skrót: BPAN).
  • Księga dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z roku 1529 (tzw. Liber retaxationum), wyd. Z. Leszczyńska-Skrętowa, 1968, „Liber retaxationum”.
  • Album studiosorum Universitatis Cracoviensis, t.I, wyd. Ż.I. Pauli, B. Ulanowski; t. II-III, wyd. A. Chmiel; t. IV, wyd. J. Zathey, przy współpracy H. Barycza; t. V, wyd. K. Lewicki, przy współpracy J. Zatheya,, Kraków 1887–1956.
  • Spis ludności diecezji krakowskiej z r. 1787, cytuję: I - wyd. J. Kleczyński, Księgi lubelskie, t. 7, Kr. 1894, s. 269–478; II – wyd. B. Kumor, ABMK, 35-39, 1977-1979 i odbitka, (skrót: Spis).
  • Biblioteka KUL w Lublinie, dokumenty pergaminowe, (skrót: BKUL).
  • Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej, t. I- XIV, Lwów 1868–1889, (skrót: AGZ).
  • Kodeks dyplomatyczny miasta Krakowa, I-II, wyd. F. Piekosiński (Mon.MAe., 5, 7), Kraków 1879–1882.
  • J. Ptaśnik, Cracovia Artificum, Kraków 1917.
  • Acta terrestria Cracoviensia, rps w APK w Kr.
  • Wypisy źródłowe do dziejów Wawelu. Z archiwaliów kapitulnych i kurialnych krakowskich 1501-1515, B. Przybyszewski (oprac.), „Źródła do Dziejów Wawelu”, 4, Kraków 1965, (skrót: Wypisy II).
  • Acta castrensia Cracoviensia, rps w WAP w Krakowie.
  • Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu.
  • Wyjątki z najstarszej księgi miejskiej lubelskiej, B. Ulanowski (wyd.), Kraków 1888, s. 45–60.
  • Z. Guldon, L. Stępkowski, Z. Trawicka, Rejestr poborowy powiatu sandomierskiego z roku 1629, „Teki Archiwalne”, 21, Kraków 1989, s. 17–108.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalendarium_Bostowa&oldid=72832651”